10 liralık fişekle 'ödüllü' hareket! 55 metreden ucuza ve etkili...
Kırşehir Üniversitesi'nde yapılan çalışmayla zorlu ve engebeli arazileri ormana dönüştürmek için tohum fişeği geliştirildi.10 TL’lik tohum fişeğiyle 55–60 metre mesafeden yapılan atışlarla 5 santimetre derinliğine tohumlar zarar görmeden ekildi. "En yenilikçi proje' ödülünü alan tasarımla ilgili konuşan Doç. Dr. Ömer Ertuğrul, "Yaklaşık 100 karaçam tohumu taşıyan bir fişeğimiz ortalama 9-10 lira maliyete mal oluyor" dedi.
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi (KAEÜ) Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ömer Ertuğrul ve yüksek lisans öğrencisi Emrah Saka geliştirdikleri projeyle zorlu ve erişilmesi zor bölgeleri yemyeşil yapacak. İkili yivsiz av tüfeği fişeği içerisine çeşitli destek malzemelerle tohum yerleştirdi.
Ateşlenen fişeklerde yüzde 50'nin üzerinde başarıya ulaştığı belirtilen proje kapsamında tohum ekim fişeklerinin özellikle sarp ve kayalıkalanlar ile yangınlarda önemli ölçüde zarar gören ormanların yeniden yeşillendirilmesinde kullanılması hedefleniyor.
PROJELERİ TESCİLLENDİ
Fişeklerin içine saçma yerine tohum koyabileceklerini düşündüklerini anlatan Ertuğrul, "Bu tohumların atış yapıldığında yüksek basınç altında zarar görüp görmemesi önemliydi. Bunun test çalışmalarını yaptık. Gördüğümüz sonuçlar çok güzel. Atışı yapılan tohumların fişekten çıkışını tespit ettik. Bunun avcılık ve atıcılık faaliyetlerinde kullanılabilecek bir ürün haline gelmesi için projesini hazırladık ayrıca buna yönelik bir faydalı model başvurusu yaptık ve tescillendi" diye konuştu.
Yüksek lisans öğrencisi Emrah Saka ise ormanlık alanlarda serpme şekilde yapılan tohum ekimlerinin rüzgar veya hayvanlar yüzünden tutmayabildiğini söyledi.
5 SANTİMETRE DERİNLİĞE KADAR ZARAR GÖRMEDİ
Fişeğin üstüne delici başlık ve çeşitli tohum koruma sistemleri entegre ederek, fişeğe uygulanan basınçla tohumun doğrudan sert toprak zemini altında güvenli şekilde ekimini sağladıklarına dikkati çeken Saka, "Örneğin bir fişekte 100 karaçam tohumu taşıyoruz. Ortalama olarak bunlardan 50'den fazlası ağaca dönüşebiliyor. Verimlerimiz bu şekilde. Özellikle makine veya insan gücünün çalışmasının riskli ya da imkansız olduğu bölgelerde, uzak mesafelerde ekim yapabiliyoruz. Şu anki çalışmamızda 55–60 metre mesafeden toprak altına 4–5 santimetre derinliğe tohumları zarar görmeden ekmeyi başardık" ifadelerini kullandı.
Tohum türüne göre atış mesafesi ve toprağın sertliğine bağlı olarak pleksi, delici veya pres başlık gibi sistemleri kullanarak fişeği hazır hale getirdiklerini dile getiren Saka, fişekler ateşlendikten sonra geri dönüşümle kapsülün tekrar tekrar kullanılabildiğini anlattı.
Saka, makine ve insan gücüyle çalışmanın zor olduğu eğimli ve yamaç arazilerde bunun birebir alternatif bir ekim teknolojisi olduğunu vurguladı.
MALİYETİ 10 LİRA
Hazırladıkları projenin askeri mühimmatlarla da kullanılmasını hedeflediklerine dikkati çeken Saka, şunları kaydetti:
"Bu çalışmamızda orman alanları için karaçam tohumu, çayır ve mera alanları için de farklı tohumlar üzerinde çalıştık. Bunu çeşitli tohumlar da entegre edebiliriz. Nihai hedefimiz özellikle askeri eğitim amaçlı kullanılan mühimmatlara bunu entegre ederek daha büyük orman ve çayır meralar oluşmasına katkı sağlamak. Yaklaşık 100 karaçam tohumu taşıyan bir fişeğimiz ortalama 9-10 lira maliyete mal oluyor ve bunun ortalama 50 adedinden çam fidesi elde ediyoruz. Şu anki fiyatla 10 liraya 50 adet karaçam fidesi ekimi yapmak mümkün"
Saka, 2024 yılında Tarım Makinaları Derneği ile Türk Tarım Alet ve Makinaları İmalatçıları Birliğinin işbirliğinde düzenlenen "Tarım Makinaları ve Teknolojileri Proje/Tasarım Yarışması"nda "En Yenilikçi Proje" ödülünü aldıklarını sözlerine ekledi.
'da Takip Edin!
