Bakan Şimşek’ten ekonomi mesajları: İyi yönettik, şoklardan önceki seviyelere döndük
Canlı yayında açıklamalarda bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Büyük şoklar yaşadık ama ekonomiyi iyi yönettik. Göstergeler toparlandı, program rüştünü ispatladı." ifadelerini kullandı. Şimşek, enflasyonun yıl sonunda yüzde 30’un altına inmesini hedeflediklerini ve gıda enflasyonunun sorunlara rağmen yüzde 30 seviyelerine gerilediğini söyledi. Bakan Şimşek, büyümenin ise istikrarlı şekilde devam ettiğini belirtti.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, son aylarda yaşanan ekonomik şoklara rağmen Türkiye ekonomisinin yeniden toparlanma sürecine girdiğini açıkladı. Finansal göstergelerin şok öncesi seviyelere döndüğünü belirten Şimşek, “Büyük şoklar yaşadık ama panik yapmadık, gerekli adımları zamanında attık. Program rüştünü ispatladı” dedi. Net rezervlerin yeniden 170 milyar dolara yaklaştığını, Borsa İstanbul’da yüzde 98 oranında toparlanma yaşandığını ifade eden Şimşek, büyümenin sürdüğünü, cari açıkta ise ciddi bir bozulma olmadığını vurguladı. CDS risk priminin 300 seviyesinden 280'e gerilediğini kaydeden Bakan Şimşek, “Büyük resme baktığınızda ekonomiyi iyi yönettiğimiz ortada” dedi. Şimşek, yıl sonu enflasyon hedefini tekrarladı, konut-kira fiyatları ve vergiler konusunda da açıklamalarda bulundu.
Kanal 7 canlı yayınında konuşan Bakan Şimşek'in açıklamaları şöyle:
"İYİ YÖNETTİK, TEKRAR ŞOK ÖNCESİNE DÖNDÜK"
"Son bir kaç aydır hem iç hem dış şoklar anlamında yoğun bir dönem geçirdik. Tekrar olumlu döngüye döndük. İyi yönettiğimizi düşünüyorum. Çünkü finansal göstergeler şok öncesine döndü. Rezervlerimiz mart ortasında 170 milyar dolar üzerindeydi. Şimdi yine o seviyelere geldi. Dolayısıyla bu şoklar başlamadan önceki seviyelere döndük. Net rezervde 3'te 2'den fazla toparlanma söz konusu.
Borsa İstanbul'da da aynı seviyelerdeyiz. Yüzde 98 oranında bir toparlanma var. Bizim CDS'ler 256'lar civarındaydı, 300'leri buldu. Şimdi tekrar 280 civarına geldi. Finansal koşullar tekrar gevşemeye başladı.
Geçen ay yüzde 49'lardan 46'lara şimdi de yüzde 43'lere kadar bir gevşeme söz konusu. Büyüme olumlu bir şekilde devam ediyor. Cari açıkta önemli bir bozulma yaşamadık. Turizme göre etkilenen aylar olabilir ama Turizm Bakanlığımız yıl sonu tahminlerini tutturabileceklerine inanıyorlar.
"PANİKLEMEDİK, PROGRAM RÜŞTÜNÜ İSPAT ETTİ"
Bütçede harcama disiplinini koruyoruz. Hedefte sınırlı bir sapma olması ihtimali şuanda yüksek. Resmi tamamına baktığımızda biz iyi yönettiğimizi düşünüyoruz. Mart ayındaki gelişmeler nedeniyle içeride siyasi anlamında zor bir dönemdi. Bölgemizde savaş da yaşanıyor, savaşın taraftaki değiliz ama bölgenizde bir savaş yaşanınca etkileniyorsunuz. Petrol fiyatları, iptal edilen uçuşlar. Petrol fiyatları şimdi geri geldi. Bunların hepsi bizi etkileyen gelişmeler. Biz uluslararası normlara göre davrandık. Paniklemedik, gerekli dozları gereken zamanda aldık. Program rüştünü ispatladı. Birden fazla şokla karşı karşıya kaldık. Cari açık kontrol altında. Reel ekonomide büyüme devam ediyor. Büyük resme baktığınızda iyi yönetildiği kanısındayım. Büyük şoklar yaşadık ve rakamlar şokların öncesine döndü.
Bütçe hükümetin yönettiği bir alan, rezerv ile karıştırmak manalı değil. Reel sektörün bilançosundaki bozulma dönem dönem ifade edildiği boyutlarda değil. Bir kere konkordato ilan eden firma sayısı 3 bin 70 civarındaydı. Bunların özel sektör cirosundaki payı yüzde 1'in oldukça altında. Karşılıksız çek konusu çok işlenen konulardan bir tanesi. Karşılıksız çeklerin oranı yüzde 2,6. 10 yıllık ortalaması da yüzde 2,5.
Firmaların kullandığı krediler var biz bunlara 'ticari krediler' diyoruz. Bu kredilerin yüzde kaçının tahsilinde sorun var? Batık kredi derler ya, yüzde 1,6. Uzun vadeli ortalaması ise yüzde 3,1. Bireysel kredilerde tahsili yapılmamış kredi oranı yüzde 3,8. Olumsuzu da burada ifade ediyorum. Finansal İstikrar Kurumumuz var, biz orada risk unsurlarını değerlendiriyoruz. Kurumlarımız buna göre hareket ediyor. BDDK 48 aya kadar yapılandırmanın önünü açtı. Sorun alanlarımız var ama ihtiyaca göre müdahale ediyoruz.
Reel sektörün bilançosunda bozulma görülmedi. Reel sektör, tabi ki finansal koşulların sıkı olması nedeniyle şikayetçi. Faiz oranlarının düşük olduğu zamanı özleyen çok. Siz bunları devlet olarak üstlenirseniz bunun acısı milletten çıkıyor. Bütün ekonomik şartlar, ekosistem daha uzun vadeli finansmana erişecek.
ENFLASYON YIL SONU YÜZDE KAÇ OLACAK?
(Enflasyon yüzde 24'e düşecek mi?) MB bir tahmin aralığı açıklıyor. Yüzde 24 orta nokta. Yüzde 29 üst noktası diyerek baktığınızda biz orta-üst tahmin aralığında olacağımıza inanıyoruz. Yüzde 29'un altında bir rakamı ön görüyoruz. Geçen yıl 2 puanlık sapma olmuştu.
Bizim programımızın esası hayat pahalılığıyla mücadeledir. Hedefimiz vatandaşların alım gücünü artırmaktır.
Enflasyon, 2022'de 64'ün üzerindeydi. 2023'te 65 civarındaydı. Geçen sene dezenflasyon planının ilk yılıydı. Bir yıllık geçiş öngördük. "1 yıllık politikaları yeniden inşaa edeceğiz." dedik. Geçen yıl yüzde 44 enflasyonla bitirdik. Şu an itibarıyla yüzde 35. Yılın sonunda da 20'li bir rakamla bitirmeyi hedefliyoruz, yüzde 30'un altında. Enflasyon genel bir rakam, bence detaylara bakmak lazım. Gıda enflasyonu şuan yüzde 30'a düştü. Bu zirai dona ve kuraklığa rağmen. Zirai don ve kuraklık olmasa haziranda gıda enflasyonu 30'un altında olacaktı.
Enflasyon daha da düşecek. Enflasyon düşüyor deyince fiyatlarda gerileme olması demek değil. Giyimde ayakkabı da yüzde 14. Gelecek sene enflasyonu yüzde 20'in altına çekeceğiz. Biz bu tahmin aralığında enflasyonu tutturacağız. Son 4-5 ayda gerçekten çok yoğun çalıştık. Bu şokların etkilerini sınırlamaya çalıştık. Olumlu döngüye döndük. Finansal koşulların iyileştiği, dengelerin tekrar olumlu seyrettiği döneme girdik.
KONUT VE KİRA FİYATLARI
Kira enflasyonu, geçen sene Haziran ayında kira enflasyonu yüzde 92 civarındaydı. Neden? Çünkü biz 3 senedir kanunla zam oranını yüzde 25 ile sınırlamıştık. Şimdi biz bunu kaldırdık çünkü bana kalırsa piyasalara bu türden müdahaleler uzun vadede sonuç vermiyor. Şimdi yüzde 83'e düşmüş. Manşet enflasyonunu yukarda tutan kira. Türkiye'de konut sahiplilik oranı yüzde 56. Fakat kira ödeyenlerin oranı yüzde 28. Hanelerin yüzde 72'i kira ödemiyor. Bu nasıl oluyor, bir aile apartman yapıyor ve tüm aile orada kirasız kalıyor. Kira en büyük kalem. Büyükşehirlerdeki geçim sorununun temelinde kira var. Kiraların artmasında kısmen depremin etkisi de var.
Kiraların artmasında kısmen depremin etkisi de var. Suriye'de durum istikrara kavuştu, ciddi dönüş var. Kilis gibi Gaziantep gibi yerlerde kira baskısı azaldı. Bakan Murat Bey ile bir toplantı yaptık, en az 500 bin sosyal konut üretme planı var. Konut arzı hayat pahalılığıyla mücadelede en büyük değişken. Düşük faiz ile bu konu çözülmez. Konut arzının artması lazım. Bunu artırmak içinde bir seferberlik lazım.
En iyi yılımız kiralarda 2012'dir. Vatandaşın en çok hissettiği neler var? Arabanız varsa her gün benzin ya da motorin alıyorsunuz. Haziran itibariyle motorinde artış yüzde 19. İşlenmemiş gıda, zirai donun etkisi var. Dayanıklı tüketim malları var, beyaz eşya gibi orada yüzde 22.
Biz yapıcı eleştirilere açığız ama bu eleştiri makul bir eleştiri değil. Para politikasının sınırı var. Para politikasının işlevsel olması önemli ama yeterli değil. Arz yönlü politikalarımız önemli. Birincisi konut arzını artırmak. Biz buna kaynak ayırıyoruz.
VERGİ KONUSU
'da Takip Edin!
