Kıvanç Alphan

Almanya'nın çarşamba günü gerçekleşen başarısız tahvil ihalesi korkuttu.

Stres ve endişe, piyasalar açısından sıradan bir durum hâline geldi. İspanyol ve İtalyan tahvillerinin, Avrupa'nın en sağlamı olan Alman tahvilleri ile arasındaki faiz farkı dün büyük miktarda açıldı.

Suların durulması bir yana, AB fırtınası sanki yeni başlıyor. Üç büyük Avrupa ekonomisi büyük tehdit altında. İspanya 1997'den bu yana 10 yıllık tahvillerde en yüksek borç faizini veriyor. Fransız ve Alman tahvilleri arasındaki fark önceki gün zirveye tırmandı

Avrupa'daki kriz hükümetleri sallamaya başladı. Yunanistan ve İtalya'da iktidar değişti, Papandreu ve Berlusconi koltuklarını kaybetti. Haftaya en önce başlayan Asya piyasaları istifalara olumlu tepki verdi. Fakat sonrasında Euro yeniden düşüş trendine girdi. Buna rağmen borsalarda ciddi değer kayıpları görülmüyor.

Avrupa'da, iki farklı şekilde yorumlanabilecek bir çocuk oyunu izliyoruz! Ya aktörler dalgasını geçip, seyirciyi 'ti'ye alıyor. Ya da o kadar beceriksizler ki, yalnızca kendileri adına oynamalarına rağmen en ufak bir başarı kaydedilemiyor.

Piyasalar, Avrupa Kurtarma Fonu'nun nasıl 1 trilyon Euro'ya yükseltileceği konusunda teferruatlı bilgi bulunmadığı için yönünü tekrar aşağıya çevirmiş durumda.

Avrupa nihayet bir karara vardı. Detayları henüz bilinmese de piyasalar mutabakatı olumlu karşıladı. Buna göre, Avrupa İstikrar Fonu (EFSF) bütçesi 1 trilyon dolara çıkarılırken Yunanistan'ın borçlarının yarısı (100 milyar euro) silinecek, özel sektör de bütün bu zarara razı olacak.

Pazar günkü AB zirvesinde, krizle mücadelede Avrupa Merkez Bankası'dan para kullanımının sınırlandırılması ve IMF'nin krizle mücadele rolünün artırılmasına yönelik taslaklar hazırlandı.

Piyasaların üzerinde bir türlü maalesef güneş doğmak bilmiyor.. AB liderleri arasında borç krizi ile mücadelede belirgin halde bulunan fikir ayrılıkları çözülmek bilmiyor.. Piyasa ise artık çözüm istiyor..

Gözler, Avrupalı liderlerin beş gün sonra, yani 23 ekimde yapacağı kritik toplantıya çevriliyken, Alman maliye bakanından gelen açıklama moralleri yine bozdu!..

Avrupa'da, borç krizine yönelik çözüm umutları bu hafta bir miktar arttı. AB Komisyonu Başkanı Barroso, bankaların yeniden sermayelendirilmesiyle ilgili bazı adımlar atılacağını belirtirken, yetkililer son teklifin henüz kesinlik kazanmadığını açıkladı.

Büyük önem taşıyan Amerikan tarım dışı istihdam verisi geçtiğimiz cuma günü beklentilerden çok daha iyi gerçekleşti. Buna göre Amerikan ekonomisinde geçen ay 103 bin yeni istihdam oluşurken, işsizlik oranı yerinde sayarak yüzde 9.1'de kaldı.

Bugün öğleden sonra, piyasayı büyük ölçüde etkileyebilecek öneme sahip Amerikan tarım dışı istihdam verisi açıklanacak. Geçen ay ekonomisine hiç yeni iş gücü katamayan ABD, bakalım bu sefer istihdama dair ilerleme kaydedebilecek mi?

Amerika ve Çin'de baş gösteren ekonomik yavaşlama, kendini emtia fiyatlarında hissettiriyor. Petrol 77 dolara kadar gerilerken altın 1655'li seviyelerde. Dünyada şu an iki temel mesele var.

Yunanistan'a yapılacak yardımın ekim ayı taksitinin verilip verilmeyeceği kuşkusu piyasaları geçtiğimiz haftalarda tam anlamıyla sarsarken, Amerikan ekonomisinin de kötü durumda olması piyasalarda oluşan sarsıntıyı artırdı...

Geçen haftadan bu yana tüm borsa ve emtialar üzerinde inanılmaz bir satış baskısı mevcut. Piyasa artık krize gerçek bir çözüm istediğini çok sert şekilde gösterdi.

Çözüm umutları tükeniyor; her yerde büyük bir karamsarlık hakim! Piyasanın gücünü küçümseyen ülkeler, gecikmelerinin bedelini ağır şekilde ödüyor.

Avrupa'da adeta bir trajikomedi oynanıyor. Borç krizi gittikçe daha kötü bir hal alırken, eleştiri oklarımızı çoğunlukla Yunanistan'a yöneltmiştik. Ancak görüldü ki, ortada Yunanistan'dan daha beter davranan diğer Avrupa ülkeleri var.

Piyasalar ancak bu kadar mahvedilebilirdi. Başta Merkel ve Sarkozy (MerKozy) olmak üzere AB liderleri bölgelerindeki krizi yönetmede o kadar başarısız oldular ki, iş iyice çığrından çıktı.

Uzun zamandır vurguladığım gibi, Avrupa'da şiddetle çalkalanan sular durulmak bilmiyor. Bilakis, çalkantının şiddeti artıyor. Geçtiğimiz hafta sonu iflasını ilan edeceği konuşulan ancak pes etmeyen Yunanistan'ın yakın zamanda bu duruma düşeceğine piyasaların tanıdığı ihtimal seviyesi yüzde 91. Avrupa ise bu çok ciddi meseleye müdahale etmekte son derece yavaş davranmayı sürdürerek piyasalara ihtiyacı olan güveni bir türlü vermiyor.