Vatandaş açıkta kalmadı: 230 milyar lira destek

Bu yılın ilk 9 ayında hazinenin bütçe açığı 61 milyar TL olurken aynı dönemde vatandaşa sağlanan destekler 230 milyar TL’yi geçti. Sağlık ve sosyal yardımlarda ciddi artışlar görüldü. Devlet, esnaf ve üreticinin mağdur olmaması için birçok vergi kaleminden de feragat etti.

KAAN ZENGİNLİ

Pandemi bütün dünyayı derinden etkilerken ülkeler vatandaşlarına verdikleri destekleri artırmak durumda kaldı. Türkiye de başta sağlık olmak üzere sosyal yardım ve vergi gibi birçok alanda önemli destek paketleri açıkladı. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan “Merkezî Bütçe Giderleri”nin büyük kısmı bu yardımlar için kullanıldı. Yapılan açıklamada yılın ilk 9 ayında bütçenin 61 milyar TL açık verdiği bilgisi paylaşıldı. Aynı dönemde Hükûmetin vatandaşlar için sağladığı kaynak 230 milyar TL’yi geçti. Hazine tarafından en fazla destek kalemi sağlık harcamaları tarafında yapıldı. Yıllık ilk 9 ayında; ilaç harcamaları, vatandaşların hastane tedavi masrafları, evde bakım ödemeleri ve aile hekimliği için toplam 194 milyar TL ödeme yapıldı. Toplam 2021 yılında bu alana ayrılan kaynak 238 milyar TL idi. Ayrılan kaynağın yüzde 80’i tamamlanmış oldu. Hükûmetin bu yıl başında açıkladığı yıl sonu bütçe açığı hedefi 245 milyar TL seviyesindeydi. Yılın ilk 9 ayında yakalanan 61 milyar TL’lik açık, yıl sonunda daha iyi bir tablonun çıkacağını şimdiden göstermiş oldu.

SOSYAL ÖDEMELER ARTTI

Hükûmet yalnızca sağlık tarafında değil, sosyal yardımlar ve vergi ödemeleri tarafında da vatandaşlarına büyük kolaylık sağladı. 2021 Ocak-Haziran döneminde, Kısa Çalışma Ödeneği dâhilinde iki milyondan fazla vatandaşa 12,3 milyar TL destek sağlandı. Ayrıca, şartları Kısa Çalışma Ödeneği almaya yetmeyen ve ücretsiz izne çıkarılan çalışanlar için 6,4 milyar TL destek ödemesi yapıldı. Salgın sebebiyle ticari faaliyetleri olumsuz etkilenen esnaf ve sanatkârlar ile yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetinde bulunan işletmelere, 3 milyar liralık nakdî destekte bulunuldu. Ayrıca ödeme gücü olmayan vatandaşların sağlık prim giderleri de hazine tarafından karşılandı. Belirli sektörler için mücbir sebep hâli ilan edilerek vergi yükümlülükleri ve SGK prim ödemeleri ertelendi. Bazı sektörlerde KDV oranlarında da indirime gidildi.

ÖTV’DEN FERAGAT

Ağustos başında otomotiv sektörüne can suyu olacak ÖTV indirimi açıklandı. Buna göre belli hacimlere sahip otomobillerin vergisinde indirime gidildi. Otomotiv sektörü tarafından ‘müjde’ olarak karşılanan karar ile satışlarda ciddi iyileşmeler yaşandı. Otomobil sahibi olmak isteyenler hayallerine kavuştu. Devletin otomobil sektöründen her ay aldığı ÖTV rakamı 1,2 milyar TL civarında. Yapılan düzenleme ile devlet bu vergi gelirinin bir kısmından feragat etmiş oldu. Otomotiv sektörünün üretim ve istihdama olan katkısı düşünüldüğünde bu hamle, satışların artmasına ve ihracatın yükselmesine de sebep oldu.