Faiz arttı, Silikon Vadisi Bankası battı
Ekonomi Haberleri
Fed’in agresif faiz artışları birçok girişim için kaynak oluşturmayı daha maliyetli hâle getirirken, para ihtiyacını karşılamak için mevduatını bankalardan çeken şirketler, geçtiğimiz günlerde Silikon Vadisi Bankası’nın batmasına yol açtı. Bu durum 2008’deki finansal krizden bu yana ‘ABD’deki en büyük banka iflası’ olarak tarihe geçerken, bankacılık sektöründe bir ‘iflas dalgası’ başlatmasından endişe duyuluyor.
Yüksek enflasyon karşısında faiz artışlarının devam ettiği ve resesyon beklentilerinin arttığı bir dönemde ABD’den gelen banka iflas haberi, küresel piyasalardaki endişeleri daha da artırdı.
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) politika faizini beklentilerin üzerinde bir noktaya kadar yükselteceğine yönelik fiyatlamalar sonrası bazı bankalar, tahvil pozisyonlarında oluşan zararları realize etmek zorunda kaldı. Bu bankalardan Kaliforniya merkezli Silikon Vadisi Bankası (SVB), 21 milyar dolarlık tahvil pozisyonunu yaklaşık 1,8 milyar dolar zararla kapatması sonrası 8 Mart’ta 2 milyar doların üzerinde sermaye artırımına gideceğini duyurdu. Piyasada bankanın likiditeye sıkıştığının duyulması üzerine SVB’nin hisse fiyatı, geçen hafta yüzde 60’ın üzerinde değer kaybetti. Bazı girişim sermayesi yatırımcılarının, şirketlere paralarını bankadan çekmelerini tavsiye etmesi sonrası bankanın kayıplarının sürmesiyle işlemleri askıya alındı. SVB’nin hızlı çöküşü, bankacılık düzenleyicilerini harekete geçmeye zorladı ve ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC), 10 Mart’ta, piyasalarda düşüşe neden olan SVB’ye kayyum atandığını duyurdu. Likidite krizini aşmaya çalışırken risk sermayelerinin neden olduğu panik, ABD’nin 16’ncı büyük bankasını 48 saat içinde ülke tarihinin en büyük iflaslarından birine sürükledi.
TEKNOLOJİ DÜNYASI ŞOKTA
1983’te kurulan ve teknoloji endüstrisi bankacılığında uzmanlaşmış olan SVB, genellikle startup’lar ve risk sermayelerine finansman sağlıyordu. Müşterileri arasında Shopify, ZipRecruiter ve girişim sermayesi şirketi Andreessen Horowitz gibi firmalar da bulunan SVB’nin iflası teknoloji dünyasında şok dalgasına neden oldu. SVB müşterilerinin sigortalı mevduatlarına en geç pazartesi sabahı erişebilecekleri aktarıldı. SVB’ye yatırılan 161 milyar doların yüzde 93’ünden fazlasının FDIC tarafından sigortalı olmadığı kaydediliyor.
ARTAN FAİZLERİN SONUCU
Fed’in yüksek enflasyon karşısında agresif faiz artışları, teknoloji sektörüyle birlikte SVB’yi de sert bir şekilde etkiledi. Teknoloji sektöründeki pek çok şirketin, özellikle de startup’ların yüksek düzeyde borçla faaliyet göstermesi, bu şirketleri ve içinde bulundukları ekosistemi faiz artışları karşısında savunmasız bıraktı. Şirketler daha yüksek borçlanma maliyetleriyle karşı karşıya kaldıkça risk sermayesi ve diğer daha riskli yatırım türleri de daha az kârlı hâle geldi. Kripto paralardaki düşüş de birçok teknoloji firmasını olumsuz etkiledi. Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın sahibi Meta, Google’un ana şirketi Alphabet ve Amazon gibi teknoloji devlerinin de aralarında bulunduğu birçok şirket, işten çıkarmalara gitmek zorunda kaldı.
Yüksek faiz oranları birçok girişim için kaynak oluşturmayı daha maliyetli hâle getirirken, bazı SVB müşterileri likidite ihtiyaçlarını karşılamak için paralarını çekmeye başladı. Bu da SVB’nin çekilen paraları karşılamanın yollarını aramasına ve tahvil satışına gitmesine neden oldu. Ancak devam eden faiz artışları tahvilleri de negatif etkilediği için SVB tahvil pozisyonunu zararla kapattı. Uzmanlar, tahvil piyasasındaki kayıplar nedeniyle bankaların toplam kaybının 600 milyar doların üzerinde olduğunu ancak bunun bankacılık sektöründe 2008’deki gibi bir krize tek başına sebep olmayacağını belirtiyor.
YAYILMASINDAN KORKULUYOR
SVB’nin iflası, Goldman Sachs ve Bank of America gibi ülkenin en büyük bankaları dahil olmak üzere geçen hafta bankacılık hisselerini olumsuz etkiledi. Bankanın iflasının sektör geneline yayılmasından endişe duyuluyor. ABD Başkanı Joe Biden, banka kriziyle ilgili 2008 krizine benzer bir durumun tekrarlanmaması için ellerinden geleni yapacaklarını, Kongre ve düzenleyicilerden bankacılık regülasyonlarını sıkılaştırmalarını isteyeceğini söyledi. Biden, sorunlu bankaların yatırımcılarının korunmayacağının altını çizerek kimsenin kanunların üstünde olmadığını ifade etti.
SIGNATURE BANK DA İFLAS ETTİ
ABD’de SVB’nin iflasının ardından hareketli bir hafta sonu geçiren bankacılık sektöründe bir iflas haberi de New York merkezli Signature Bank’tan geldi. New York Finansal Hizmetler Departmanı, FDIC tarafından mevduat sahiplerini korumak için Signature Bank’a kayyum atandığını bildirdi. Söz konusu gelişmelerle ABD Hazine Bakanlığı, Fed ve FDIC, SVB ile Signature Bank’a ilişkin ortak açıklama yaparak mevduatların korunmasına ilişkin alınan kararları duyurdu. SVB müşterilerinin paralarının tamamına erişebileceği belirtilen açıklamada, SVB ve Signature Bank ile ilgili hiçbir kaybın vergi mükellefleri tarafından karşılanmayacağı belirtildi.
İNGİLTERE'DEN SOMUT ADIM
ABD’de SVB’nin hızlı çöküşü diğer ülkelerde de endişeye neden oldu. IMF, SVB ile ilgili gelişmeleri ve finansal istikrara yönelik olası etkilerini yakından izlediklerini bildirdi. İngiltere Merkez Bankası ise SVB’nin İngiltere’deki iştirakinin HSBC tarafından satın alınması konusunda tarafların anlaşmaya vardığını duyurdu. Almanya Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu da SVB’nin Almanya şubesi için moratoryum ilan etti. Bankanın varlık satışı ve ödemeleri donduruldu.
ALTINA 'BANKA KRİZİ' DOPİNGİ!
ABD’nin en büyük bankalarından SVB’nin iflası sonrası piyasanın güvenli araçlara yönelmesiyle altın çarşamba gününden itibaren yüzde 3’ün üzerinde yükseliş yaşayarak bir ayın zirvesine ulaştı. Altının onsu 1.900 doları, gram altın ise 1.160 TL’yi aştı.
'da Takip Edin!
