Türk bilim insanının başarısı! Süper akıllı diyabet pompaları geliyor
Ultra hızlı insülinlerin geliştirilmesi safhasında önemli başarılara imza atan Kaliforniya Üniversitesi San Francisco Pediatrik Diyabet Programı’nın Başkanı Prof. Dr. Eda Cengiz, yapay zekâ ile kişiselleştirilmiş insülin pompa sistemleri üzerinde çalışıyor.
ZİYNETİ KOCABIYIK - Amerika’nın diyabet alanında en saygın kuruluşlarından biri olan UCSF (Kaliforniya Üniversitesi San Francisco) Pediatrik Diyabet Programı’nın Başkanı Prof. Dr. Eda Cengiz, diyabet hastalarının hayatını kolaylaştıracak çalışmalarıyla tıp teknolojileri tarihine adını yazdırmaya hazırlanıyor.
Daha önce Yale Üniversitesi’nde ultra hızlı insülinlerin geliştirilmesi, diyabet teknolojisi ve yapay pankreas sistemlerine odaklanan diyabetle ilgili klinik çalışmalara öncülük eden Prof. Dr. Cengiz, şu an başında bulunduğu grupla birlikte Kaliforniya Üniversitesi San Francisco Diyabet Teknoloji Merkezi’nde süper akıllı insülin pompaları üzerinde çalıştıklarını söyledi.
HASTA İSTEDİĞİNİ YİYEBİLECEK
Kaliforniya Üniversitesi San Francisco Diyabet Teknoloji Merkezi’nde diyabet hastalarının hayat konforunu artırmak amacıyla yaptıkları diyabet teknolojisi çalışmalarında önemli gelişmeler kaydettiklerinin altını çizen Prof. Dr. Eda Cengiz, hâlen geliştirdikleri, otomatik bir sistemle çalışan ve insülin değerini kendi ayarlayan cihazın, diyabet hastalarının tedavilerinde büyük bir kolaylık sağlayacağını söyledi. Prof. Dr. Cengiz, sözlerine şöyle devam etti: “Günümüzde geliştirilen sensör teknolojisiyle artık kan şekerinizi telefonunuzdan 24 saat boyunca takip edebiliyorsunuz. Ancak yine de yemek yediğiniz zaman bunu sisteme belirtmeniz ve kalori hesabı yapmanız gerekiyor. Biz de ‘insülin tedavisini teknolojiden faydalanarak daha akıllı hâle getirebilir miyiz?’ diye düşündük ve hayalimiz olan tamamıyla otomatik bir sistem üzerine yoğun çalışmalara başladık. Bu sistemde vücudunuza taktığınız minik bir cihaz; vücudunuzun insüline verdiği tepkiyi öğreniyor, insülin değerine göre dozunu artırıyor veya azaltıyor. Yani, kişiye özel tedavi uyguluyor. Sistem artık o kadar gelişti ki dün yediğiniz yemeğe nasıl tepki verdiğinizi, ne kadar yediğinizi bildiği için insülin dozunu kendisi ayarlıyor. Artık bizim akıllı dediğimiz pompalar daha da akıllı, hatta süper akıllı oldular.”
YARA BANDI GİBİ İNSÜLİN POMPALARI GELECEK
Yaptıkları çalışmalarla, Silikon Vadisi’nde yerleşik teknoloji geliştiricilerin dikkatini ‘diyabet tedavisi’ konusuna çektiklerini vurgulayan Prof. Dr. Eda Cengiz, yatırımcıların diyabet teknolojilerine büyük yatırımlar yaptığını söyledi. İnsülin pompalarının giderek küçüldüğüne işaret eden Prof. Dr. Cengiz, “Nasıl ki cep telefonlarımız gitgide küçülmesine rağmen, boyutlarının aksine bir dolu iş yapabiliyorlar; artık diyabet tedavisinde kullanılan cihazlar da mikro seviyeye inecek. Mesela, nano-teknolojinin gelişmesiyle cilt altına veya üstüne yapıştırılacak olan ve içerisinde insülin bulunan pompaları, minicik bir yara bandı şeklinde olacak. Ayrıca sistemsel kök hücre tedavisi, yani diyabetin önlenmesi alanında da teknolojiyi kullanabiliyoruz. Mesela şu anda yüksek teknolojinin yardımıyla, sensörleri kullanarak, henüz diyabet oluşmadan önce hastalığı nasıl öngörebiliriz ve oluşmasını nasıl engelleyebiliriz diye araştırmalar yapıyoruz” dedi.
TÜRKİYE'DE 1,7 MİLYON KİŞİ İNSÜLİN KULLANIYOR
Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre; ülkemizde tedavi altında olan 9 milyon diyabetli var. Bu diyabetlilerin yaklaşık 1,7 milyonunun insülin kullandığını söyleyen DİYAM Koordinatörü Prof. Dr. M. Temel Yılmaz, diyabet tedavisinde çığır açan gelişmeler yaşandığına dikkat çekerek, “Yapay pankreas, insülin pompası ve sürekli glikoz ölçüm cihazı (CGM) ile entegre çalışan bu sistemler, kan şekeri seviyelerini sürekli izlemekte ve gerektiğinde insülin dozunu otomatik olarak ayarlamaktadır. Kan şekeri düşerken insülin akışını durdurur ve yükseldiğinde insülin dozunu artırır. Bu sayede, kan şekeri seviyeleri daha dengeli tutulur ve hipoglisemi veya hiperglisemi riski azalmaktadır” değerlendirmesini yaptı.
DİYABETTE GÜÇ BİRLİĞİ
Acıbadem Üniversitesi Diyabet Araştırma ve Uygulama Merkezi (DİYAM) ile ABD’de diyabet alanında kanaat önderi olarak ilk 5 merkez arasında yer alan UCSF (University of California San Francisco) Diyabet Teknoloji Merkezi arasında diyabet hastalığında ortak bir iş birliği protokolü imzalandı. Protokol kapsamında bilgi alışverişinde bulunulacağını söyleyen DİYAM Koordinatörü Prof. Dr. M. Temel Yılmaz, aynı zamanda ortak bilimsel araştırmalar gerçekleştirileceğini belirtti.
'da Takip Edin!
