Çök-kapan ve hayata tutun!..

Geçtiğimiz hafta İzmir'de meydana gelen 4,9 büyüklüğündeki depremde, evinin balkonundan atlayan üniversite öğrencisi Efe Altay Saral (18) hayatını kaybetti. Yaşadığımız coğrafyanın gerçeği olan depremden “Yok sayarak-üstünü örterek ya da balkondan atlayarak..." kurtulamayız.

 

Türkiye deprem riski bakımından dünyada 6. sırada, metrekare başına 17. sırada depremdeki ölümlerde ise 3. sırada. Japonya ise dünyada en sık ve büyük ölçekte deprem yaşayan ülkelerin başında olmasına rağmen depremlerde ölüm ve yaralanmaların neredeyse yok denecek kadar en az olan ülkedir.

 

Japon deprem uzmanı Yoshinori Moriwaki “Depreme hazır mıyız?” konulu konferansta(*) Japonya ve Türkiye'nin benzer yanları ile farklarını anlatırken "Şimdiye kadar Türkiye'de en büyük deprem 7,9’luk Erzincan depremi oldu. Japonya'da 9 büyüklüğünde de deprem oldu. Deprem şiddetinin 1 artması demek 32 kat büyüklük demek. Türkiye olarak siz bizden daha şanslısınız ama maalesef, depremde ölü sayısına bakıldığı zaman aniden Türkiye dünyada üçüncü oluyor" şeklinde konuştu.

 

Japonların depremle mücadeleyi “Depremle yaşama” hâline nasıl getirdikleri bilmece değil!..

 

Japonya’da bina yapımının ve denetimin sıkı kurallara tabi olmasının yanı sıra “Deprem erken uyarı sistemi”nin devrede olması.

 

“Japon Doğal Afetleri Önleme Bakanlığı” ülkede 800 tane “Erken uyarı istasyonu” kurmuş. Bu sismik istasyonlardan gelen veriler anlık olarak analiz edilip bu deprem dalgalarından etkilenecek bölge insanlarının cep telefonlarına acil alarm mesajı gönderiyor.

 

Deprem dalgaları insanları vurmadan (5-15) saniye önce “Erken uyarı sistemi” ile cep telefonları yüksek sesli bir alarm veriyor ve deprem bitimine kadar "Deprem oluyor! Deprem oluyor(Jishin desu! Jishin desu)" diye tekrarlıyor. Bu erken uyarı sistemi ile insanların, deprem dalgaları kendilerini vurmadan birkaç saniye öncesinde güvenli noktalarda “Hayat üçgeni” oluşturması amaçlanıyor.

 

“Hayat Üçgeni” oluşturmak; deprem anında bina içindeyseniz; masa altına veya dolgun ve hacimli koruma sağlayabilecek bir eşya yanına çömelerek sarsıntı geçene kadar “Diz üstü ÇÖK-başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN-düşmemek için sabit bir yere TUTUN” pozisyonunda beklemek...

 

“Hayat Üçgeni” uygulaması bizde ilk olarak 12 Kasım 2022 Cumartesi günü saat 18.57’de, Bakan Soylu başkanlığında AFAD Başkanlık Binası ve 81 ilde ise vali ve kaymakamların koordinesinde eş zamanlı olarak gerçekleştirilecek.

 

İçişleri Bakanlığı ve AFAD tarafından ortak düzenlenecek deprem tatbikatı için Bakan Soylu yaptığı açıklamada "İlk kez bir ülke tatbikatı yapacağız. Radyolar tatbikat anonsu geçecek, televizyonlar tatbikat anonsu geçecek. Otomatik olarak anons geçilecek. Kurulan sistemden tüm Türkiye’ye aynı anda mesaj gelecek" ifadelerine yer vermişti.  

 

Tatbikatın amacı; millet olarak afetlerin öncesi, sırası ve sonrasında yapılacak doğru davranışlara hazırlanmak, toplumun her kesiminde afet farkındalığını yaygınlaştırmak ve yerleşik hâle getirmektir.

 

Deprem tatbikatı esnasında, “Düzce, İstanbul, İzmir, Elâzığ, Kahramanmaraş ve Erzincan” ile canlı bağlantılar yapılacak ve 81 ilde, valilerin bulunduğu alanlardan canlı görüntü aktarımı yapılacak.

 

Ülke çapındaki bu tatbikatın, deprem sırasında doğru yerde durmanın alışkanlık hâline gelmesi için belli aralıklarla tekrarlanması gerekir. Çünkü tekrarlanan şey alışkanlık hâline gelir. Ve yer sallanmaya başladığında; “Akıl örtülür alışkanlıklar konuşur…”