Yüzyıllara meydan okuyor! İşte Mimar Sinan’ın sırrı
YAŞAM Haberleri
Dünya tarihinin en büyük mimarlarından olan biri Mimar Sinan’ın eserleri asrın felaketine de meydan okudu. 1574 yılında Hatay’da yapılan Payas Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi ile 1553 yılında yapılan Belen Kanuni Külliyesi, son depremde de ayakta kaldı. Peki, Mimar Sinan'ın eserleri neden bu kadar sağlam? İşte Mimar Sinan’ın sırrı...
Mimar Sinan'ın eserleri depreme dayanıklı olması, mimari tasarımındaki özelliklerine ve inşaat yöntemlerine bağlıdır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde birçok yapı inşa eden Mimar Sinan’ın eserleri halen ayakta durmaktadır. Mimar Sinan'ın deprem sırrı, mimari tasarımındaki dikkatli planlama ve inşaat yöntemlerinde yatmaktadır.
MİMAR SİNAN'IN ESERLERİ NEDEN BU KADAR SAĞLAM?
Mimar Sinan, Osmanlı İmparatorluğu döneminde birçok yapı inşa etmiş ve bu yapıların birçoğunda Klasik Horasan harcı kullanmıştır. Mimar Sinan, yapıların uzun ömürlü olmasını sağlamak için doğal malzemeler tercih etmiş ve Klasik Horasan harcı da bu malzemeler arasında yer almaktadır. Kullanmış olduğu Klasik Horasan harcı, diğer harçlara göre daha dayanıklıdır ve zamanla sertleşerek yapıların dayanıklılığını arttırır. Ayrıca, harcın su geçirmezlik özelliği sayesinde yapıların nemden etkilenmesini engeller ve yapıların ömrünü uzatır. Mimar Sinan, Klasik Horasan harcını özellikle cami ve medrese gibi tarihi yapıların inşasında kullanmıştır.
“HARCINA SOĞAN EKLEDİ”
İşte bu noktada Mimar Sinan'ın dehası devreye girdi ve harcına "soğan" ekledi. Yani doğal kükürt bileşeni! İşte bu özel karışım sayesinde klasik Horasan harcından neredeyse iki kat dayanıklı özel bir harç elde etti. Mimar Sinan, opus caementicium da denilen Roma betonunun farkındaydı. Muhtemelen bu efsanevi harçla ilk kez çocukluğunun geçtiği Kayseri'de tanıştı.
Mimar Sinan'ın eserlerinde kullanmış olduğu Klasik Horasan harcı, günümüzde de tarihi yapıların restorasyonunda sıkça tercih edilen bir malzeme olarak kullanılmaktadır. Bu harç, orijinal yapıların özelliklerini koruyarak yapıların dayanıklılığını artırır ve tarihi yapıların ömrünü uzatır. Ayrıca, modern yapıların inşasında da tercih edilen bir malzeme haline gelmiştir.
16. YÜZYILDA RAYLI SİSTEM KULLANILMIŞ
16. yüzyılda inşa edilen Selimiye Caminin birçok yerinde raylı sistemler olduğu ortaya çıkmıştır. Bu raylı sistemler sayesinde binanın deprem anında her tarafa beş derece yatabildiği anlaşılmıştır. Mimar Sinan’ın bu sistemi kullanarak eserlerinin dayanıklılığını artırdığı düşünülmektedir. Japon mimarlar, 1950’li yıllarda özel izinle yaptıkları çalışmada, benzer bir sistem keşfetmişler ve ülkelerine döndüklerinde binalarda kullanmaya başlamışlardır. Bu teknolojinin günümüzde de kullanıldığı bilinmektedir ve deprem gibi doğal afetlerin etkilerini azaltmaya yardımcı olmaktadır.
SİNAN'IN DEPREM SIRRININ ANAHTARLARI ŞUNLARDIR:
- İyi planlama: İnşaat öncesi alanı iyi analiz eder ve deprem riski olan bölgelerde bile binaların yüksekliği ve ağırlığı konusunda dikkatli bir planlama yapardı.
- Doğru malzeme seçimi: Taş ve tuğla gibi dayanıklı malzemeler kullanarak yapılarının sağlamlığını artırdı. Bu malzemeler, deprem gibi doğal afetlere dayanıklıdır ve yapıların ömrünü uzatır.
- Doğru yapı teknikleri: Yapılarını inşa ederken çeşitli teknikler kullanarak dayanıklılıklarını artırdı. Örneğin, kemerler, kubbe ve tonozlar gibi yapı elemanları, yapıların depreme karşı dayanıklılığını artırır.
- Sağlam temel: Yapılarının temellerini doğru bir şekilde oluşturarak deprem riskini en aza indirdi. Temel yapıları, inşaat alanındaki zemin yapısına göre uygun bir şekilde hazırlandı.
- Doğru geometri: Yapılarının geometrisine özel bir önem verdi. Yapıların geometrisi, deprem sırasında oluşacak yükleri etkili bir şekilde dağıtarak yapıların dayanıklılığını artırır.
Bu faktörlerin bir araya gelmesi, Sinan'ın eserlerinin depreme karşı dayanıklı olmasını sağlamıştır. Sinan, Osmanlı İmparatorluğu döneminde birçok yapı inşa etmiştir ve bu yapıların birçoğu hala ayakta durmaktadır. Bu da Sinan'ın deprem sırrının ne kadar etkili olduğunun bir göstergesidir.
'da Takip Edin!
