Ünal Bolat

"A­hıs­ka­lı­la­rın sür­gün e­di­li­şi­nin 64. yıl dö­nü­mü, 14-16 Ka­sım 2008 ta­rih­le­rin­de baş­ta Tür­ki­ye ol­mak ü­ze­re, ABD, Rus­ya, Uk­ray­na, A­zer­bay­can, Öz­be­kis­tan, Ka­za­kis­tan, Kır­gı­zis­tan'da a­nıl­dı..."

"Bel­li ki A­na­do­lu ço­cuk­la­rıy­dı. Bir de ‘geç­miş ol­sun tey­ze­ci­ğim' di­ye­rek an­ne­min el­le­rin­den ö­püp git­ti­ler. Ağ­la­dım şu ko­ca şe­hir­de çek­ti­ği­miz yal­nız­lı­ğa an­nem­den giz­li..."

"İri cüs­se­liy­di an­nem. Bir sek­sen üç bo­yun­da, yüz otuz ki­lo ağır­lı­ğın­da mi­nik bir dev gi­biy­di. Ama yü­zü­nü gör­dü­ğü­nüz­de bir me­lek var­dı san­ki kar­şı­nız­da."

A­i­le, o­la­yı po­li­se ha­ber ver­me­den ön­ce sa­ğı so­lu çok a­ra­dı­lar. E­şe dos­ta hı­sım ak­ra­ba­ya sor­du­lar. A­ma hiç kim­se mi­nik Si­bel hak­kın­da bir ke­li­me bil­mi­yor­du...

"Bu bir­lik­te­lik so­nu­cu ha­mi­le kal­dı­ğı­nı fark et­miş­ti. Du­ru­mu a­i­le­si­ne bil­dir­mek­ten kork­muş­tu. Gün­ler­ce ne ya­pa­ca­ğı­nı dü­şün­müş, Ban­dır­ma'da­ki tey­ze­sin­den yar­dım is­te­me­ye ka­rar ver­miş­ti..."

"Has­ta­nın ka­yıt­la­rı­nı in­ce­le­dim. Ka­yıt­ta hem­şi­re­nin de­di­ği gi­bi Ay­şe is­mi ya­zı­lıy­dı. Has­ta ya­kın­la­rıy­la gö­rüş­mek is­te­dim. İ­çe­ri­ye o­tuz o­tuz beş yaş­la­rın­da bir ka­dın gir­di. A­ma o­nun da ren­gi kül gi­biy­di. O da çok kor­ku ya­şı­yor­du..."

"Bir so­rum­suz ga­ze­te ha­be­ri se­be­biy­le bu in­san­lar gün­ler­ce so­kak­lar­da ge­ce­le­miş. Tren­le­re pa­ra ol­ma­dı­ğı için kon­dük­tör­le­rin izin ver­me­siy­le ri­ca min­net bi­ne­rek Azer­bay­can'a ulaş­mış­lar..."

SSCB'nin da­ğıl­ma­sıy­la bir­lik­te Bur­sa'ya ge­len Ahıs­ka­lı Dok­tor Meh­met Bey, bul­du­ğu­muz ev­de ika­met eder­ken, çev­re­de bir iki ço­cu­ğa uy­gu­la­dı­ğı te­da­vi ne­ti­ce ve­rin­ce ünü ya­yıl­mış ma­hal­le­ye. Her mem­nun ka­lan ai­le, ta­nı­dı­ğı­na onu tav­si­ye et­me­ye baş­la­mış...

"So­ğuk­tan, has­ta­lık­tan, aç­lık­tan, ha­va­sız­lık­tan ço­ğu ço­cuk ve yaş­lı ol­mak üze­re yak­la­şık 20 bin Ahıs­ka­lı va­tan­daş va­gon­lar­da can ve­ri­yor... Ölen­ler, Sov­yet as­ker­le­ri ta­ra­fın­dan zer­re ih­ti­mam gös­te­ril­me­den, yol bo­yu boş çu­kur­la­ra atı­la­rak âde­ta kur­da ku­şa yem edi­li­yor..."

"Hac ha­zır­lık­la­rı­nı ta­mam­la­yıp e­ve dö­ner­ken, duy­du­ğu ağ­la­ma se­be­biy­le git­ti­ği ev­de, i­ki ço­cu­ğuy­la aç­lık mü­ca­de­le­si ve­ren an­ne­yi gö­ren Rıf­kı Am­ca'nın vic­da­nı sız­la­mış­tır..."

"Su­su­yor genç ka­dın. Du­dak­la­rı tit­ri­yor. Göz­le­rin­den aşa­ğı inen yaş­la­rı faz­la sak­la­ya­mı­yor. Ba­şı­nı kal­dı­rıp şöy­le bir ba­kı­yor, ge­ce ya­rı­sı kar­şı­sı­na di­ki­len nur yüz­lü ih­ti­ya­ra..."

"Ama o dönemin insanı o kadar içine kapalı, o kadar çaresiz ki... Sadece iki gözü iki çeşme ağlıyor kaderine... Zavallı yengem o gece sabaha kadar öğüre öğüre içi dışına çıkıyor. Kendisi isyanını içinde saklasa da beyni bile kabul etmiyor bu alçaklığı..."

"An­nem, am­ca­mın yaptık­la­rı­nı an­la­tır­ken u­tan­cın­dan ter­li­yor, ben i­se öf­ke­den tit­ri­yor­dum. Ni­kah kı­ya­ca­ğı­nız sa­hip­siz bir ka­dın böy­le­si, ha­ya­ti bir ko­nu­da kan­dı­rı­lır mıy­dı? Bu al­çak­lı­ğı han­gi vic­dan ka­bul e­de­bi­lir­di?"

"An­nem­den o gün, zo­ra­ki de ol­sa am­ca­sı­nın ni­çin ah al­dı­ğı­nı, ni­çin böy­le var­lık için­de yok­luk çek­ti­ği­ni, di­len­ci gi­bi ka­pı ka­pı do­la­şıp onun bu­nun ver­di­ği ar­tık­lar­la ka­rın do­yur­mak zil­le­ti­ne dü­çar ol­du­ğu­nu öğ­re­ne­cek­tim..."

"Ağzında filtresiz bir sigara, ayağında işporta kundura, sırtında teyel yerleri ayrışmış rengi soluk elde örme hırkasıyla bu hademe görevinin başındaydı..."

"Stüdyoya çok yaklaştık. Yüz metre ya var ya yok. Traktörün neredeyse olmayan hızı kadar ilerlemekteyiz. Derken saniyeler içinde bir şey oldu... Römorkun traktörden koptuğunu fark ettim..."

"Bir i­ki a­sır ön­ce yur­du­mu­za ge­len tu­rist­le­rin, in­sa­nı­mı­zın me­lek­ler­den üs­tün ka­rak­te­ri­ni ö­ve ö­ve bi­ti­re­me­dik­le­ri­ni o­kur­ken bu­gün­kü mer­ha­met­siz­li­ği­mi­ze şa­şı­yo­rum..."

"Söz dön­dü do­laş­tı sağ­lık ko­nu­su­na gel­di: İlaç fi­yat­la­rı sık sık ar­tı­yor, ku­tu­la­rı­nın üze­ri­ne her ye­ni zam­da sür­saj eti­ket ya­pış­tı­rı­lı­yor. Ba­zen bir ilaç ku­tu­su­nun üze­rin­de üç hat­ta dört sür­saj ya­pı­şı­yor. Sa­yın Ba­ka­nım, bir ila­ca üç dört de­fa zam ya­pış­tı­rıp sat­mak ya­kı­şı­yor mu?"

"On­lar her şe­yi pa­ra­dan iba­ret sa­nan pa­ra­göz ol­duk­la­rı için, bi­zim bu kor­san tak­si­le­rin fi­yat­la­rı ucuz ol­du­ğu için ter­cih et­ti­ği­mi­zi zan­ne­di­yor­lar. Ama iş­te o nok­ta­da ya­nı­lı­yor­lar..."

"Gözlerimi o kuru elleriyle silerken; ‘Yoksa gidecek misin?' dedi. Anlatmalıydım. Çünkü yarın gelmeyecektim. Allah'ım ne düşünerek işe başlamış ne duruma gelmiştim?.."