K vitamini kalp hastalıklarından koruyor, kemikleri güçlendiriyor

K vitamini, kanın pıhtılaşma sürecinde rol oynayan önemli vitaminlerin başında gelir. Eksikliğinde pıhtılaşmada görev alan proteinlerin üretimi sekteye uğrayabilir. Peki, K vitamini başka ne işe yarar, hangi besinlerde bulunur? İşte konuyla ilgili detaylar…

Vücut için önemli bir vitamin olan K vitamini yalnızca belirli besinlerde bulunur. Vücutta depolanabilen bu vitamin kanın pıhtılaşmasında, kalp rahatsızlığı riskini azaltmaya yardımcı olur ve kemik sağlığında önemli görevleri bulunan bir vitamindir. Bu vitamin kanın pıhtılaşmasını sağlayarak aşırı kanamayı önleyen ve kemik metabolizmasında çeşitli görevleri olan protrombin isimli proteinin üretimi için gereklidir. Diyetisyen Şeyma Öner; K vitaminin çeşitleri, K vitamininin faydaları, K vitamininin eksikliğinde hangi hastalıkların görüldüğü ve daha fazlası hakkında önemli bilgiler paylaştı.

K VİTAMİNİ ÇEŞİTLERİ

K vitamininin kaynağına göre iki çeşidi bulunur. Bunlar;

K1 vitamini, yeşil yapraklı sebzelerde bulunur, K2 vitamini bağırsak bakterileri tarafından üretilir. K1 vitamini, pıhtılaşma için önemlidir ve K2 vitamini, kalsiyum metabolizması için daha önemlidir. K vitaminini çoğunlukla gıdalarla alabiliyoruz. K1 yeşil yapraklı sebzelerde bol miktarda bulunur. K2'yi hayvan kaynaklarından alırız ve bağırsaklarımızdaki bakteriler az miktarda sentezler. Bu iki türün dışında K3 olarak adlandırılan sentetik yolla elde edilen bir K vitamini türü de mevcuttur ve karaciğer için zararlı olduğu bilindiğinden artık kullanılmamaktadır.

K VİTAMİNİN FAYDALARI NELER?

-Kanın pıhtılaşmasında aldığı rol nedeniyle yaraların doğru şekilde iyileşmesinde ve aşırı kanamanın önüne geçilmesinde etkilidir. Kan sulandırıcı ilaçların aşırı kullanılmasına bağlı olarak oluşan kanamaların önüne geçebilmek için belirli miktarlarda K vitamini takviyesi uygulanabilir.

-Kemik yoğunluğunun korunması ve kemik metabolizmasının düzenlenmesi açısından önemli etkilere sahip olan K vitamini, osteoporoz gibi kemik dejenerasyonuna bağlı birçok hastalığın önlenmesinde etkili olduğu yapılan bazı çalışmalarla kanıtlanmış.

-Ayrıca kemik mineral yoğunluğunu arttırdığından kemik kırılma riskini de azalttığı görülmüştür. Buna ek olarak kemik metabolizmasında kritik bir rol oynadığı bilinen bir diğer vitamin olan D vitamini ile K vitamini kombine edildiğinde daha etkili olabilir.

-Yapılan farklı bir çalışmada yüksek miktarda K1 vitamini seviyelerine sahip 70 yaş üzerindeki sağlıklı bireylerin yüksek sözel hafıza performansına sahip olduğu anlaşıldı. Bu da K vitaminin beyin sağlığı üzerine de olumlu etkilerinin olduğunu göstermektedir.

-K vitamini, damarlarda mineralizasyonun ve birikimin önlenmesi üzerinde yardımcı etkileri vardır. Dolayısıyla K vitamini yeterli düzeyde alındığında yüksek tansiyon gelişim riskinin azaltılmasına katkıda bulunur. Bu durum kalp ve damar hastalıklarından korunmak için önemliyken, felç, kalp krizi, beyin kanaması gibi ciddi komplikasyonların gelişimini önlemek açısından oldukça önemlidir.

Düşük K vitamini seviyesi, kontrolsüz kanama riskini artırabilir. K vitaminini tereyağı, zeytinyağı gibi yağlarla bir arada tüketmek emilimi arttıracağından daha doğru olur.

K VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNDE HANGİ HASTALIKLAR GÖRÜLÜR?

K vitamini suda çözünmez, yağda çözünür ve vücutta depolanan bir vitamindir. Bu nedenle K vitamini eksikliği nadir durumlar dışında görülmez. K vitamini eksikliği görülebilecek durumlar şunlardır:

-Çölyak, kistik fibrozis gibi hastalıklar
-Siroz gibi karaciğer hastalıları
-Antibiyotik kullanımı ile mikrobiyotanın zarar görmesi
-Ülseratif kolit, crohn gibi sindirim ve emilimi engelleyen hastalıklar
-Bağırsakların her hangi bir bölümünün operasyonla çıkarılmış olması
-Yetersiz ve dengesiz beslenme.

K vitamini eksikliğinde; kanama sorunları, tırnak altlarında kanamaya bağlı kırmızı beneklerin oluşması, vücutta morarmalar, bebeklerde ise göbek kordonu bölgesinde kanama ve sünnetin ardından iyileşmenin gecikmesi gibi belirtiler görülebilir.

K VİTAMİNİ KAYNAKLARI NELER?

Zengin K vitamini kaynakları yeşil yapraklı sebzelerdir. İçerisinde en çok K vitamini bulundurma sırasına göre; Lahana, ıspanak, kabak, pancar, pazı, şalgam, maydanoz, brokoli, maruldur.