İsa Karakaş

Sosyal Güvenlik Kurumu, Anayasamız gereğince tüm vatandaşlarımıza sosyal güvenlik hizmeti sağlamakla görevlendirilmiştir. Bu görevi sağlamak için en önemli finans kaynağını işveren ve çalışanlardan alınan prim gelirleri teşkil etmektedir.

İş Kanununa tabi olarak bir iş yerinde çalışan her işçinin en büyük arzusu hizmet akdinin sona ermesi hâlinde kıdem tazminatı hakkına kavuşmaktır. Keza bu tazminat belki de işçinin hayatı boyunca eline tek seferde geçen en büyük toplu para niteliğindedir.

TÜİK’in 6 Şubat 2024 tarihli verilerine göre ülkemizde mukim nüfus, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 92 bin 824 kişi artarak 85 milyon 372 bin 377 kişiye ulaştı. Cinsiyet açısından bu nüfusun 42 milyon 638 bin 306 kişisi kadınlardan oluşmaktadır. Buna göre nüfusun %49,9'u kadınlardan müteşekkil.

Gelir vergisi mevzuatı gereğince çalışanlar ve diğer tüm gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabi bulunmaktadır. Ücret geliri elde eden mükelleflere yönelik olarak; ücretin tanımı, unsurları, ücret kapsamında değerlendirilen ödemeler, ücret gelirinin vergilendirmesi, ücret matrahının hesaplanması sırasında indirim konusu yapılacak unsurlar, vergiden istisna edilen ücret ödemeleri ile yıllık gelir vergisi beyannamesinde beyan edilen ücret gelirinden yapılacak indirimler, ücret gelirine uygulanacak vergi tarifesi, beyannamenin verilme zamanı ve verginin ödenmesine yapılacak işlemler Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından vatandaşların en kolay anlayacağı şekilde alt mevzuat ve rehber ve broşürlerle açıklanmaktadır.

Sosyal Güvenlik Kurumu geçen yıl sonu itibarıyla gelirleri 2.192.955 TL iken giderleri 2.232.339 TL olarak gerçekleşmiştir. 2023 yılında gelir-gider farkı bütçe tahminine göre %33,5 artış, bütçe transferi tutarı ise %45,8 artış göstermiştir. 2023 yılında devlet katkısı bütçeye göre %31,5 oranında artarak 325.630 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

EYT meselesi, hemen hemen her aileyi dolayısıyla toplumun çoğunluğunu ilgilendiren bir mesele… Hâl böyle olunca uzun yıllar âdeta yazılı ve görsel medyanın gözdesi konumuna gelmiştir.

Gelir Vergisi Kanununa göre, gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabidir. Gelir vergisine tabi gelir unsurları; ticarî kazanç, ziraî kazanç, ücret, serbest meslek kazancı, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlardan oluşmaktadır.

OVP/Orta Vadeli Program bu yıl dâhil olmak üzere 3 yıl boyunca yürürlükte bulunacaktır. Bu programda sosyal güvenlik ve emeklilikle ilgili önemli düzenlemelerden tamamlayıcı uzun süreli bakım sigortasına kadar birçok yeni düzenleme öngörülmektedir.

Çalışanlar her ay SGK primine esas kazançları ile çalışma gün sayılarının aylık prim hizmet belgeleri/muhtasar ve prim hizmet beyannameleri Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesi mecburidir.

Sosyal güvenlik sistemimizde statüye dayalı sigortalılık hâlen devam etmektedir. İşçiler 4/1-a kapsamında (SSK) sigortalı sayılmaktadır. İsteğe bağlı sigortaya prim ödeyenler, esnaf-sanatkâr, işveren, şirket ortağı ve diğer iş yeri sahipleri 4/1-b (eski adıyla Bağ-Kur) kapsamında sigortalı sayılmaktadır. Bu kapsamda sigortalı sayılanların emeklilik şartları, genel olarak sigortalılıklarının başladığı tarihe göre üç dönem esas alınarak belirlenmektedir.

Staj ve çıraklık mağdurlarını uzun yıllardan beri takip etmekteyim. Hakikaten hiç bıkmadan usanmadan haklarını aramaya devam etmektedirler. Geçtiğimiz pazar günü yine İstanbul’da demokratik sınırlar içinde hiçbir taşkınlık yapmadan sadece haklarını aramak için coşkulu miting yaptılar.

31 Mart 2024 Pazar günü yapılacak yerel seçimlere sayılı günler kala iktidar milletvekilleri tarafından kamuoyunda “Torba Kanun” olarak bilinen “Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 659 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair” yeni bir Kanun Teklifi” TBMM’ye intikal ettirildi.

Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı gereğince SSK, Tarım SSK, Bağ-Kur ve Tarım Bağ-Kur emeklilerine bağlanan gelir ve aylıkların artırılması ve alt sınır aylıkları, SGK günlük prime esas asgari ve azami günlük kazanç miktarları, belediye başkanlarına ödenen tazminatları, vazife malullüğü aylığı bağlananlardan, başkasının yardım ve desteği olmadan yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak derecede malul olanlara ödenecek bakım ücreti ile 2022 s. Kanuna göre ölüm gelir ve aylığı alan çocuklara yapılan fark ödemeleri 2024 yılı Ocak-Haziran dönemi için usul ve esaslar SGK tarafından yeni belirlenmiştir. 

Devlet Memurları Kanununda kamu görevlilerinin hiyerarşik konumu, sorumluluk düzeyi, yürütmüş oldukları görevin önemi, hizmet sınıfı, kadro ünvanı/derecesi ve eğitim durumu gibi kriterler esas alınarak ek gösterge sistemi düzenlenmiştir.

lı günler kala 16 milyona yaklaşan bütün emeklilerin gözü pürdikkat hükûmet tarafından verilen sözlerin, vaatlerin ifa edilip edilmeyeceği noktasında toplanmıştır.

İktidar milletvekilleri tarafından kamuoyunda “Sağlık Torba Kanunu” olarak bilinen “Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” TBMM’ye intikal ettirildi.

Tamamen karşılıksız, geri ödemesiz olan devletin değişik birçok sosyal yardımları bulunmaktadır. Bu yardımlar için SGK prim şartı da bulunmamaktadır.

Bayram ikramiyeleri 24 Haziran 2018'de yapılan ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin 27. döneminin 600 yeni üyesinin ve aynı zamanda yeni sisteme göre Cumhurbaşkanının belirlendiği ilk seçimlerdir.

Çalışma hayatında işçi ve işveren arasındaki başta fazla mesai ücretleri olmak üzere, yıllık izin, ücret zammı, haksız işten çıkarılma ve eksik SGK hakları ile diğer haklar konularında uyuşmazlıklar önemli bir yer teşkil etmektedir. Buna rağmen işçilerin hak arama yollarını bilmemeleri, ya da eksik veya yanlış bilmeleri haklarına tam ve eksiksiz olarak kavuşmalarında problem teşkil etmektedir. Özellikle sadece şahitlerle hak aramaları çoğu zaman yeterli olmamaktadır. Ayrıca her şahit mahkemede dikkate alınmamaktadır.

Kalifiye iş gücünün yetiştirilmesinde çıraklık ve stajyerlik uygulaması büyük önem taşımaktadır. Mesleki Eğitim Kanunu’na göre aday çırak ve çıraklar ile işletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilere işletmeler tarafından ödenecek ücret ve bu ücretlerdeki artışlar, düzenlenen sözleşmelerle tespit edilmektedir.