ABD’de tam kapanma süreci nasıl işleyecek? 2019 rekorundan sonra bir ilk!
Washington’da siyasi kriz derinleşti. Senato’daki kritik oylamanın başarısız olmasıyla federal hükümet resmen kapandı. ABD genelinde milyonlarca çalışan maaşsız kalma tehlikesiyle karşı karşıya, federal kurumlar ise kapılarını birer birer kapatmaya başladı.
ABD’de 2019’dan bu yana ilk kez federal hükümet kepenk indirdi. Senato’da yapılan kritik oylamada Cumhuriyetçilerin sunduğu son finansman önlemi 55’e karşı 45 oyla reddedildi. Yasa tasarısı için gerekli 60 oya ulaşılamaması nedeniyle hükümet resmi olarak kapandı.
SENATO'DA OYLAMA KRİZİ
Oylamada sadece iki Demokrat – Nevada’dan Catherine Cortez Masto ve Pennsylvania’dan John Fetterman – Cumhuriyetçilerle aynı safta yer aldı. Maine’den bağımsız Senatör Angus King de destek verdi. Kentucky’den Rand Paul ise karşı oy kullanan tek Cumhuriyetçi oldu.
Senato Çoğunluk Lideri John Thune, hafta içinde yeni oylamalar yapılabileceğini söyledi. Ancak Demokratlar, sağlık hizmetleri ve sosyal önceliklerden taviz vermemekte kararlı görünüyor.
FEDERAL HÜKÜMET RESMEN KAPANDI
Yönetim ve Bütçe Ofisi (OMB) Müdürü Russ Vought, federal ajansların kapanma planlarını yürürlüğe koyduğunu açıkladı. Bu da yüz binlerce federal çalışanın izne çıkarılması, milyonlarcasının da maaş alamaması anlamına geliyor.
2019'DAKİ REKOR KAPANMA HATIRLATILDI
Son büyük kapanma, Donald Trump’ın ilk döneminde 22 Aralık 2018’de başlamış ve 35 gün sürmüştü. Bu, ABD tarihindeki en uzun hükümet kapanması olarak kayda geçmişti. Ancak o kapanma kısmi bir kapanmaydı. Bu kez ise tam bir hükümet kapanması yaşanıyor.
ABD'Yİ NASIL BİR SÜREÇ BEKLİYOR?
Federal hükümet, birçok hizmeti aksatacak, çalışanları sıkıştıracak ve siyaseti karıştıracak bir kapanmaya doğru ilerliyor. Bazı devlet kurumları muaf tutulacak olsa da bazı faaliyetler ciddi şekilde kısıtlanacak.
Federal kurumlar, gerekli olmadığı düşünülen tüm çalışmaları durduracak ve ordu mensupları dahil milyonlarca federal çalışan maaş çeklerini alamayacak.
HÜKÜMET KAPANMASI NE DEMEK?
Kongre, başkan tarafından imzalanacak bir finansman yasasını geçiremediğinde hükümetin kapanması gerçekleşiyor.
Kongre üyelerinin hükümet genelindeki kurumları finanse etmek için 12 farklı harcama tasarısı geçirmesi gerekiyor, ancak bu süreç zaman alıyor.
Bu nedenle hükümetin çalışmaya devam etmesini sağlamak için genellikle ‘’sürekli çözüm’’ veya CR adı verilen geçici bir uzatmayı Kongre’den geçirmeye başvururlar. Finansman yasası çıkarılmadığında, federal kurumlar gerekli olmayan tüm çalışmaları durdurmak zorunda kalır ve kapanma sürdüğü sürece maaş ödemesi yapmaz.
Hava trafik kontrolörleri ve kolluk kuvvetleri gibi gerekli görülen çalışanlar hala işe gitmek zorunda olsa da, diğer federal çalışanlar izinli sayılıyor. 2019 tarihli bir yasaya göre, finansman çıkmazı çözüldüğünde bu çalışanlara geri ödeme yapılıyor.
KAPANMA NE ZAMAN BAŞLAYACAK VE NE KADAR SÜRECEK?
Hükümet fonları federal mali yılın başlangıcı olan 1 Ekim'de sona eriyor. Kongre'nin Başkan'ın imzalayacağı bir finansman planını yasalaştıramaması halinde kapanma saat gece yarısı 12.01’de fiilen başlayacak. Kapanmanın ne kadar süreceğini tahmin etmek mümkün değil. Kongre'de Cumhuriyetçi aşırı sağcı muhafazakarların kapanmayı harcama kesintileri için bir koz olarak kullanmak istemesi nedeniyle, birçok kişi haftalar sürebilecek bir kesintiye hazırlanıyor.
HÜKÜMETİN KEPENK İNDİRMESİ KİMLERİ ETKİLER?
ABD genelinde yaklaşık 2 milyon askeri personel ve 2 milyondan fazla sivil çalışan dahil milyonlarca federal çalışan, hükümet kapandığında geciken maaş ödemeleriyle karşı karşıya kalabilir. Federal çalışanların yaklaşık yüzde 60'ı Savunma, Muhario İşleri ve İç Güvenlik bakanlıklarında görev yapıyor. Federal çalışanlar 50 eyaletin tamamında görev yapmakta ve havaalanlarında güvenliği sağlayan Ulaştırma Güvenlik İdaresi yetkililerinden, mektup dağıtımı yapan Posta Servisi çalışanlarına kadar vergi mükellefleriyle doğrudan etkileşim halinde. Bazı federal bürolar da kapanmak zorunda kalacak ya da kapanma sırasında çalışma saatleri kısalacak.
Federal çalışanların ötesinde, bir kapanmanın devlet hizmetleri üzerinde geniş kapsamlı etkileri olabilir. Klinik deney, silah ruhsatı ve pasaport gibi devlet hizmetlerine başvuran kişiler gecikmeler yaşayabilir. Federal taşeronlar veya milli parklar çevresindeki turizm hizmetleri gibi federal hükümetle yakından bağlantılı sözleşmeli işletmelerde aksamalar ve kesintiler görülebilir.
ABD Seyahat Endüstrisi Birliği'ne göre, seyahat sektörü kapanma durumunda günlük 140 milyon dolar kaybedebilir. Kongre üyeleri ayrıca kapanmanın mali piyasaları sarsabileceği konusunda uyarıyor.
Kapanmanın, sürdüğü her hafta, ekonomik büyümeyi binde 2 oranında azaltacağını, ancak hükümet yeniden açıldıktan sonra büyümenin geri döneceğini tahmin edilmekte.
Devlet hizmetlerinin aksamasının geniş kapsamlı etkileri olacağı, zira bunun hükümetin görevlerini yerine getireceğine olan güveni sarsacağı da ileri sürülmüştü.
MAHKEMELER, KONGRE ÇALIŞMALARI VE BAŞKAN'IN MAAŞI DA ETKİLENECEK Mİ?
Başkan ve Kongre üyeleri çalışmaya ve maaş almaya devam edecek. Ancak, personellerinden gerekli görülmeyenler izinli sayılacak. Yargı, mahkeme dosyalarından ve diğer harçlardan elde edilen fonların yanısıra onaylanan diğer fonları kullanarak sınırlı bir süre için çalışmaya devam edebilecek.
SİLAH ÜRETİMİ TEHLİKEDE, PENTAGON ALARMDA
Federal hükümetin kapanması ihtimali, yalnızca memurların maaşını değil, savunma sanayisini de vuracak.
Pentagon’un üst düzey satın alma yetkilileri, kapanmanın silah sistemleri ve ürünlerin resmi kabulünü geciktireceğini açıkladı. Süreci takip eden Savunma Sözleşme Yönetimi Ajansı müfettişlerinin işten çıkarılması, üretim zincirini doğrudan tehlikeye atacak.
PENTAGON ENDİŞELİ
Kapanma, yeni nesil silah sistemleri ve mühimmat teslimatlarını durma noktasına getirecek. Onaylanmayan projeler, hem ABD ordusunun operasyonel kabiliyetini hem de müttefiklere verilen teslimat takvimlerini sekteye uğratacak.
SON KAPANMA REKOR KIRMIŞTI
ABD’nin son hükümet kapanması 2018-2019 döneminde yaşandı. Donald Trump döneminde Meksika sınırına duvar finansmanı krizi nedeniyle çıkan kapanma 35 gün sürdü ve son 40 yılın en uzun hükümet kapanması olarak tarihe geçti.
ABD’de 1980’lerden bu yana toplam 22 kez hükümet finansman krizi yaşandı. Bunların 10’u, federal çalışanların izne çıkarılmasıyla sonuçlandı. Ancak son yıllarda partizan siyasi çekişmeler nedeniyle kapanmalar daha sık ve daha uzun süreli hale geldi.
'da Takip Edin!
