Kakao fiyatı çıldırdı! Çikolatanın tadı kaçıyor…

TÜRKİYE GAZETESİ ÖZEL- Dünyanın en tatlı ve en çok tüketilen atıştırmalık ürünlerinden biri olan ve Türkiye’de bayramların da vazgeçilmez hediyelik ürünü olarak öne çıkan çikolatada “acı bir fiyat hikâyesi” yaşanıyor. Çikolatada üretiminde ağırlığı yüzde 80 kadar çıkan kakaonun fiyatı, geçen yıl ocak ayında ABD emtia borsasında 2630 dolardan kapanış gerçekleştirmişti. Haziran ayını 3353 dolardan tamamlayan kakao, 2023’ün son işlem gününe gelindiğinde 4196 dolardan yılı kapattı.

14 AYDA YÜZDE 200’LÜK ARTIŞ

2024 yılında fiyatlarda artış hızı daha da yükseldi ve kakao fiyatı bugün 8152 dolara kadar çıktı. Kakaoda kontratların 10 ton olarak işlem gördüğü dikkate alındığında, 1 ton kakaonun fiyatı yaklaşık 815 dolar olarak gerçekleşiyor. Geçen yıl ocak ayında söz konusu fiyat 263 dolar seviyesinde bulunuyordu. Böylece son 14 aylık süreçte kakao fiyatlarında yüzde 200 oranında artış gerçekleşti.

İÇERİDE DE FİYATLAR YÜKSELDİ

Söz konusu fiyat artışı, zaten yüksek enflasyonla mücadele eden Türkiye’de de benzer şekilde gerçekleşti. İç piyasada yaygın olarak satılan 60 gramlık markalı sade sütlü çikolatanın fiyatı, marketlerde son bir yılda yaklaşık olarak ortalama 10 TL bandından 25 TL’ye kadar yükseldi. Fiyat artışlarının Ramazan Bayramı öncesinde hediyelik çikolatalara da yansıması bekleniyor.

FİYAT BAZINDA İTHALAT ARTIYOR

Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu tarafından yayımlanan “Ocak 2024” tarihli “Dış Ticaret Bülteni” verilerine göre; yılın ilk ayında Türkiye’nin “Kakao ve Çikolata” ithalatı, 96 milyon dolar olarak gerçekleşti. Geçen yılın ilk ayında bu rakam 58 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylece ithalata ödenen döviz miktarı, yüzde 65 oranında yükseldi.

MİKTAR BAZINDA AZALIYOR

Amerikan Kakao Vadeli İşlem Fiyatları ve döviz kurları dikkate alınarak yapılan hesaplamalara göre; geçen yıl ocak ayında yaklaşık 220 bin ton olan Türkiye’nin kakao/çikolata ithalatı, bu yıl aynı dönemde yaklaşık 118 bin ton olarak gerçekleşmiş. Miktar bazında yarı yarıya gerçekleşen gerilemeye rağmen, kakao fiyatlarında yaşanan yükseliş, ithalat faturasını kabartıyor.

FİYATLAR NEDEN YÜKSELİYOR

Sektör temsilcileri, yüzde 60 payla üretimin merkez üssü konumunda bulunan Batı Afrika bölgesinde küresel ısınma sebebiyle geçen yıl rekoltede yüzde 25 düştüğünü, gerilemenin bu yıl da devam etmesinin beklendiğini, bu sebeple söz konusu fiyat artışlarının yaşandığını belirtiyor.

ÇİKOLATADA KOKOLİNE DİKKAT

Tağşiş uyarısında da bulunan sektör temsilcileri, “Türkiye’de 1 yılda kişi başı çikolata tüketimi 2,5 kg. civarında… Tüketim özellikle bayramlarda artıyor. Ancak çikolata üretiminde yaygın olarak kokolin de kullanılıyor. Bu üründe zararlı yağlar var. Gerçek çikolatada kakao oranına dikkat edilmeli ve kakao yağı dışında herhangi bir yağ kullanılmamış olması gerekiyor” uyarısın bulunuyor.