Ekonominin cari açıkla imtihanı

Bu ülkede gündem, çok canlı ve heyecanlı görünmekle beraber, hep aynı konuların sırayla yer değiştirmesinden oluşuyor. Gündemin gediklilerinden cari açık, son günlerdeki sıcak konumuz. Biraz da biz çekiştirelim ucundan. İthalattaki hızlı artış, aynı miktarda ihracatla karşılanamayınca artan dış ticaret açığı, cari açığı da patlattı. Hükümet de yıl sonu hedefini ikiyle çarpmak zorunda kaldı. Cari açık, ülkenin döviz girdileri ile döviz çıktıları arasındaki fark. Fark pozitif ise sorun yok ama, negatif ise finanse etmek gerekiyor. Finanse etmek, ülkeye döviz girişi sağlayacak bir kaynak bulmak demek. Dış kredi olabilir, yabancı sermaye, turizm, işçi dövizi, bavul turizmi,sıcak para, yastık altı para vs. türlü çeşitli yoldan bu açık finanse edilir. Bu kadar çok yolu varsa, neden tedirgin oluyoruz o halde ? Birincisi , bunların hepsi birbiri ile doğrusal hareket eden değişkenler. Yani işler iyiye gitmezse yabancı sermaye de, dış kredi de zor gelir. İkincisi, hepsi aynı kalitede değil. Cari açığın kısa vadeli sermaye hareketleri ile finanse edilmesi, o günü kurtarır belki ama, ilk fırsatta başka diyarlara göç edecek bir paraya da güven olmaz. Turizm ve bavul Yatırım için gelen yabancı sermaye, cari açığın finansmanında en sağlıklı yol. Ama onu da ara ki bulasın. Ekonomi yönetimi iki girdiye bel bağlamış görünüyor. Turizm dövizi ile bavul ticareti. Bavul ticareti de sıcak para gibi istikrarsız yapıdadır. Anında yön değiştirebilir. Turizmse bu ülkenin geleceğinin sigortalarından bir tanesi. Muhteşem tabiatı ve hiçbir coğrafya parçasının sahip olmadığı zenginlikte tarihi mirasını düşünürsek, Türkiye'nin hedeflediği 15 milyar dolar geliri kısa sürede ikiye üçe katlaması işten bile değil. Bu seneki açık büyük oranda turizmle kapanacak belki. Ancak Türkiye bu geliri uzun yıllar boyu ve artarak elde etmek istiyorsa , tüm unsurlarıyla sahip çıkmalı bu işe. TGRT Haber spikerlerinden Seda Akbay tatil gözlemlerini anlatırken, "Beş yıldızlı tatil köyleri harika. Ama dışarı çıkan turistin vay haline" diyordu. Turizmi bu ülkenin ana damarlarından birisi olarak göreceksek, müşteri memnuniyeti ve kalite kavramını tatil köylerinin dışına da taşımak gerekiyor. Bu bacasız sanayiden "düzgün para" kazanmayı öğrenirsek, cari açık türü korkuları da hayatımızdan çıkarabiliriz.