Bilim insanları yeni bir çağ ilan edecek: Antroposen... Kanıtları taşıyan yer bile belirlendi
TEKNOLOJİ Haberleri
Dünya üzerindeki Antroposen çağın başlangıcını temsil edecek yer bilim insanları tarafından seçildi. Tüm insan uygarlığının geliştiği 11 bin 700 yıllık istikrarlı küresel ortamın sonunu ve insan faaliyetlerinin egemen olduğu yeni bir çağın başlangıcını işaret edecek.
Kanada'nın Toronto kentinin hemen dışındaki küçük görünen Crawford Gölü alışılmadık bir göl. Bölgenin sakinleri genellikle köpeklerini gezdirmek ve piknik yapmak için oraya giderler ancak burayı özel kılan bu değil. Göl küçük görünmesine karşın 79 fitlik (24 metre) olağanüstü bir derinliği gizliyor. Meromiktiktir, yani yüzey suları yüzyıllardır bozulmamış olan dipteki sularla karışmaz. Atmosferden gelen tortular, bir lazanyanın katmanları gibi her yıl yatağın üzerinde birikir. Şimdi, uluslararası bir bilim ekibi, Crawford Gölü'nün potansiyel yeni bir jeolojik çağın başlangıcı, Antroposen Çağı'nı en iyi temsil eden yer olarak açıkladı. Bilim insanlarına göre, Antroposen Çağı, 1950'li yıllarda başladı.
El Pais'te yer alan habere göre, Jeolog Francine McCarthy, gölün derinliklerinden alınan bir tortu örneğinin fotoğrafını gösteriyor. Yaklaşık 89 santimetrelik örnek, Crawford'un 13. yüzyıldan bu yana, yıldan yıla tarihini apaçık gösteriyor. İçinde zamanın geçişini görmek 'bilim insanlarına' göre oldukça kolay.
İNSAN ETKİSİNİ APAÇIK ORTAYA KOYUYOR
Kışın göl donar ve koyu renkli organik maddeler dibe çöker. Yaz aylarında, bölgenin kireçtaşı kayalarından gelen suda çözünen kalsiyum ve karbonatlar, ısı nedeniyle kristalleşerek yatak üzerinde beyaz bir kalsit tabakası oluşturur. Açık ve koyu çizgilerin birbirini takip etmesi mükemmel bir takvim, adeta 1950'de insan etkisinin nasıl her şeyi dönüştürmeye başladığını gösteren bir su altı tarih kitabı.
Dünyanın geçirdiği sözde 'büyük hızlanma' dönemi, nükleer bomba denemelerinin, kömür ve petrolün kitlesel olarak yakılmasının ve türlerin yok oluşunun gezegenin yüzeyinde çok belirgin bir iz bırakmaya başladığı zamana tekabül ediyor. İnsanlık resmen, son buzul çağından sonra 10 bin yıldan daha uzun bir süre önce başlayan jeolojik bir dönem olan Holosen'den geçiyor. Ancak 2000 yılında, Hollandalı kimyager Paul Crutzen (atmosferik ozonun yok edilmesine ışık tuttuğu için Nobel Kimya Ödülü aldı) ve Amerikalı biyolog Eugene Stoermer, insanlığın gezegen üzerindeki etkisinin yeni bir çağa yol açtığını ileri sürdüler; Antroposen. Bu fikir benimsenmesine rağmen, onaylayan kuruluş olan Uluslararası Jeoloji Bilimleri Birliği henüz bir karar vermedi. Uzmanlardan oluşan Antroposen Çalışma Grubu, 2009'dan beri insanlığın gerçekten de yeni bir çağa girip girmediğini araştırıyor. 2016'da Antroposen'i jeolojik bir gerçek olarak ilan ettiler ve bu Salı günü grubun lideri İngiliz jeolog Colin Waters, Fransa'nın Lille kentinde düzenlenen bir konferansta Crawford Gölü'nün insanlığın yol açtığı kirlilikle karakterize olan bu rahatsız edici dönemin başlangıcını gözlemlemek için en iyi model olduğunu duyurdu.
JEOLOJİK ÇAĞLARI EN İYİ TEMSİL EDEN NOKTALAR BELİRLENİYOR
Bilimsel topluluk, Uluslararası Stratigrafi Komisyonu aracılığıyla, yeni jeolojik aşamaların başlangıcını belirleyen referans noktalarını seçiyor. Holosen'in başlangıcı, Grönland'da 2003 yılında neredeyse bin 500 kilometre derinlikte elde edilen bir buz çekirdeği ile zaten temsil edilmekte. Danimarka'daki Kopenhag Üniversitesinde korunan bu donmuş örnek, belirli kimyasal elementlerdeki bir değişiklikle bağlantılı olarak iklimin hızlı bir şekilde ısınmasını ortaya koyuyor. Yedi jeolojik aşamanın referans noktaları İspanya'da bulunmaktadır. Örneğin, Fuentelsaz şehrinde, yaklaşık 175 milyon yıl önce Orta Jura'nın başlangıcı her yerden daha iyi değerlendirilebilir ve Zumaia (Bask bölgesinde) sahilinin Paleosen evreleri arasında iki resmi sınırı vardır. Tüm bu noktalar, ciddi törenlerde yerleştirilen altın sivri uçlarla işaretlenmiştir.
Bununla birlikte, uluslararası çalışma grubunun bir üyesi olan İspanyol jeolog Alejandro Cearreta, "Crawford Gölü, Antroposen başlangıcının bugün en iyi kaydedildiği yerdir. En iyi gösterge plütonyum-239'dur." diyor. Devamında ise şu şekilde bir değerlendirme yapıyor: "1950'den sonraki tüm çökeltilerde, evinizin yanındaki parkta veya Crawford Gölü'nde plütonyum var” diye açıklıyor.
YENİ ÇAĞ NE ZAMAN İLAN EDİLECEK?
Jeolojik otoriteler, yeni bir çağın resmi başlangıcını ilan etmekte aceleci davranmayacak. Cearreta'ya göre, karmaşık protokol yıllar alabilir. Antroposen Çalışma Grubu, Crawford Gölü de dahil olmak üzere nihai teklifini önümüzdeki haftalarda sunacak. Kuvaterner Stratigrafi Alt Komisyonu (The Subcommission on Quaternary Stratigraphy) sonuçları inceleyecek ve eğer kabul ederse daha yüksek bir düzeye, yani Uluslararası Stratigrafi Komisyonuna (International Commission on Stratigraphy) gönderecek.
Üyelerinin yüzde 60 veya daha fazlası Antroposenin başlangıcının ilan edilmesi yönünde oy kullanırsa, kararın Uluslararası Jeoloji Bilimleri Birliği tarafından onaylanması gerekecek. Cearreta, "Süreç her an kesintiye uğrayabilir" diye uyarıyor. Kanadalı jeolog Francine McCarthy ise Crawford Gölü'nün şüphecileri ikna etmeye yardımcı olacağından emin. Ekibi, "donmuş parmak" olarak tanımlanan bir cihazı, tortuların yapıştığı -200 santigrat derecede sıvı nitrojenle dolu donmuş bir yapı olan tabana soktu ve analizler insan etkisinin bariz olduğunu ortaya koydu. 13. yüzyılın sonlarından kalma katmanlar, bölgedeki yerli kabilelerin varlığını doğrulayan mısır poleni içeriyor. En kalın beyaz çizgi, 1935 yılına, 'Dust Bowl' olarak tanımlanan dönemin en sıcak yazına, ormansızlaşmanın neden olduğu kuraklık ve kum fırtınalarının karakterize ettiği bir döneme karşılık gelir. 1950'den sonra, atom bombalarının radyoaktivitesi ve kömür ve petrolün yakılmasından kaynaklanan kirleticiler görülebilir. Antroposen Çalışma Grubu tarafından savunulduğu şekliyle, bunlar, her yerde tanınabilen geri dönüşü olmayan değişikliklerdir.
(Kaynak: El Pais)
'da Takip Edin!
