TÜFE yine yüksek çıktı, TCMB ne yapacak?..

Enflasyon oranları ile ilgili elimizde iki resmî öngörü var. Biri TCMB diğeri de hükûmetin OVP öngörüsü. İkisi de yıl sonunda %60-65 arası bir TÜFE'yi işaret ediyordu. Ancak, yüksek çıkan rakamlar beklentileri yine bozdu.

 

Uluslararası Kuruluşlar ise %75-80 arası bir TÜFE bekliyor Türkiye için. Gelecek yılki öngörüleri de %35-45 arasında. OVP ise %30'dan düşük bir öngörü içeriyor. Piyasa mekanizmasını zorlayacak şekilde kur, faiz ve fiyat davranışları üzerindeki baskının daha ne kadar devam edeceğini söylemek zor. Bazı uzmanlar "seçimlerden sonra baskı kalkar, faizler yükselir, kurlar da önce yükselir sonra düşer, enflasyon artsa da sonra sakinleşir" gibi açıklamalar yapıyorlar. 

 

Eğer amaç seçimlere kadar kurları tutmak ve enflasyona yansımasını önlemek ise, bu amacın imkân dâhilinde olup olmadığını ocak ayında anlayacağız. Çünkü ekonomide uygulamaların zamana ihtiyacı vardır. Döviz kurlarındaki gelişmeler ve fiyatlara yansımaları, fonlama maliyeti ve krediye erişim, dış ticaret ve cari açık gibi birbiriyle etkileşim içinde olan unsurlardaki gelişmelere bakarak, işlerin yolunda gidip gitmediğine bakacağız. Şu ana kadar piyasalardan ve kanaat liderlerinden gelen yansımalar işlerin arzu edildiği şekilde gitmediği yönünde. 

 

Tüm bunlar olup biterken, salı günü İTO İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi açıklandı. Ekim ayında bir önceki aya göre %3,96 artarken, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları Endeksi de %5,89 yükselmiş gözüküyor. Ayrıca yıllık oranlar, Ücretliler Geçinme Endeksinde %108,77, Toptan Eşya Fiyatları Endeksinde ise yüzde 104,21 olarak gerçekleşmiş.

 

Hangi kalemlerde artış olduğuna bakarsak: Giyim harcamalarında %7,98, ev eşyasında %6,95, gıdada %5,54, sağlık ve kişisel bakım harcamalarında %2,97, Kültür eğitim ve eğlence harcamalarında %2,64 yükseliş yaşanmış. Konut, ulaştırma ve haberleşmede de artış var.

 

Hafta başında açıklanan PMI rakamları ve analizinden anlaşıldığı gibi üretimde de maliyet artışları devam ediyor. Toptan fiyatlarda bir önceki aya göre; işlenmemiş maddelerde %24,53, yakacak ve enerjide %4,64, mensucatta %3,37, gıdada %3,21, inşaat malzemelerinde %0,83 artış yaşanmış...

 

 

 

 

 

Gelelim TÜFE açıklamasına...

 

 

 

İTO rakamlarının yarısı kadar açıklanırken, bu sefer TÜFE rakamı epey yakın çıktı.  Bu hâlde yıl sonu hedefi olan %65'i gerçekleştirmek oldukça zor gözüküyor. Enerji ve Gıda’da bu yükseliş devam ederse gelecek yılki hedefi tutturmak da macera kıvamında olacak. 

 

Kasım ayında TCMB'nin faizleri tek haneye indireceğini biliyoruz artık. Bunu neye dayanarak yapacağını TÜFE rakamlarına bakarak anlamak mümkün değil. Faiz düşünce enflasyon da düşecekti ama düşmüyor. Ankara'da üzerinde çalışıldığı söylenen ve ocak ayından itibaren başlayacak “selektif” kredi kampanyasının şartlarının yıl sonuna kadar cereyan edecek gelişmelere bağlı olduğunu bildiğim için, olan biten her şeyi yakından takip etmekte fayda olduğunu tekrar ediyorum. 

 

Merkez Bankasının hafta başında Bankalar Birliğine ültimatom tadında bir yazı yolladığını da biliyoruz. Mektubun içeriği BDDK ile görev çakışmaları içeriyor desem yanlış olmaz. Önümüzdeki günlerde Maliye ve Hazine, BDDK, TCMB arasında yaşanacak başka görev çakışmalarına şahit olabiliriz.