Avrupa'da kılıçlar çekildi! NATO'dan Rusya'ya tatbikatlı gözdağı
NATO, tarihinin en büyük hava tatbikatını Rusya-Ukrayna savaşının devam ettiği bir dönemde başlattı. Peki tatbikatın böyle bir süreçte yapılması tesadüf mü yoksa Rusya'ya bir mesaj mı? Uzman isim bu kritik hamlenin perde arkasını açıkladı. İşte Rusya-Ukrayna savaşıyla ateş çemberine dönen Avrupa'nın Moskova hükümetine verdiği kritik mesaj...
Rusya-Ukrayna savaşı 1,5 yıldır kanlı çarpışmalarla devam ediyor. Savaşın genişlemesinden ve Rusya'nın diğer Avrupa devletlerine yönelmesinden endişe eden Batılı devletler kendilerini NATO'nun şemsiye altında korumaya aldı. Dünyanın en büyük silahlı örgütü konumundaki NATO ise Almanya'da tarihinin en büyük hava tatbikatını başlattı. Peki bu tatbikat neden Avrupa'nın göbeğinde yapılıyor ve neden savaşın hararetle devam ettiği bir süreçte düzenleniyor. İşte uzman isimden dikkat çeken analiz...
TRT Haber'de yer alan habere göre, Kuruluşunun üzerinden 74 yıl geçen NATO, tarihinin en büyük hava tatbikatını Rusya-Ukrayna savaşının devam ettiği bir dönemde başlattı. Almanya’daki tatbikat sadece NATO’yu değil, ABD-AB ilişkilerinden Ankara-Moskova hattına kadar geniş bir alanı etkileyebilir. Uzmanlara göre kılıçlar çekildi ve her ülke için tarafını belli etme vakti yaklaşıyor.
İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tarık Oğuzlu kritik tatbikatı değerlendirdi.
ALMANYA’DA DÜZENLENMESİ ÖNEMLİ BİR MESAJ
Prof. Dr. Oğuzlu, Batı cephesinin ‘rutin’ iddiası doğru kabul edilse bile 25 ülkeden 250 uçağın katıldığı "Air Defender 2023" tatbikatının stratejik ve jeopolitik açılardan da mesaj taşıdığını düşünüyor.
"Rusya kaynaklı tehdidin Avrupalılar tarafından ciddiye alındığını da gösteriyor bu tatbikat” diyor Oğuzlu. İşin bir diğer önemli boyutu ise Ukrayna’ya verilen askeri destekte NATO’nun gerekirse el yükseltebileceği vurgusu. Oğuzlu bu noktada Ukrayna’ya verilmesi muhtemel F-16 savaş uçaklarını hatırlatıyor.
Almanya’nın ev sahipliğine de ayrı bir parantez açıyor Prof. Dr. Oğuzlu. Hatırlanacağı üzere Rusya-Ukrayna savaşının başlarında Almanya gereğinden fazla pasif kalmakla eleştirilmiş ve çok sınırlı yardımlar yaptığı gerekçesiyle tepki çekmişti. ABD ve İngiltere başta olmak üzere ciddi baskı gören Berlin yönetimi zaman içinde yardımların dozajını artırdı. Oğuzlu’ya göre bu tatbikatın Almanya’da gerçekleşmesi ‘Berlin yönetiminin tarafını net ve kesin olarak belli etmesi’ anlamına da geliyor. “Anladık ki Almanya önümüzdeki süreçte Ukrayna’ya elinden gelenin fazlasını yapmaya çalışacak” cümlesiyle beklentisini anlatıyor.
ABD ve Avrupa ilişkilerinde yaralar sarılıyor Tatbikatın muhtemel yansımalarını iç içe geçmiş matruşkalara benzetmek mümkün. ABD-AB ülkeleri açısından ayrı, AB ülkelerinin kendi dinamikleri için ayrı, ABD-Rusya ve AB-Rusya ilişkileri için apayrı süreçleri başlatabilecek bir hamle bu. Tabi bir de işin Ankara boyutu var.
Önce ABD-AB ilişkileri üzerinden yorumluyor Tarık Oğuzlu ve “Yakın geçmişe kadar iki büyük gücün arasında temel meselelerde ciddi ayrışmalar vardı. Ukrayna-Rusya savaşı bu açıdan farklı bir pencere açtı. Gelinen noktada ‘ortak düşman’ ABD ve AB ülkelerini bir kez daha yakınlaştırdı. Şimdi yaralarını sarıyorlar” diyor.
Almanya’daki tatbikatı değerlendirirken temmuz ayında düzenlenecek NATO Zirvesi’ni pas geçmek olmaz. İsveç’in üyeliğinden tutun da NATO içindeki harcamalar ve örgütün yol haritası için son derece önemli bir toplantı yapılacak. İşte tatbikatın bu zirveden önce gerçekleşmesini de dikkate değer buluyor Oğuzlu ve “NATO pazularını göstermek istiyor” cümlesini kullanıyor.
RUSYA TÜM BUNLARA BİR YANIT VERECEK Mİ?
Denklemin Türkiye boyutuna geçmeden önce Moskova tarafından da yaşananlara bakmak istiyoruz. Varlığınıza en büyük tehdit olarak gördüğünüz yapı sizi provoke edebilecek bir yerde tarihinin en büyük tatbikatını düzenliyor. Ve siz bu süreçte Ukrayna ile savaşmak, Suriye’deki dengeleri korumak, Ermenistan meselesinde var olmak ve Pasifik ile Kuzey Kutbu gibi yerlerde bayrak göstermek zorundasınız. Tüm bunları yaparken sizinle tüm köprüleri yıkma noktasına gelmiş batılı ülkeler ve neredeyse size selam vereni cezalandıracak ABD başta olmak üzere küresel güçler var. Bunları alt alta ekliyor ve tüm yaşananların tuzu biberi olarak son tatbikatı da göz önünde bulundurup Tarık Oğuzlu’ya Rusya’nın bir ‘çılgınlık’ yapıp yapamayacağını soruyoruz: Ben Rusya’nın mevcut şartlar altında bir NATO ülkesine saldıracağını düşünmüyorum. Onlar da bazı stratejik yerlerde geniş katılımlı tatbikatlar düzenleyebilirler. Ama Moskova için işler kontrol edilebilir seviyenin dışına çıkar ve sahada çok büyük bir yenilgi yaşanırsa o zaman taktik nükleer silah kartını kullanmak isteyebilirler. İşte Almanya’daki tatbikat bu karta da bir mesaj. ‘Sakın bir çılgınlık düşünme bak ben en vurucu güçlerimle senin hemen yanı başındayım’ diyor NATO. Sonucunun ne olacağını söylüyor aslında. Rusya-Ukrayna savaşı batı blokunu birleştirdi. Pasif davranan ülkeler bile bugün daha kararlı ve riskleri göze alabilir duruma geldi. Putin’in tüm bunları görüp nükleeri tamamen kafasından çıkarmasını hedefliyor Batı.”
ANKARA CEPHESİNDE İŞLER GİDEREK ‘KARMAŞIKLAŞIYOR’
Geliyoruz tüm bu denklemin en önemli kolonlarından birine... Hem NATO’nun en güçlü ikinci ordusu, hem Rusya’nın bu süreçteki belki de en önemli dostu, hem de Ukrayna için adına marşlar yazılan oyun değiştirici sistemlerin üreticisi… Evet, Türkiye’den bahsediyoruz.
Tarık Oğuzlu, Şubat 2022’den bu yana daha net bir ifadeyle savaşın başından bugüne Ankara’nın çok doğru ve etkin bir ‘denge politikası’ gözettiğini anımsatıyor. Türkiye’nin buna sonuna kadar devam edeceğini ekliyor Oğuzlu ancak bu uzun vadede pek de mümkün kalmayabilir uyarısında bulunuyor: Rusya ile köprüleri atamayız. Ekonomik ve stratejik açıdan birlikte ilerliyoruz. Erdoğan-Putin dostluğu da var. Madalyonun diğer yüzünde NATO’nun en güçlü ülkelerinden biriyiz. Batı ile aramızı düzeltmek istiyoruz ve Finlandiya-İsveç’in üyelikleri bizim için uygun zemin oluşturabilir beklentisindeyiz. Çünkü hem ekonomik hem de kısmen de olsa halen askeri açıdan Batı'dan çıkarlarımız var. Ancak bahsettiğimiz o ‘safları sıklaştırma’ meselesi Ankara’nın da önüne elbet gelecek. Kılıçlar çekildi ve pozisyonlar giderek netleşiyor. Pozisyonlar netleştikçe denge gözeten ülkelerin manevra alanı daralır ve stratejik stresi artar. Türkiye’yi bu süreç bekliyor. Umarım doğru adımlarla süreci yönetebiliriz.”
Kaynak: TRT Haber
