Mezar taşları bir kültürdü

Çocukluğumun geçtiği Yeldeğirmeni Mahallesinde belki üç yüz yıldan beri var olan mezar taşlarını akşamın alaca karanlığından itibaren yaşayan birer "canlı heykel" gibi hissederek içimiz ürperirdi… Gündüzleri oradan geçerken de o mezar taşlarının muhteşem görselliğini seyretmelere doyamazdık. Büyüdükçe anladık ki Yahya Kemal Beyatlı'nın söylediği gibi biz, ölümle birlikte öleni yok etmeyen mezar taşlarıyla, âdeta onlarla birlikte yaşayan bir kültüre sahiptik. Mezarlıklar servi ağaçlarıyla ve birbirinden ilginç muhteşem motifli mezar taşlarıyla manevi istirahat bahçeleri gibi dururdu…

Vefat eden kimsenin hayatta iken görevi, durumu hatta medeni hâli bile mezar taşlarında nakışlarla motiflerle taşlara nakşedilirdi…

“Hanım mezar taşları” bambaşka bir nezaket ve zarafet sembolü olurdu… Mezar taşlarında yer alan çiçek, gül, küpe ve broş gibi süsler bunun göstergesiydi. Bir mezar taşında üstte duvak ayak kısmında kırık bir gonca motifi bulunduğunda vefat edenin hayatının baharında genç bir hanım olduğunu anlardınız. 

Veya Sokullu Mehmet Paşa gibi paşaların defterdarların veya böyle üst düzey bürokratların mezarında burma sarıklı başlık görürdünüz.

Veya müftülerin, âlimlerin ulemanın mezar taşlarında adına örfi destarlı denilen yuvarlak kavuk sembolü görürdünüz. Örfi destarlı kavuğun bir diğer şekli de biraz dikey kavisli olanıdır ki bunların da işin erbabı kazasker, şeyhülislam mezarı olduğunu anlar. Kaptan-ı deryalarının Kubbealtı vezirlerinin mezar taşlarındaki kavuk sembolleri ise kallavi olurdu. Daha başka, kâtiplere, kethüdalara kapıkulu görevlilerine ait mezar taşlarındaki kavuk modelleri ayrı olurdu.

Bu örnekleri daha detaylı sayabiliriz. Bu aslında üzerinde araştırılması gereken önemli kültürlerimizden birisidir. Ne acıdır ki günümüz insanının geçmiş ile arası her geçen gün açılmaktadır. Hem bilgi birikimi konusunda azalmalar yaşanmakta hem günümüzün yeni argümanları ve hayat sistematiği geriye dönüp bakmaya durup düşünmeye fırsat vermeyecek kadar süratli dönmektedir. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın söylediği gibi daha o yıllardan beri insanımızda bir zevk çöküşü var. Kültürümüzde mezarlıklara saygı vardır.

 

 

 

 

 

 

 

Türkiye ve dünya girse de kurak geçen kışa,

Kayseri Belediyesi adım attı bir işe.

Dedi: "Kayakseverler, gel kayak keyfini yaşa!’’

Bu sebeple mi, gelinlik giydin Erciyes Dağı?

 

''Hayır!'' der Erciyes Dağı, ''Gelinlik işi başka!''

Ağa, ''Kar eriyince kız veririm!'' dedi, başta!

Garip Ceşiş, bekle bekle, canın verdi, genç yaşta!

Bu gelinlikle murada erdin Erciyes Dağı!

 

Kayak keyfini yaşamak istiyor misafirler.

Zirveye teleferikle başlayacak seferler.

Kayakçılar, gösterecek nice hünerler.

Teşekkürler, suni karın için Erciyes Dağı!

 

Etraf ne derse desin, işinize baktınız.

Büyük düşüncelerle siz, gönüllere aktınız.

Tribünü terk ettiniz ve şovu bıraktınız.

Turizme de hizmet sundun Erciyes Dağı!

 

“Zanaat altın bilezik”, diyenler pek haklıdır.

Vatan için dürüst işler yapmak insan aklıdır.

Daha bu suni kar gibi ne hünerler saklıdır.

''Aferin!''i hak ettin sen zaten, Erciyes Dağı!

 

 

 

 

 

TURKOVAC: Koronavirüs, İspanyol gribinden sonra dünyada en çok etkiyi bırakan ikinci salgın vakası oldu. Günümüzde hâlâ etkisini devam ettiren salgına karşı tedbir olarak aşılar geliştirildi. Tüm dünyayı esir alan bu büyük salgına karşı Çin Sinovac, ABD Moderna, Almanya Biontech Pfizer, İngiltere Astra Zeneca ve son olarak da Türkiye Turkovac aşısını üretmiştir...

Yapılan çalışmalar sonucunda Turkovac aşısının Alfa varyantına karşı %100 etkili olduğu belirlenmiştir. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’da bu hafta sonu itibariyle millî aşımızın başta şehir hastanelerinde uygulanacağının müjdesini verdi. Gerçekleştirilen tüm bu çalışmalar sonucu üretilen aşıların Covid-19'a karşı kesin çözüm olmasa da büyük bir oranda sağlığımızı koruduğu aşikârdır. Covid-19 aşısını olarak hem kendimizin hem de çevremizdekilerin sağlığına önem göstermeliyiz. Salgının etkisinin tüm dünyada hâlâ devam ettiğini unutmamalı, aşı ve tedbirlere uyarak bu salgın ile mücadelemizi tüm kararlılığımızla sürdürmeye devam etmeliyiz. [Mustafa Terzi ]