Depremden önce önlem alın! "Binam depreme dayanıklı mı" öğrenmenin yolları

Büyük İstanbul depremi senaryolarıyla beraber binaların depreme dayanıklılığı yeniden gündemde. Aktif fay hatları nedeniyle hemen hemen her ilde deprem riski olan Türkiye'de, depremden önce binanızın dayanıklı olup olmadığını öğrenmenin birkaç yolu var.
Vatandaşlar son dönemlerde artan sismik hareketlilik nedeniyle oturdukları binanın depreme dayanıklı olup olmadığını merak ediyor. e-Devlet ve AFAD üzerinden bu tür sorgulamaları yapmak mümkün...
BİNAM DEPREME DAYANIKLI MI NASIL ÖĞRENEBİLİRİM?
Türkiye, aktif fay hatları üzerinde yer alıyor. Sismik hareketliliğin yoğun olması nedeniyle zaman zaman vatandaşlar "binam depreme dayanıklı mı" sorgulamalarını yapıyor.
Binanızın depreme dayanıklı olup olmadığını öğrenmenin iki yolu var: Resmi kurumlar aracılığıyla riskli yapı tespiti veya özel firmalarla bilgi amaçlı analiz yaptırmak.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na bağlı lisanslı kuruluşlar veya belediyeler, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında detaylı deprem testleri yapıyor.
Bu testler, binanın kolonları, kirişleri, zemin analizi ve fay hatlarına yakınlığını inceleyerek risk durumunu tespit ediyor. Test sonucunun ardından riskli binaların tahliyesi veya güçlendirme çalışmaları başlatılabilir.
İBB BİNA TESPİTİ ÜCRETSİZ YAPILIYOR
İstanbul'da İBB'nin ücretsiz "hızlı tarama" yöntemiyle bina risk analizi hizmeti, hem ev sahipleri hem de kiracılar için erişilebilir bir seçenek olarak öne çıkıyor.
Uzmanlar, test yaptırmadan önce kolonlarda çatlak, bodrumda rutubet veya bina projesine aykırı değişiklikler (örneğin, kesilmiş kolonlar) gibi gözle görülür sorunları kontrol etmeyi öneriyor.
Binanın yaşı da dikkat edilmesi gereken detaylardan biri. 1999 Marmara depremi sonrası yenilenen deprem yönetmeliğine uygun inşa edilen binalar genellikle daha güvenli kabul ediliyor.
E-DEVLET RİSKLİ YAPI TESPİTİ SORGULAMA
e-Devlet, AFAD’ın sunduğu Türkiye Deprem Tehlike Haritası üzerinden deprem riski sorgulama imkanı sağlayarak vatandaşların oturdukları bölgenin sismik riskini öğrenmesine imkan tanıyor.
Sorgulama için https://tdth.afad.gov.tr adresine e-Devlet bilgileriyle giriş yapmanız, ardından il, ilçe, mahalle veya köy bilgilerini eksiksiz girerek adres sorgulama sekmesini kullanmanız yeterli.
Sistem, binanızın bulunduğu bölgenin deprem ivme değerlerini ve zemin durumunu renk kodlarıyla (koyu renkler yüksek risk, açık renkler düşük risk) gösteriyor.
Ancak e-Devlet sorgulaması binanızın yapısal sağlamlığını göstermiyor. Yalnızca bölgenizin deprem tehlike seviyesini göstermekte.
BİNA DAYANIKLILIK TESPİTİNİ KİMLER YAPAR?
Bina deprem testi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı lisanslı kuruluşlar, belediyeler veya özel risk denetim büroları tarafından yapılır. Özel firmaların testleri bilgi amaçlıdır ve resmi yaptırımı yoktur.