Komşunun antibiyotiği sizi hastanelik edebilir
Sağlık Haberleri / Anadolu Ajansı
Doktor reçete etmeden başkasından antibiyotik almanın ya da evde kalan eski bir ilacı içmenin zararlarına dikkat çeken Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Nurgül Ceran, hastalara uyarılarda bulundu.
Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Nurgül Ceran, 18-24 Kasım Dünya Antimikrobiyal Direnç Farkındalık Haftası kapsamında, Türkiye ile dünyada antibiyotik kullanımı ve antibiyotikle ilgili doğru bilinen yanlışlar hakkında soruları cevapladı.
Enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde kullanılan ilaçların "antibakteriyel", "antiviral", "antifungal" ve "antiparaziter" diye ayrıldığını belirten Ceran, "antibiyotik" denildiğinde; daha çok bakteriyel enfeksiyonlarda etkili olan ilaç grubunun kastedildiğini söyledi.
Ceran, Türkiye'de antibiyotik kullanımının yaygınlığı hakkındaki değerlendirmesinde, "Bizim toplumumuz antibiyotiği seviyor. Ateşi varsa, enfeksiyonu olduğunu düşünüyorsa hemen antibiyotik almak istiyor. Evinde 'yedek' bulunsun diye istiyor. Antibiyotik kullanımı biraz fazla olan bir toplumuz" ifadesini kullandı.
NEZLE VE GRİPTE ANTİBİYOTİK KULLANILMALI MI?
Antibiyotik kullanımı için bakteri kaynaklı bir enfeksiyon olması gerektiğini aktaran Ceran, şöyle konuştu:
"Özellikle bu günlerde, kış mevsiminin başlangıcı öncesinde, okulların açılması, toplu taşıma kullanımı arttı, insanlar daha fazla kalabalıklar halinde. Çok fazla üst solunum yolu enfeksiyonu, bronşit var. Bunların çoğu viral etkenlerle ortaya çıkıyor ve antibiyotikler bunlara etkili değil. Onun için bakteriyel enfeksiyon etkeni olduğunu düşündüğümüz durumlarda vermemiz gerekir. Ya hastalığın klinik bulgusu ya da laboratuvar bulgusu bakteriyel enfeksiyonu düşündürüyordur ya da biz o bakteriyi elde etmişizdir, kültürde üretmişizdir ve acil bir durumdur. O zaman da hızlı şekilde antibiyotik vermemiz gerekebilir."
Prof. Dr. Nurgül Ceran, antibiyotiğin kullanılabileceği hastalıkları örneklendirerek, "Mesela bir zatürrede antibiyotik kullanabiliriz. İdrar yolu enfeksiyonunda bulgu varsa, safra kesesi iltihabında kullanabiliriz. Ancak nezle, grip, ishal durumlarında irdelenip verilmesi gerekiyor. Doktorun gözden geçirmesi, hastayı değerlendirmesi önemli." dedi.
MUTLAKA DOKTOR TAVSİYESİYLE VERİLMELİ
Bilinçsiz antibiyotik kullanımının yol açabileceği sorunlardan da bahseden Ceran, öncelikle hastalığa yol açan etkenin bilinmesi ve mutlaka ilacın uygun dozda alınması gerektiğini ifade etti. Eğer ilaç uygun dozda alınmazsa duyarlı olan etkenlerin öleceğini ancak duyarsız olanların direnç kazanmaya devam edeceğini ve dirençlerin sayısının artacağını anlatan Ceran, bunun da zaman içinde toplumda bir antibiyotik direnç baskısı oluşturacağına dikkati çekti.
Ceran, antibiyotiğin uygun süreli verilmesi gerektiğini, gerektiğinden kısa süre alınırsa enfeksiyonun uzayabileceğini, uzun süre alınırsa da antibiyotik direncinin ortaya çıkabileceğini ve flora bakterilerine zarar verebileceğini kaydetti.
Antibiyotikte "uygun doz, uygun süre, uygun kişi" başlıklarının önemli olduğunun altını çizen Ceran, "Verdiğimiz kişi yaşlı olabilir. Burada kas kitlesi, vücut kitlesi önemli. Başka hastalığı olabilir. Böbrek fonksiyonları yeterli değildir. Kullandığı ilaçlar vardır, ilaçların etkileşimleri vardır. Başka organ bozukluğu vardır. Toksik etkilerini, ilaç etkileşimlerini göz önünde bulundurup alması gerekir. Bu nedenle de mutlaka doktor tavsiyesiyle verilmesi gerekir." uyarılarında bulundu.
KOMŞUDAN ALINAN YA DA EVDE KALAN ANTİBİYOTİĞİ KULLANMAYIN
Prof. Dr. Nurgül Ceran, bazı kişilerin hastalandığında tanıdığından, komşusundan aldığı ya da evde önceden kalan antibiyotiği kullanmasının ortaya çıkarabileceği olumsuzlukları şöyle anlattı:
"Eğer evde kalan 3-5 tableti alacaksa yeterli süre, yeterli doz almamış oluyor. İkincisi, bazı bakterilerin varoluşsal dirençleri var yani her antibiyotikten etkilenmiyorlar. Biz buna 'intrinsik direnç' diyoruz. Bakterinin yapısına göre uygun antibiyotik seçmek gerekir. İşte, hücre duvarı var mı? Hücre duvarı olmayanlar, en güçlü antibiyotiği verirsiniz ama etkilenmez çünkü yapısı öyle değil. Ona daha düşük doz verilmiştir çünkü organ fonksiyon bozukluğu vardır. Bizim daha yüksek doz almamız gerekir ama kişi bunu bilmez, niye o doz alındı diye. Hasta bilmeden gebedir, ilaçları almaması gerekir. Yarar bekleyeyim derken zarar oluşturma riski çok yüksek. O nedenle bu şekilde kullanılmamalı."
'da Takip Edin!
