Başkan Bush'un Moğolistan'ı resmen ziyareti dikkat çekti. Çekmelidir. Bush Moğolistan devlet başkanı ile, eski hâkanlarımızınkilere benzer bir otağda, Cengiz Han'ın resmi altında yemek yedi. Moğolistan, Amerika'nın Irak savaşına 90 asker göndererek katılmıştı. ABD Savunma Bakanı Rumsfeld, bir ay önce ülkeyi ziyaret etmişti. Moğolistan'la diplomatik ilişkilerimizi cumhurbaşkanı iken Sayın Süleyman Demirel kurdu. Ülkeye muhteşem bir ziyaret yaptı. Prof. Halil İnalcık hocamız ve bendeniz, tarihçi sıfatıyla katıldık. Helikopterle Türk hâkanlığının tarihî başkenti Ötüken'e indik. Göktürk (Orhon) Anıtlarımızı heyecan ve halecanla nasıl ziyaret ettiğimizi unutamam. Nereden nereye geldiğimizi yerinde görerek anlamak bir başka oluyor. Çin kuzeyinden Boğaziçi sahillerine... Tarihte bizden başka böyle bir millet yok. İki Türkiye büyüklüğündeki Moğolistan, ziyaretimiz sırasında bile Amerikalı, Japon, Alman, Fransız, Rus ve Türk iş adamları ile dolu idi. Fethullah Gülen Hoca'nın Türkçe tedrisat yapan üniversitesini Demirel açtı. Moğollar, Ülker Bisküvisi yiyorlardı. Ötüken sahrasında arkeologlarımız, milli geçmişimizi kazıyorlardı. Özbekistan üssünü boşaltan Amerika'nın, Çin'in batısında Kırgızistan'da üssü vardır. Şimdi Çin'in tam tepesine, kuzeyine, Başkan eliyle çıkarma yaptı. Moğolistan'da Çin ve Çinlilerin, millî düşman kabûl edildiğini, Ulan Bator (Urga)'da Çin İşkence Müzesi bulunduğunu hatırlatıyorum. 8. asır başında Türk dilinin ilk şâheseri Göktürk Anıtları'nı, Göktürk prensimiz Yollug Tegin kaleme almış, kuzeni olan Bilge Kağan, taşlara kazıyıp ebedîleştirmişti. Büyük hâkanımız Bilge Kağan, bugün bize hâlâ milliyetçilik dersi veriyor. Üstten gök çökmedikçe, alttan yer yarılmayınca Türk milletinin yok edilemeyeceğini bildiriyor. Türk için gece uyumayıp gündüz oturmayıp çalıştım diyor. Vaktiyle Türkiye olan Moğolistan'ın orta-kuzeyinde Sibirya'ya yakın Ötüken başkentimizi, Anayurdumuzu bıraktık, batıya, açık denizlere, Akdeniz'e geldik. Boşalttığımız ülkeye, doğudan Moğollar göçüp yerleşti. Cengiz Han da, Moğol cihan devletinin taht şehri Karakurum'u, Ötüken yakınlarına kurdu. Bunları bilmeyen aydınlarımız, geçen yıl, Moğolistan'da yol yapmak için tahsisat ayrılmasını -gûyâ hükûmeti eleştirmek bâbında- kınamışlardı. Hayret ve dehşetle hatırlıyorum. Geçmişini iyi bilmeyen milletler, geleceğe, doğru adımlar atarak uzanamazlar. Bocaladıkça bocalarlar.