Enerji koridorları için büyük savaş! Yeni hamleler Hindistan ve Pakistan’ı karşı karşıya getirdi

Pahalgam’da turistlere yapılan terör saldırısı ile yeniden alevlenen Hindistan ile Pakistan geriliminin arkasında enerji, ticaret ve su yolları yatıyor...
YILMAZ BİLGEN -Pakistan-Hindistan çatışması devam ederken, uzmanlar yaşanan süreçte enerji, ticaret ve su yollarının belirleyici rol oynadığını belirtti. Enerji uzmanı Prof. Dr. Beril Tuğrul mevcut çatışma denkleminin baştan sona enerji-politik eksenli olduğunu söyledi. Çin ve ABD çekişmesinin, bu çatışma iklimini doğuran ana faktörlerin başında geldiğini kaydeden Prof. Tuğrul “Çin’in dünyaya açılan yeni koridor hamleleri ABD için tehdit niteliği taşıyor. Hindistan-Pakistan geriliminde bunu çok net görebiliriz. Himalayalar geçit vermez dağlardır. Çin’in bu açılımında bu hattın daha kolay kat edilmesi hayati önem taşıyor. ‘Bir Kuşak Bir Yol Projesi’ altı farklı bileşenden oluşuyor. Çin sınırlarından çıkış ve Avrupa’ya açılımı için Himalayalar’ı aşabilecekleri 3 geçit var: Fergana, Keşmir ve Hayber tek güzergâhları” dedi.
ABD’YE GÖRE TEHDİT
Çin’in Kuşak Yol projesinde Pakistan’la stratejik bir anlaşması olduğunu hatırlatan Prof Tuğrul “Bu kapsamda iki ülke arasında açılan Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru (CPEC) ABD açısından tehdit olarak algılanıyor. Örtülü yürütülen mücadelenin bu hatta çatışma boyutuna dönüşmesinin sebebi de bu. Sadece ticari koridor değil; su yolları ve enerji kaynaklarının kontrolü ve transferleri de hayati önem taşıyor. Bu sebeple de her daim sıkıntı çıkma potansiyeli taşıyan hususlar. Bir diğer ifadeyle, ABD’nin enerji, ticaret hattı ile Çin’in kuşak-yol projesi kesişiyor. Pakistan’ın Gvadar Limanı bu lojistiğin en stratejik bileşeni durumunda. Hem okyanus hem de kara aktarımı bu limandan sağlanacak. Yine bölge barındırdığı petrol rezervleriyle de ciddi potansiyele sahip. ABD ise kendi alternatifini yani; IMEC’i dayatıyor. Çok büyük zorlukları olsa da IMEC uygulanırsa, rota Pakistan’ın münhasır ekonomik bölgesinden geçmek zorunda. Zaten deniz, sonra kara, sonra tekrar deniz geçişleri ile oldukça grift. Olayın siyasi tarafı var; çünkü İsrail’den geçiriliyor. İsrail’i Akdeniz’de asli aktör kılma çabası da diyebiliriz. Hindistan bu sebeple Pakistan’ın suyunu kesti. Tıpkı İsrail’in Gazze’de yaptığı gibi bir abluka niyetindeler” ifadelerini kullandı.
YENİ HARİTALAR HAZIRLANDI
Azerbaycanlı enerji uzmanı Zafer Veliyev’e göre ise Ukrayna-Rus savaşı geleneksel enerji, su ve ticaret konseptini kökten değiştirdi ve yeni akım haritaları şekillendi. Pakistan-Hindistan çatışması bu taksimin bir tür dışa vurumu. Yeni güzergâhların çizildiği bu tanzimde Türkiye, Azerbaycan ve Türk dünyasının topyekûn çok daha özel bir statü kazandığını kaydeden Veliyev “Avrupa’nın yeni rotası Asya oldu. Türk devletleri bu yeni dönemde çok daha başka bir nitelik kazandı. Ancak bizim emperyal bir sömürge durumundan belirleyici aktör hâline dönüştürmemiz Türk dilli devletlerin mutlak manada enerji-ticaret müştereğinde bir siyaset birliği sayesinde gerçekleşebilir. Türk devletleri Rusya, Çin ya da AB-ABD etkisinden çıkarak birlikte enerji-politik geleceğini belirlemek zorunda. Aksi durumda kazanan taraf olmamız zor” diye konuştu.