Orta Doğu dengeleri

Hükûmetimiz, dünya barışı havarilerine döndü. Herkesi herkesle barıştırmak istiyor. Irak'ta kan gövdeyi götürüyor. Irak Başbakanı Câferî, sonra Irak Şiileri'nin Sistânî'den sonra gelen lideri Sadr, Ankara'ya gelecek. Güzel öğütler alacaklar. Kendilerine can ve gönülden, samimiyet ve de içtenlikle tavsiyelerde bulunulacak. Vaktiyle Bağdad, 6. Türk imparatorluk ordusu (ordu-yı humâyûn) merkezi idi. Şimdi oralarda, böylesine sözümüzü geçirecek durumda değiliz. Ancak komşu ve dindaş sıfatlarımızı kullanıyoruz. Bunlara pek aldıran çıkmıyor. Bununla beraber Irak'ta kan dökülmesine ve Irak devletinin bütünlüğünün bozulmasına karşı olduğumuz âşikârdır. Saddam; İran'ı da, Türkiye'yi de, İsrail'i de, Birleşik Amerika'yı da tehdide kalkışmıştı. Şimdi mahkemelerde maskaralık ediyor. İsrail, bu tehditlerden rahatsız olmuştu. Havadan bombardımanla Irak'ın nükleer merkezlerini ortadan kaldırmış, ama tehdid sürüp gitmişti. Bir daha Irak'tan gelecek benzeri tehlikelerle karşılaşmak istemiyor. Amerika, Suriye ile İran'ı yoluna koyunca İsrail, rahat nefes alacaktır. Mısır'la, Ürdün'le, Suudiler'le kolayca anlaşacaktır. Binaenaleyh İsrail, böyle bir fırsatı bir daha yakalayamaz. Amerika'nın Suriye ve İran'ı hizaya getirmesi için her şeyi yapacaktır. Rusya'ya gelince, Washington'ın Suriye ve İran politikalarının Bush'un karîhasından çıkmadığını, ABD millî devlet projesi olduğunu biliyor. Bu coğrafyada Rus nüfus yaşamadığı için, Rusya'nın toprak kazancı bahis konusu değil. Ama enerji kaynakları üzerinde söz sahibi bulunmak istiyor. İran'a ortak nükleer çalışma teklif ederek, Amerika'ya ve dünyaya ben de varım! dedi. Önce, bu teklifin manasını ve sonuçlarını elbette bilen Tahran, reddetti. Şimdi zaman kazanmak için Moskova'ya yanaşıyor. Ancak Rusya, hiçbir faktörün, ABD'nin Orta Doğu politikasını değiştiremeyeceğini biliyor. Bu gerçeği bir vakit önce kavrayan devletlerin kazançlı çıkacağının farkında. Bu gerçekler muvâcehesinde millî menfaatlerini düzenleyemeyen devletlerin ise, silikleşmeye mahkûm oldukları, güneş gibi âşikârdır.