Dünyanın en ölümcül virüsü yayılıyor: Tedavisi yok!

Etiyopya’nın Güney Sudan sınırında Marburg virüsü alarmı verildi. Peş peşe doğrulanan dokuz vaka sonrası bölgede acil izolasyon alanları kuruldu. DSÖ, virüs için henüz bir tedavi bulunmadığını ve geçmiş salgınlarda ölüm oranının %88’e kadar çıktığını açıkladı. Sağlık ekipleri yayılmayı durdurmak için zamanla yarışıyor.

DSÖ, Etiyopya’nın Güney Sudan sınırındaki bölgede Marburg virüsünün yayılmaya başladığını açıkladı.

Son kontrollerde dokuz kişinin virüse yakalandığı doğrulandı. Afrika CDC ekipleri bölgeye ulaşarak izolasyon alanları kurdu. Ülkenin güneyinde ortaya çıkan vakalar arasında sağlık çalışanlarının da bulunması krizi daha da büyüttü.

DOĞU AFRİKA’DA GÖRÜLEN TÜRLE AYNI!

Viral hemorajik ateş şüphesiyle alınan örnekler, Marburg virüsünün Etiyopya’daki ilk salgınını ortaya çıkardı. DSÖ, virüsün daha önce Doğu Afrika’da görülen türle aynı olduğunu açıkladı. Bölgedeki sağlık ekipleri, yayılmayı durdurmak için zamanla yarışıyor.

VİRÜSÜN KAYNAĞI: MAĞARALAR, YARASA KOLONİLERİ VE KONTAMİNE YÜZEYLER

Marburg virüsü insanlara çoğunlukla meyve yarasalarının yaşadığı mağaralar ve kirlenmiş materyaller üzerinden bulaşıyor. Ruanda’daki önceki bir salgında virüsün mağara madenciliğiyle bağlantılı olduğu saptanmıştı.

İnsanlar arasında bulaş, vücut sıvılarıyla ve kontamine yüzeylere temasla hızla gerçekleşebiliyor. Uzmanlar, bu nedenle sınırlı sağlık altyapısına sahip Etiyopya ve Güney Sudan için durumun kritik olduğunu aktardı.

İLK BELİRTİLER: YÜKSEK ATEŞ, ŞİDDETLİ BAŞ AĞRISI, KANAMA ATAKLARI

Marburg virüsünün belirtileri yüksek ateş, yoğun kas ağrısı ve şiddetli baş ağrısıyla başlıyor. Bir hafta içinde pek çok hastada ağır kanama görülüyor. Hastalık çoğunlukla şiddetli seyrediyor ve ölümcül olabiliyor.

WHO, virüsün geçmiş salgınlarda yüzde 24 ile yüzde 88 arasında değişen ölüm oranlarına sahip olduğunu duyurdu.

Tedavi Yok: Sadece Destekleyici Bakım Hayatta Kalma Şansını Artırıyor

Marburg virüsü için henüz onaylanmış bir tedavi veya aşı bulunmuyor. Ruanda’daki bir salgında acil kullanım kapsamında remdesivir gibi antiviral ilaçlar denenmişti.

DSÖ, Etiyopya’ya izolasyon çadırları, tıbbi malzeme ve sağlık çalışanları için koruyucu ekipman gönderdi. Sıvı tedavisi ve destekleyici bakım, hayatta kalma ihtimalini artıran tek seçenek olarak görülüyor.

BÖLGESEL KRİZ: ETİYOPYA VE GÜNEY SUDAN SINIRINDA KOORDİNASYON

Etiyopya ve Güney Sudan yetkilileri, sınır ötesi bulaşmayı önlemek için ortak çalışma yürütüyor. Ancak Güney Sudan’da süren iç savaş, sağlık sistemini zayıflatarak riski artırdı.

YÜZLERCE KİŞİ ÖLDÜ

Marburg virüsü ilk kez 1967’de Almanya’nın Marburg ve Frankfurt kentleri ile Sırbistan’ın Belgrad kentinde ortaya çıktı. O dönem Uganda’dan getirilen Afrika yeşil maymunları kaynak olarak gösterildi ve yedi kişi hayatını kaybetti.

Son yıllarda virüs özellikle Afrika’da yüzlerce kişinin ölümüne yol açtı. Ruanda, Tanzanya, Angola, Uganda, Kenya, Güney Afrika ve Zimbabve salgının yoğun görüldüğü bölgeler arasında.

Avrupa ve ABD’de ise sadece iki ölüm kaydedildi. Her iki kişi de Uganda’daki mağaralara yapılan gezilere katılmıştı.

TANZANYA VE RUANDA’DA YENİ DALGALAR: SEKİZ ÖLÜM, ONLARCA VAKA

WHO, Tanzanya’nın Kagera bölgesinde dokuz kişinin enfekte olduğunu, sekizinin öldüğünü açıkladı. Aynı bölgede 2023 yılında da altı kişinin öldüğü bir salgın yaşanmıştı.

Ruanda ise 2024’te 66 vakanın görüldüğü, 15 kişinin öldüğü ağır bir Marburg dönemi yaşadı.

VİRÜS NASIL ÖLDÜRÜYOR?

WHO, virüsün bulaştığı insanların yarısının hayatını kaybettiğini aktarıyor. Hastalar genellikle birkaç gün içinde ishal, karın ağrısı, kusma ve yoğun halsizlikle "hayalet benzeri" bir görünüme bürünüyor.

Pek çok hasta, sekiz ila dokuz gün içinde aşırı kan kaybı ve şok nedeniyle yaşamını yitiriyor.

ANA TAŞIYICI: MEYVE YARASALARI

Virüs çoğunlukla Mısır meyve yarasasında bulunuyor. Afrika yeşil maymunları da virüsü taşıyan türler arasında. İnsanlar arasında aynı yatağı paylaşmak, vücut sıvılarıyla temas etmek bulaş riskini artırıyor.

Gavi, Afrika’daki toplulukların vahşi hayvan etinden uzak durması gerektiğini açıkladı. WHO, salgın bölgelerinde hayvanlarla temastan kaçınılmasını öneriyor.