Barack Obama’yı tanıyan koyun kanseri koklayan karıncalar… ‘Bilim hayvanları’ insanlığın hizmetinde
SAĞLIK Haberleri
Bilim adamları hayvanları eğitip insanlığın hizmetine sunuyor. Öyle ki; top oynayan arılar, araç kullanan fareler, Barack Obama’yı tanıyan koyun, kanseri koklayan karıncalar ve niceleri birçok çalışmada insanlığın yararına olacak araştırmaların baş kahramanı olarak karşımıza çıkıyor.
Mehmet Emin Arvas
Köpeklerin koklayarak hastalıkları erkenden teşhis etmeleri ve onların körlere rehberlik yapmak için kullanılmaları çok bilinir ama bilim adamları insanlığın hizmetinde kullanmak üzere daha pek çok türde hayvanı eğitiyor. Böcekler, fareler hatta koyunlar insanlara hizmet için özel eğitimlerden geçirilen hayvanlar arasında...
Bilim adamlarının üzerinde çalıştıkları hayvanlardan bir kısmı şöyle:
KANSERİ KOKLAYAN KARINCALAR
Fransa'daki araştırmacılar mart ayında iScience dergisinde yayımladıkları araştırmalarında kanserli hücreleri tespit etmek için karıncaları eğittiklerini ortaya koydular. Araştırmacılara göre karıncaların etkileyici bir koku alma duyusu var ve bunlar kanser hücrelerinin yaydığı atıkları tespit edebiliyorlar. Bu, kanserin erken teşhisinde kullanılacak ve hayat kurtaracak. Karıncalar, insan hastalardan alınan yumurtalık kanseri hücrelerini içeren bir örneğin yanında şeker çözeltisi bulunan bir boşluğa yerleştirilerek eğitildi.
TOP OYNAYAN BAL ARILARI
Good Health kurumu da bilim insanlarının bal arılarını futbol oynamaları için nasıl eğittiklerini ortaya çıkardı. Arılar, araştırma kapsamında küçük bir topu bir ödül aldıkları (bir damla nektar) hedefe doğru hareket ettirdiler. Bu şekilde arılar beceriyi hafızaya almayı öğrendi. Bunun, insan hafızasının nasıl çalıştığının anlaşılmasına yardımcı olacağı kaydedildi.
.jpg "Barack Obama’yı tanıyan koyun kanseri koklayan karıncalar… ‘Bilim hayvanları’ insanlığın hizmetinde")
DİREKSİYON BAŞINDA FARELER
ABD’de Richmond Üniversitesi’ndeki nörobilimci Profesör Kelly Lambert, önlerine yiyecek koyarak farelere minyatür arabaları kullanmayı öğretti. Profesör Lambert, “Son zamanlarda yiyecek bırakmıyoruz ama yine de araçları kullanıyorlar. Bu işi sevmiş görünüyorlar” dedi. Bulgular, yaşla birlikte hareket becerilerindeki değişikliklerin nasıl meydana geldiğini incelemeye yardımcı olabilir.
.jpg "Barack Obama’yı tanıyan koyun kanseri koklayan karıncalar… ‘Bilim hayvanları’ insanlığın hizmetinde")
YÜZLERİ HATIRLAYAN KOYUN
2017 yılında İngiltere’de Royal Society Open Science dergisinde yayımlanan bir araştırma, koyunların yüzleri tanımak için eğitilebileceğini gösterdi. Onları eğitmek için, iki resim arasından eski ABD Başkanı Barack Obama ya da İngiliz oyuncu Emma Watson da dahil olmak üzere bir ünlünün yüzünü seçtiklerinde koyunlara ödül olarak yiyecek verildi. Koyunların yüzleri tanıma yeteneğinin zamanla nasıl değiştiği incelemesinin Huntington ve Alzheimer gibi hastalıkların etkilerinin anlaşılmasına katkı yapacağı ümit ediliyor. Araştırmada koyunlar, 12 sene gibi nispeten uzun bir süre yaşamaları sebebiyle seçildi.
PATALOG GÜVERCİNLER
2015'te ABD'de Iowa Üniversitesi'nden bir ekip, bir grup güvercine bir mamogramda kanserli meme dokusunu iyi huylu dokudan ayırt etmeyi öğretti. Araştırmacılar daha sonra da beş güvercinin anormal kalp taramalarını tespit edebilmesini sağladı. Miyokardiyal Perfüzyon SPECT testi, kanın kalp kasından ne kadar iyi aktığını ölçer. Güvercinlere taramalar gösterildi ve normal veya anormal olmak üzere iki düğmeyi gagalamaları öğretildi. Seçimlerini doğru yaparlarsa, onlara yiyecek verildi. Zamanla, yüzde 80 ila 85 oranında doğru olanı gagaladılar. Bu, eğitimli insanların taramaları doğru okuyabilme oranıyla aynı. Iowa’daki deneylerde çalışan ama şimdi Cardiff Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olan Victor Navarro, ileride tıbbi görüntüleme cihazlarını okumada insanların yerine güvercinleri kullanma gibi bir amaçlarının olmadığını, güvercinlerin cihazlarda hangi renklerin kullanılmasının daha etkili olduğunun tespiti için çok faydalı bilgiler verdiklerini ifade etti.
'da Takip Edin!
