USAID’in kapatılması Türkiye’yi nasıl etkileyecek?

ABD’de Trump yönetiminin USAID’i kapatma ve dış yardımları kesme kararı, küresel yardım politikalarında büyük bir değişimi tetiklerken, Türkiye’nin bu süreçten nasıl etkileneceği merak konusu. USAID’in Türkiye’de özellikle mülteciler, insani yardım ve kalkınma projelerinde etkili olduğu iddia edilse de, düzenli proje fonlamasının bulunmadığı ve mevcut yardımların büyük ölçüde Suriyelilere yönelik olduğu belirtildi.

Kaydet

ABD Başkanı Donald Trump, göreve başlamasının hemen ardından imzaladığı kararnameyle ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) tarafından finanse edilen tüm dış yardımları durdurdu.

1961 yılında Başkan John F. Kennedy tarafından kurulan ve küresel kalkınma projeleriyle tanınan USAID'in kapatılması, uluslararası yardım ve jeopolitik dengeler açısından önemli sonuçlar doğurabilir.

USAID’in kapatılması Türkiye’yi nasıl etkileyecek? - 1. Resim

TÜRKİYE VE USAID: YARDIMLAR KESİLECEK Mİ?

Trump yönetiminin USAID’i kapatma kararı, küresel yardım politikalarında büyük bir değişimi beraberinde getirirken, Türkiye’nin bu süreçten nasıl etkileneceği merak konusu. USAID, Türkiye’de özellikle mülteciler, insani yardım ve kalkınma projeleri kapsamında rol oynadığı iddia edilse de, düzenli proje fonlamasının olmadığı ve desteklerin büyük ölçüde Suriyelilere yönelik olduğu belirtiliyor.

Şubat 2023 depremlerinin ardından USAID, Türkiye’ye 6,2 milyon dolarlık acil yardım sağladığını duyurmuştu. Ancak felaketler dışında Türkiye’ye doğrudan ve düzenli bir fon aktarımı bulunmuyor. Uzmanlara göre, USAID’in kapanması mülteci desteği, ekonomi ve altyapı projelerinde zorluklar oluşturabilir. ABD ile iş birliğinin azalması, güvenlik (NATO), ticaret ve diplomasi alanlarında yeni dengeler oluşturabilir.

USAID’in kapatılması Türkiye’yi nasıl etkileyecek? - 2. Resim

BBC VE USAID BAĞLANTISI- BAĞIMSIZLIK MI, BAĞIŞA BAĞIMLILIK MI?

USAID’in kapatılmasıyla ilgili tartışmalar sürerken, gözler medya organlarına çevrildi. BBC’nin bağımsız bir kamu yayıncısı olduğu iddiası, kurumun farklı kaynaklardan aldığı fonlar nedeniyle yeniden sorgulanıyor. BBC Media Action’ın 2023-2024 finansal raporları, kuruluşun Birleşik Krallık Dışişleri, Kalkınma ve Milletler Topluluğu Ofisi (FCDO), İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (Sida) ve USAID gibi devlet destekli kurumlardan önemli miktarda fon aldığını ortaya çıkardı.

Özellikle USAID’in ABD dış politikasına hizmet eden bir kalkınma ajansı olduğu düşünüldüğünde, BBC’nin bu kaynaktan destek alması editoryal bağımsızlığı açısından soru işaretleri doğuruyor.

USAID, fon sağladığı kuruluşların Amerikan çıkarları doğrultusunda hareket etmesini sağlamak amacıyla uzun yıllardır stratejik projeler yürütmesiyle bilinmekte.

USAID’in kapatılması Türkiye’yi nasıl etkileyecek? - 3. Resim

Trump yönetiminin USAID’i kapatma planı, bu bağlantıyı daha fazla gündeme getirdi. Eğer USAID’in fonları kesilirse, BBC Media Action gibi projelerin sürdürülebilirliği tehlikeye girebilir. BBC’nin finansal bağımsızlık söylemi, artan bağış bağımlılığı nedeniyle yeni bir sınavla karşı karşıya.

MUSK'IN USAID ÇIKIŞI: "SUÇ ÖRGÜTÜ"

USAID'in kapatılması, ABD hükümeti içinde de tartışma getirmiş durumda. Trump tarafından hükümet reformlarıyla görevlendirilen Elon Musk, USAID’i sert bir dille eleştirerek, ajansı “suç örgütü” olarak nitelendirmişti. Musk’ın açıklamalarının ardından USAID’in merkez binasında DOGE (Hükümet Verimliliği Departmanı) yetkilileriyle ajans güvenlik görevlileri arasında bir gerginlik yaşandığı ve bazı yöneticilerin görevden alındığı bildirildi.

New York Times’a konuşan ABD’li yetkililer, bu değişikliğin Çin ve Rusya gibi ülkelerin boşluğu doldurmasına yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. Washington’da tartışmalara neden olan karar, ABD’nin yumuşak gücünü azaltabilir ve küresel etkisini zayıflatabilir yorumlarına neden oldu.

ABD’nin küresel yardım politikalarında köklü bir değişimi simgeleyen bu karar, sadece ABD ve müttefiklerini değil, dünya genelinde insani yardım ve kalkınma süreçlerine bağımlı olan ülkeleri de doğrudan etkileyecek.

DEMOKRATLAR USAID ÖNÜNDE MUSK'I PROTESTO ETTİ

Washington’daki USAID binası önünde toplanan Demokrat Kongre üyeleri, bu kararın ardındaki en büyük ismin Elon Musk olduğunu savunarak protesto gösterisi düzenledi.

Senatör Chris Van Hollen, dış yardımların durdurulmasının "ABD yasalarının açık bir ihlali" olduğunu belirterek, "Bu rezaleti durdurmak için elimizden gelen her şeyi yapacağız." dedi. Temsilciler Meclisi Üyesi Ilhan Omar ise "Trump'ın diktatör olmak istediğini en başından beri söylüyorduk ve işte geldiğimiz nokta bu." ifadelerini kullandı.

https://x.com/DemocraticWins/status/1886482695456170382

Musk’a yönelik en sert eleştirilerden biri Jamie Raskin’den geldi. "Elon Musk, USAID’i sen oluşturmadın. ABD hükümetinde senin adında dördüncü bir güç yok." diyerek tepkisini dile getirdi.

Musk ise X hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda protestocuları hedef alarak, "USAID binasının önünde toplanan yozlaşmış politikacılar, USAID’den para alan kişiler. Oradalar çünkü sizin çalınan vergi dolarlarınızı istiyorlar!" şeklinde yorum yaptı.

Editör: SEZER DOĞRU

Yayın Tarihi | 04 Şubat, 2025 - 20:19

Bizi Takip Edin

YORUMLAR