ABD'den 20 ay sonra gelen Türkiye'ye F-16 onayı dünya basınında
Dünya Haberleri / Ajanslar
Türkiye'nin İsveç'in NATO'ya üyeliğini resmen onaylamasının ardından ABD, Türkiye’ye F-16 jetlerinin satılmasına 20 ay sonra onay verdi. 23 milyar dolar değerinde bir anlaşmayı işaret eden bu karar ve aynı anda Yunanistan'a F-35 satışına verilen onay dünya basınında geniş yer tuttu.
ABD, dün Türkiye’ye F-16 jetlerinin satılmasına onay verdi. 23 milyar dolar değerinde bir anlaşmayı işaret eden bu karar, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine resmen onay vermesinin ardından geldi.
Aylar süren müzakerelerin ardından yasalara uygun olarak ABD Dışişleri Bakanlığı, Kongre’ye anlaşmayla ilgili bilgi verdi.
TÜRKİYE'YE 40 YENİ F-16
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında Türkiye’nin 40 adet yeni F-16 alacağı, halihazırda elinde bulunan 79 tanesinin ise yenileneceği belirtildi.
AFP’ye konuşan bir ABD yetkilisi, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine verdiği resmi onaya dair tasdik belgelerinin Washington’a ulaşmadan jetlerin satışına onay verilmediğini aktardı.
Onaya dair bütün belgeler, önümüzdeki hafta NATO lideri Jens Stoltenberg’in ziyaret edeceği Washington’da toplanacak.
YUNANİSTAN'A DA F-35 ONAYI
ABD Dışişleri Bakanlığı ayrıca Yunanistan'ın 8,6 milyar dolar değerindeki anlaşmayla, 40 F-35 savaş uçağı satın almasına da izin verileceğini duyurdu.
2021'den beri devam eden F-16 süreci, İsveç'in NATO üyeliğinin onaylanmasının ardından sürecin ilerlemesi ve Yunanistan ile eş zamanlı olarak verilen onay dünya basınına da yansıdı.
BBC: İSVEÇ'İN ÜYELİĞİ BÜYÜK BİR ENGELDİ
İngiltere merkezli yayın kuruluşu BBC, F-16 satışını "Türkiye jetler için ilk kez 2021 yılında talepte bulunmuş ancak İsveç'in NATO üyeliğini onaylamakta gecikmesi büyük bir engel teşkil etmişti" ifadeleriyle paylaşarak, Ankara'nın İsveç'in NATO üyeliğini onaylamasının ardından uzun süredir ertelenen F-16 satışının resmi bildiriminin yapıldığını yazdı.
'İLİŞKİLER YILLARDIR GERGİN'
'Biden yönetimi Türkiye'ye F-16 jetlerinin satışını onaylıyor' başlığını atan Washington Post gazetesi, Ankara'nın İsveç'e NATO yolunu açmasını Rusya'nın Ukrayna'daki savaşıyla tetiklediği büyük ittifak genişlemesinin önündeki son engellerden birinin kalkması olarak niteledi. F-16 satışının Ankara ve Washington arasındaki gerilim kaynaklarından birini hafifleteceği yorumunu yapan Washington Post, ABD'nin Suriye politikası ve Türkiye'nin Rusya'dan S-400 füzeleri satın alması nedeniyle taraflar arasındaki ilişkilerin yıllardır gergin olduğunu kaydettİ.
'İKİ İTTİFAK ÜYESİ ARASINDA DENGE'
Voice of America (VOA) ise, Türkiye'ye jetlerin satışının doğrudan bağlantılı hale gelen İsveç'in NATO üyeliğini onaylamayı tamamlamasından bir gün sonra geldiğine dikkat çekerek, Biden yönetiminin eş zamanlı olarak NATO müttefiki Yunanistan'a da 20 adet F-35 savaş uçağı satışını ilerlettiğini yazdı.
VOA, Yunanistan'a F-35 satışıyla ilgili, "Bu anlaşma, Washington'un gergin ilişkiler geçmişine sahip iki ittifak üyesi arasında bir denge kurmaya çalışması nedeniyle ilerletildi" ifadelerini kullandı.
'HUSUMETİN ARDINDAN DOSTANE İLİŞKİLER'
Bloomberg de Türkiye'ye F-16, Yunanistan'a da F-35 satışının onaylanması nedeniyle 'hassas şekilde düzenlenmiş bir anlaşma' ifadeleriyle servis etti.
Bloomberg, "Her ikisi de NATO üyesi olan Yunanistan ve Türkiye uzun süredir bölgesel rakipler ve hükümetleri yakın zamanda, nesiller boyu süren husumetin ardından "dostane ilişkileri" teşvik etmek üzere bir anlaşma imzaladı" diye yazdı.
'MİLLETVEKİLLERİNİN İSTEDİĞİ BİR HAMLE'
Politico, ABD Temcilciler Meclisi Dış İlişkiler ve Senato Dış İlişkiler Komitelerinin yönetimin resmi bildiriminin ardından satışa engel olmayacaklarını açıklamasına yer verdi.
ABD'nin Yunanistan'a F-35 satışına ilişkin resmi bildirimini değerlendiren Politico, "Bu, iki Akdeniz komşusu arasındaki gerilimin ortasında milletvekillerinin istediği bir hamle" diye yazdı. Politico'ya göre "Türkiye'nin insan hakları sicilinin bozuk olması, Yunan hava sahasını ihlal etmesi ve Rus yapımı S-400 hava savunma sistemi satın alması" F-16 satışını geciktirdi.
ABD İLE F-16 SÜRECİ
TBMM, İsveç’in NATO üyeliğine geçen hafta salı günü onay vermişti. Ardından da önceki gün Cumhurbaşkanı Erdoğan üyeliğe onay verdiği imzayı atmıştı.
Erdoğan, İsveç’in NATO üyesi olmasına, 'terör örgütlerine destek verdiği' gerekçesiyle uzun süre karşı çıktı.
Erdoğan eylül ayında ise, ABD’nin Türkiye’ye yönelik F-16 satışı hakkında, İsveç’in NATO üyeliğinin gündeme getirilmesine tepki göstermişti. “F-16 konusunda maalesef dostlar işi alıyorlar, götürüyorlar 'İsveç de İsveç' diyorlar” diye konuşan Erdoğan, bu yaklaşımın kendilerini üzdüğünü söylemişti.
ABD Kongresi tarafında F-16 satışına direnç gösterilmesine neden olarak ise Türkiye’nin insan hakları karnesi ve NATO üyesi Yunanistan ile yaşadığı gerilim gösteriliyordu. Senato Dış İlişkiler Komitesi’nin başkanı Ben Cardin, Türkiye’ye F-16 satışına onay vereceğini ancak bu kararı “kolay almadığını” söyledi.
20 AY SONRA ONAY
Türkiye F-16 savaş uçakları için ilk talebini Ekim 2021’de dile getirmişti, onay 20 ayın ardından geldi. ABD Başkanı Joe Biden, Kongre’de yer alan komite liderlerine geciktirmeden onay vermeleri için bir mektup yazdı. Senato ve Temsilciler Meclisi’nin dış ilişkiler komiteleri her büyük silah satışını gözden geçirerek onay verip vermemeyi tartışıyor.
15 GÜNLÜK SÜREÇ BAŞLADI
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın onayının ardından Kongre’nin itiraz etmek için 15 günü var. Bazı komite üyelerinin satış ile ilgili eleştirileri olsa da Reuters’a göre ABD’li yetkililer Kongre’nin satışı engellemesini beklemiyor.
'da Takip Edin!
