ABD''de "Kâbus Bakteri" alarmı verildi! Son dört yılda %70 vaka artışı!

ABD'de “kâbus bakteri” olarak adlandırılan enfeksiyonlarda ciddi artış görülmeye başlandı. İlaçlara karşı direnç gösteren bu bakteriye yakalananlar, son dört yıl içinde %70 oranında arttı.
ABD'de ilaçlara karşı dirençli olan ve “kâbus bakteriler” olarak adlandırılan enfeksiyonlarda ciddi bir artış yaşandığı bildirildi. Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin (CDC) son raporuna göre, bu tür bakterilere bağlı enfeksiyonlar 2019 ile 2023 yılları arasında %70 oranında yükseldi.
ARTIŞIN NEDENİ "NDM GENİ"
Uzmanlar artışın başlıca nedeninin, “NDM geni” taşıyan bakteriler olduğunu açıkladı. Tıp literatüründe New Delhi metallo-beta-laktamaz (NDM) olarak geçen bu gen, bakterileri en güçlü antibiyotiklerden biri olan karbapenemlere karşı bile dirençli hale getiriyor.
Vakalarda rastlanan bu genetik özelliğe sahip bakteriler, ABD’de de ciddi bir tehdit oluşturuyor. CDC'nin 29 eyaletten elde ettiği veriler, 2023 yılında bildirilen 4 bin 341 karbapenem dirençli vaka arasında 1.831’inin NDM genli olduğunu ortaya koydu.
ANTİBİYOTİK KULLANIMI ÖNEMLİ
Uzmanlara göre, bu endişe verici artışta antibiyotiklerin bilinçsizce kullanılması etkili oldu. Gereksiz reçeteler, eksik tedavi süreçleri ve hastaların ilaçları zamanında bırakması gibi durumlar, bakterilerin ilaçlara karşı bağışıklık kazanmasına neden oluyor.
CDC yetkilileri, mevcut rakamların gerçek durumu tam yansıtmadığı uyarısında bulundu. Çünkü birçok eyalette dirençli bakterilere yönelik düzenli test yapılmıyor. Ayrıca Kaliforniya, Florida, New York ve Teksas gibi en kalabalık eyaletlerden veri alınamadı. Uzmanlar, bu durumun enfekte kişi sayısının aslında daha fazla olabileceğine işaret ettiğini söylüyor.
BULAŞ RİSKİ YÜKSEK
2019’da her 100 bin kişide yaklaşık 0,25 NDM vakası görülürken bu oran 2023’te 1,35’e yükseldi. Bu da %460’lık bir artış anlamına geliyor. Uzmanlar, toplumda NDM taşıyıcısı olan ancak teşhis edilemeyen kişilerin bulunmasının, bulaş riskini artırdığına dikkat çekti.
PANDEMİ ETKENİ
Washington Üniversitesi’nden Dr. Jason Burnham, pandemi döneminde antibiyotik kullanımının patlama yaptığını, bunun da bakterilerin direnç kazanmasını hızlandırmış olabileceğini belirtti.
BELİRTİLER NELER?
Karbapenem dirençli bakteriyel enfeksiyonlar, ilk etapta sıradan enfeksiyonlardan ayırt edilemiyor. Uzmanlar şu belirtilere dikkat çekiyor:
İdrar yolu enfeksiyonu, Kan dolaşımı enfeksiyonu, yüksek ateş, kalp çarpıntısı, düşük tansiyon, zatürre, öksürük, nefes darlığı, göğüs ağrısı
VAKALAR TÜRKİYE'DE DE GÖRÜLÜYOR
NDM genli bakteriler, yalnızca ABD’de değil dünyada birçok ülkede sağlık sistemini tehdit ediyor:
Güney Asya, Hindistan ve Pakistan başta olmak üzere yaygın. Aşırı antibiyotik kullanımı ve yetersiz sağlık denetimleri etkili.
Avrupa, Yunanistan, İtalya ve Türkiye gibi güney ülkelerinde daha sık görülüyor.
Afrika: Veri eksikliği var ancak hastane ve toplum kaynaklı dirençli bakterilere rastlanıyor.
Latin Amerika: Brezilya ve Arjantin’de son yıllarda salgınlar görüldü.
ULUSLARARASI İŞ BİRLİĞİ GEREKLİ
Bilim insanları, ilaçlara dirençli bakterilerin sadece ulusal değiL küresel bir sağlık güvenliği sorunu olduğuna dikkat çekiyor. İnsan, hayvan ve gıda yoluyla hızla yayılabilen bu bakteriler için ülkeler arasında iş birliği yapılması gerektiği vurgulanıyor.