Francis Bacon düşüncesiyle "Bilgi güçtür" sözünün anlamı ve doğuşu

Şu bir gerçek ki bilinmezliğin çekim gücü, bilginin güç ve kuvvet oluşundan daha farklı, daha caziptir. Çünkü insan dediğimiz varlık eylemsel bir varlıktır. Ancak: bilgi de Cemil Meriç’in tabiriyle: “Bilgi, sonu gelmeyecek olan bir fetihtir.” Demek ki bilme isteğini, bilinmez olan kamçılamakta ve tıpkı bir mıknatıs gibi kendine doğru çekmektedir…

BİLGİ GÜÇTÜR SÖZÜ KİME AİTTİR?

Her düşünür ya da filozof içinde bulunduğu zamanın şartlarına, çağına ve coğrafyasına göre toplumun yaşamış olduğu problemleri çözmek için öneriler sunmuştur. Bu önerilerin hayata tatbik edilmesi için de birtakım metotlar geliştirmişlerdir. İşte Francis Bacon’da yaşadığı dönemde dikkate değer bir çok fikir ortaya koymuştur.

Ünlü filozof tam olarak “bilgi güçtür” diye bir söz söylememiştir. Ancak 1597 yılında, Latince; “Ipsa scientia potestas est.” Günümüz Türkçesiyle; “Bilginin kendisi güçtür.” demiştir. Yine aynı sözle bağlantılı olarak: “sapientia est potentia” sözü de “bilgelik güçtür” anlamında kullanılmıştır. Ve daha sonra, yine bir İngiliz filozofu olan Thomas Hobbes 1688 yılında Leviathan adlı eserinde “Ipsa” yı çıkartarak “Scientia potentia est.” yani "Bilgi güçtür" demek suretiyle sözün, bugünlere kadar gelmesini sağlamıştır.

BİLGİ GÜÇTÜR ANLAYIŞI NEDİR? 

İngiliz siyasetçi, yazar, filozof ve modern felsefenin ilk filozoflarından olan Francis Bacon 17. Yüzyılda “Bilginin kendisi güçtür.” sözüyle doğanın özüne, gerçeğine varabilmek için pozitif bilimlere ve bilimsel yöntemin istenilen bilgiyi bizlere verebileceğini savunmuştur.

BİLGİ GÜÇTÜR SÖZÜNDEN NE ANLIYORUZ? 

“Bilgi güçtür” sözünden anlaşılacak en önemli şey; bilginin, pozitif ilimlerle birlikte uygulanarak insanlığın karşılaştığı ve aşmakta zorlandığı problemleri çözebileceğimiz gerçeğidir. Bunun için insan zihninin önyargılarını yıkması, tümevarım yapması gerekmektedir.

BACON NEYİ SAVUNUR? 

Francis Bacon bilimde tümevarım yöntemini savuşmuştur. Buna göre, bilimin, felsefenin gelişmesi gerektiğini, ancak bu yöntemlerle de doğa ve akıl arasında bir bağ kurulabileceğini savunmuştur.

BACON'A GÖRE DOĞRU DÜŞÜNCE NEDİR? 

İnsanın egemen olmadığı hiçbir alan yoktur. Bunun için de “doğru bilgi” güçtür. İnsanın doğaya hâkim olabilmesi için bilgi şarttır. Bacon’a göre doğru bilginin tek yolu insanın bilgiye dört elle sarılmasından geçmektedir.

"BİLGİ GÜÇTÜR"ÜN OLUMLU VE OLUMSUZ YANLARI NELERDİR? 

Bu sözden anlaşılacağı gibi bilgi sayesinde sağlık, savunma, eğitim gibi alanlarda insanlığın faydası için bilimsel çalışmalar yapılabilir ve bu süreçlerin hızlanması sağlanabilir. “Bilgi güçtür” sözünde insanı tedirgin eden tek şey bilginin mutlak bir hakimiyet için kullanılmasıdır.