Schengen vize reddine karşı AP’den ‘kapasite artırma’ adımı: Vize muafiyeti mümkün mü?

Avrupa Birliği ile Türkiye arasında süregelen vize sorunu, son yıllarda daha da derinleşirken, Avrupa Parlamentosu’ndan Türk vatandaşlarının Schengen vizesine erişimini kolaylaştıracak yeni bir adım geldi. Schengen vize reddi sorunlarına çözüm niteliğindeki ‘kapasite artırma’ adımı dikkat çekti.
Brüksel'den yapılan çağrıda, AB üye ülkelerine vize başvuru sürecindeki kapasite sorunlarının giderilmesi için daha fazla kaynak ayrılması talep edildi. Fakat vize muafiyeti konusu henüz birçok teknik ve siyasi engelin gölgesinde değerlendirilmeye devam ediyor.
AVRUPA PARLAMENTOSU'NDAN 'KAPASİTE ARTIRMA' MESAJI
BBC'nin haberine göre Avrupa Parlamentosu, Türkiye hakkında hazırladığı son raporunda Schengen vize sürecine dair çarpıcı değerlendirmelere yer verdi.
Özellikle son iki yılda artan vize başvurularına karşılık konsoloslukların yetersiz kalması nedeniyle, Türk vatandaşlarının ciddi zorluklarla karşılaştığı vurgulandı. Raporda bu durumun talepteki artışa ve “sistemin kötüye kullanılabileceği” endişesine bağlandığı belirtildi.
Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor’un hazırladığı belge 6 Mayıs’ta Strasbourg’da tartışılacak ve 7 Mayıs’ta oylanarak yürürlüğe girecek.
Belgede hem Türkiye’ye hem de AB ülkelerine, kalan teknik ve idari sorunların çözümü için iş birliğini artırma çağrısı yapıldı.
VİZE RETLERİNDEKİ YÜKSELİŞ DİKKAT ÇEKİYOR
Avrupa Birliği verileri, Türk vatandaşlarının vize başvurularında ciddi bir artış yaşandığını gösteriyor. 2022 yılında 778 bini aşkın başvuru yapılırken, bu sayı 2023’te 1 milyon 55 bin 885’e ulaştı.
Vize başvurularına verilen ret oranı da yükseliş gösterdi. 2022'de yüzde 15,7 olan ret oranı, 2023’te yüzde 16,1’e çıktı.
Schengen vizesiyle Avrupa’ya giriş yaptıktan sonra iltica eden Türk vatandaşlarının sayısında da ciddi bir artış gözlemleniyor.
AB kaynaklarına göre yalnızca 2023 yılında 103 bin kişi, vizeyle giriş yaptıktan sonra sığınma başvurusunda bulundu. Sığınma başvuruları bazı ülkelerin "vize sisteminin kötüye kullanıldığı" yönündeki kaygılarını güçlendiriyor.
AB’DEN RESMİ AÇIKLAMA: VİZE KISITLAMASI YOK
Medyada son dönemde bazı ülkelerin vize başvurularını topluca reddettiği yönündeki iddialar gündem olurken, AB'nin Türkiye Delegasyonu bu haberleri yalanladı.
2 Mayıs’ta yapılan açıklamada konsoloslukların başvuruları yoğun şekilde işlemeye devam ettiği, hatta pandemi öncesine kıyasla rekor sayılara ulaşıldığı belirtildi.
AB yetkilileri sorunların sistemin kötüye kullanım riskleri ve başvuru sayısındaki patlamayla ilgili olduğunu vurguladı.
VİZE MUAFİYETİ MÜMKÜN MÜ?
Vize muafiyeti konusunda ise Avrupa Parlamentosu'nun net bir tutumu bulunuyor. Raporda Türkiye’nin bu süreçte ilerleme sağlamadığına dikkat çekilerek, eksik kalan kriterlerin tamamlanmasının öncelikli olduğu belirtildi. AB Türkiye’nin vize serbestisi için gerekli olan 72 kriterin altısını hala karşılamadığını belirtiyor.
Bu altı kriterin eksik kalması, muafiyet sürecini kilitleyen temel unsur olarak öne çıkıyor.
Türkiye'nin karşılaması gereken 6 son kriter neler?
- Terörle mücadele yasasında değişiklik.
- AB Polis Örgütü Europol ile operasyonel işbirliği anlaşması imzalanması.
- Avrupa Konseyi bünyesindeki Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu'nun (GRECO) yolsuzlukla mücadele alanındaki önerilerinin uygulanması.
- Kişisel verilere yönelik yasal düzenlemelerin Avrupa standartlarıyla uyumlu hale getirilmesi.
- Suç bağlantılı konularda tüm AB üyeleriyle işbirliğine gidilmesi.
- Türkiye üzerinden kural dışı şekilde AB ülkelerine geçiş yapan kişilerin geri alınmasına ilişkin Geri
- Kabul Anlaşması'nın (GKA) tüm unsurlarıyla uygulanması.