Avrupa'da doğal gaz krizi yaşanabilir mi? Ukrayna, Rus doğal gazının tedariğine izin vermeyecek
Avrupa'da dogal gaz krizi yasanabilir mi? Ukrayna, Rus dogal gazinin tedarigine izin vermeyecek
Rusya'nın Ukrayna üzerinden Avrupa'ya gaz tedariki, Naftogaz ve Gazprom arasındaki beş yıllık anlaşmanın sona ermesiyle Çarşamba günü duracak. AB'nin Rus gazına bağımlılığı 2021'de %40'tı. 2023'te %10'un altına indi. Ancak Slovakya ve Avusturya gibi bazı ülkeler hâlâ önemli miktarda Rus gazı ithal ediyor.
Rusya'nın Ukrayna üzerinden Avrupa'ya gaz tedariki, Ukrayna'nın gaz transit operatörü Naftogaz ile Rus Gazprom arasındaki beş yıllık anlaşmanın Çarşamba günü sona ermesiyle duracak.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ülkesinin Rusya'nın "kanımız üzerinden ek milyarlar kazanmasına" izin vermeyeceğini ve AB'ye bu duruma hazırlanması için bir yıl süre tanıdıklarını söyledi.
AB, Rusya'nın 2022'de Ukrayna'ya saldırmasından bu yana Rusya'dan yaptığı gaz ithalatını önemli ölçüde azalttı. Ancak doğudaki bazı üye ülkeler hâlâ büyük ölçüde bu tedarike bağımlı ve bu durum Rusya'ya yılda yaklaşık 5 milyar euro (5.2 milyar dolar; 4.2 milyar sterlin) gelir sağlıyor.
Avrupa'da doğal gaz krizi yaşanabilir mi? Ukrayna, Rus doğal gazının tedariğine izin vermeyecek - 1. Resim
TRANSİT SONA ERSE DE BAŞA ÇIKABİLİR
BB'den edinilen bilgilere göre, Avrupa Komisyonu, kıtanın gaz sisteminin "dayanıklı ve esnek" olduğunu ve Ukrayna üzerinden yapılan transitin sona ermesiyle başa çıkabilecek kapasiteye sahip olduğunu belirtti.
AB'nin verilerine göre, Rus gazı 2023'te AB'nin gaz ithalatının %10'undan daha azını oluştururken, bu oran 2021'de %40'tı.
Avrupa'da doğal gaz krizi yaşanabilir mi? Ukrayna, Rus doğal gazının tedariğine izin vermeyecek - 2. Resim
Ancak Slovakya ve Avusturya gibi bazı AB üyeleri hâlâ Rusya'dan önemli miktarda gaz ithal etmeye devam ediyor. Avusturya'nın enerji düzenleyicisi, kaynaklarını çeşitlendirdiği ve rezervlerini artırdığı için herhangi bir tedarik kesintisi öngörmediğini belirtti.
Ancak Ukrayna'nın kararı, şu anda Rus gazının AB'ye giriş noktası olan Slovakya ile ciddi gerilimlere neden oldu. Slovakya, bu gazın Avusturya, Macaristan ve İtalya'ya taşınmasından transit ücretleri kazanıyordu.
Cuma günü, Slovakya Başbakanı Robert Fico, Moskova'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile sürpriz bir görüşme gerçekleştirmesinin ardından Ukrayna'ya elektrik tedarikini durdurma tehdidinde bulundu.
Avrupa'da doğal gaz krizi yaşanabilir mi? Ukrayna, Rus doğal gazının tedariğine izin vermeyecek - 3. Resim
ZELENSKIY'DEN FICO'YA PUTIN SUÇLAMASI
Bu durum, Zelenskiy'nin Fico'yu Putin'in "savaşı finanse etmesine ve Ukrayna'yı zayıflatmasına" yardım etmekle suçlamasına yol açtı.
Ukrayna lideri, "Fico, Slovakya'yı, Ukraynalılar için daha fazla acı oluşturmayı amaçlayan Rusya'nın girişimlerine sürüklüyor," dedi.
Polonya, Slovakya'nın elektrik ihracatını kesmesi durumunda Ukrayna'ya destek sunmayı teklif etti. Bu, Rusya'nın düzenli saldırılarının hedefi olan Ukrayna'nın enerji santralleri için hayati önemde.
AB üyesi olmayan Moldova, transit anlaşmasının sona ermesinden ciddi şekilde etkilenebilir. Bu gaz, Moldova'nın elektrik ihtiyacının büyük kısmını karşılayan bir enerji santraline yakıt sağlıyordu. Ayrıca, Moldova ile Ukrayna arasında sıkışmış olan Rusya destekli ayrılıkçı Transdinyester bölgesine de tedarik ediliyordu.
Moldova Enerji Bakanı Constantin Borosan, hükümetin ülkeye istikrarlı enerji tedariki sağlamak için önlemler aldığını ancak vatandaşlardan enerji tasarrufu yapmalarını istediğini söyledi. Moldova'da enerji sektöründe Aralık ortasından bu yana 60 günlük bir olağanüstü hâl yürürlükte.
1991'DEN BU YANA TAŞIYOR
Moldova Cumhurbaşkanı Maia Sandu, Kremlin’i, 2025 genel seçimleri öncesinde ülkesini istikrarsızlaştırmayı amaçlayan "şantaj" yapmakla suçladı. Moldovan hükümeti ayrıca Transdinyester bölgesine yardım teklifinde bulunduğunu açıkladı.
Rusya, 1991'den bu yana Ukrayna üzerinden Avrupa'ya gaz taşıyordu.
AB, Rus gazına bağımlılığını azaltırken, Katar ve ABD'den sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ile Norveç'ten boru hattıyla taşınan gaz gibi alternatif kaynaklara yöneldi.
Ukrayna üzerinden geçen transit rotası kesildiğinde, Karadeniz'den geçen ve Türkiye, Macaristan ve Sırbistan'a ulaşan TürkAkım, Avrupa ülkelerine Rus gazı sağlayan tek rota olacak.
Avrupa Komisyonu, Aralık ayında, AB üye ülkelerinin Ukrayna üzerinden taşınan gazın yerini tamamen almasını sağlayacak planlar açıkladı.
AB'nin acil durum planlarına göre, etkilenen ülkelere Trans-Balkan rotasından Yunanistan, Türkiye ve Romanya gazı tedarik edilecek. Norveç gazı ise Polonya üzerinden taşınacak. Ayrıca, Almanya aracılığıyla daha fazla tedarik Orta Avrupa'ya ulaşacak.
Yayın Tarihi
|
Bizi Takip Edin
YORUMLAR
