Hoparlörle ezan okumak caiz mi? Ezan hoparlörle okunur mu?

Diyanet İşleri Başkanlığı hoparlörle ezan okunmasıyla alakalı beyanları nedeniyle yazar ve dilbilimci Sevan Nişanyan hakkında suç duyurusunda bulundu. Suç duyurusunda, Nişanyan hakkında, "kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret" ile "halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama" suçlarından kamu davası açılması istendi. Sosyal medyada ve arama motorlarında Ezan hoparlörle okunur mu? sorusu araştırılmaya ve tartışılmaya başlandı. Hoparlörle ezan okunması caiz mi? Ezan hoparlörle okunur mu? Elmalı Hamdi Yazır hoparlör hakkında ne diyor? 

HOPARLÖRLE EZAN OKUMAK CAİZ Mİ?

Muteber fıkıh kitaplarında namazda imamdan başkasının sesine uyulamayacağı ve yalnız salih erkeğin sesine ezan dendiği bildirilmiştir. Bu nedenle hoparlörle ezan okunmasının sorgulanmasındaki temel mesele hoparlörden çıkan sesin insanın kendi sesi olmamasıdır. Bunu bilim adamları hoparlör, teyp, radyo ve televizyon yayınlarından çıkan seslerin kendi sesi değil, benzeridir. Hoparlör; elektiriksel enerjiyi ses enerjisine dönüştüren bir trasndüserdir. Mikrofonla hoparlör arasında da bir ses aktarımı gerçekleşmiyor. Oluşan şey sesin enerji dönüşümüne uğrayarak başka bir kanal ile iletilmesi. Bu nedenle imamın sesi veya ezan okuyan müezzinin sesi hoparlere verilince duyulan imamın ya da müezzinin sesi değil, elektrik ve mıknatısla meydana gelen sestir. 

Araf suresi 204. ayette "Kur'an okunduğu zaman da hemen onu dinleyin ve susun gerek ki rahmete erdirilirsiniz" bildirilir. Elmalı Hamdi Yazır ayetin tefsirinde ayette geçen kıraat kelimesinin "akıllı ve konuşan bir insanın ağzından çıkanı anlamaya ve anlatmaya yönelik bir maksat taşıyan, sesli olarak okumak" anlamına geldiğini söyler. Sesin yankılanmasının kıraat olmadığını söyleyen Elmalı Hamdi Yazır, "Bir kitabı sessiz olarak okumaya kıraat denilemeyeceği gibi, çalan veya çınlayan, yankı yapan bir sesi dinlemek de kıraat dinlemek demek değildir, bir çınlamayı dinlemektir. Şu halde Kur’an okuyan bir okuyucunun sesini aksettiren gramofon veya radyodan gelen sese de kıraat denilemez. Bu gibi sesler bir kıraat değil, bir kıraatin yankısı ve yansımasıdır, bunlara dinleme ve susma emrinin hükmü terettüp etmez." der.