İstanbul'da 'Asya Kaplan Sivrisineği'nin popülasyonu artıyor
Istanbul'da 'Asya Kaplan Sivrisinegi'nin popülasyonu artiyor
Doç. Dr. Kerem Öter, "Asya Kaplan Sivrisineğini ülkemiz içinde 10 sene önce İpsala sınırında bulduk ve 4-5 yıldır da İstanbul'da yerleşti, popülasyon artmaya başladı." dedi.
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜC) Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kerem Öter, artan sivrisinek sorunuyla ilgli, son yıllarda İstanbul'da yeni bir sivrisinek türüyle karşı karşıya kalındığını, bu türün Asya Kaplan Sivrisineği olarak tanınan Aedes albopictus olduğunu söyledi.
"POPÜLASYONU ARTIYOR"
Yaklaşık 4-5 yıldır İstanbul'da düzenli olarak gözlemeye başladıkları Asya Kaplan Sivrisineği'nin yerleşik bir tür haline geldiğini dile getiren Öter, bu türün bildikleri sivrisineklerden gerek biyolojik gerekse morfolojik olarak çok farklı olduğunu aktardı.
Doç. Dr. Öter, bu türe ilk defa 1980'de Arnavutluk'ta rastlandığını, geçen 40 yıl boyunca Avrupa'da çok yayıldığını anlatarak, "Asya Kaplan Sivrisineği'ni ülkemiz içinde 10 sene önce İpsala sınırında bulduk ve 4-5 yıldır da İstanbul'da yerleşti, popülasyon artmaya başladı." dedi.
Geçen sene ve bu sene popülasyonların çok yükseldiğini ifade eden Öter, vatandaşlardan şikayetler gelmeye başladığını belirtti.
SEBEBİ ARABA LASTİKLERİ
Asya Kaplan Sivrisineği'nin aslında iyi bir uçucu olmadığını, yumurtalarının pasif olarak taşınmasıyla oluştuğunu söyleyen Dr. Kerem Öter, "Bu işin en suçlusu da lastikler, kullanılmış araba lastiklerinin geri dönüşüm prosedürleri sorumlu bulunuyor. Yağmur suları araba lastiklerinin içerisindeki suda birikiyor, bu sinek de özellikle gidiyor yumurtalarını araba lastikleri içerisindeki yağmur sularına bırakıyor." ifadelerini kullandı.
Bu türün, lastiklerin ülkeler arasında taşınımıyla yayıldığını aktaran Öter, çok istilacı bir tür olduğunu ve yeni yerleştiği bölgeye çok iyi adapte olduğunu vurguladı. Evlerde dolaşan sivrisineklerin popülasyonlarını baskıladığını belirten Kerem Öter, o bölgedeki ekolojik dengeyi bozduğunu ve besin zincirini yok ettiği için kendi popülasyonunu yükselttiğini ifade etti.
Bu türün kendine has taşıyabildiği 20'ye yakın hastalığın bilindiğini ancak birinci dereceden sorumlu tutulduğu hastalıkların Chikungunya ve dang humması olduğunu dile getiren Öter, "Her iki hastalık da ilginç bir şekilde İtalya ve Fransa'da görüldü. İstanbul için çok erken bunları söylemek. Daha henüz o kadar popülasyona ulaştığını düşünmüyoruz." dedi.
Öter, Hacettepe Üniversitesi ile İstanbul için 545 günlük bir mücadele planı yaptıklarını, bu anlamda İstanbul Büyükşehir Belediyesine de bilimsel destek verdiklerini aktararak, yayılmanın devam ettiğini, sivrisineğin ülkenin farklı bölgelerinde de görüldüğünü söyledi.
"TÜRKİYE'DE 64 SİVRİSİNEK TÜRÜ VAR"
Bu konuya ilişkin nasıl mücadele edilmesi gerektiğine yönelik bilimsel toplantılar düzenlediklerini, bu toplantılara farklı illerin belediyelerinin de katıldığını ifade eden Öter, biyolojik mücadelenin belediyeler tarafından gerçekleştirildiğini aktardı.
Kerem Öter, sorunla mücadele noktasında yapılması gerekenlere ilişkin de bilgi vererek, "Mücadelede ne yapılabilir? Belediyelerin yapabileceği şeyler var. Onlar zaten halihazırda uygulanıyor. Biyolojik mücadele tabanlı mücadele yöntemleri var. Yani o kimyasalların artık çok zararları da var. Tamam belli bir bölgedeki popülasyon için kimyasallar etkili fakat toplum, halk sağlığı açısından da bu kimyasalların aşırı kullanımlarının zararları da söz konusu." değerlendirmesini yaptı.
NERELERDE ÜRÜYOR?
"Bizim hedefimiz en doğru olan, biyolojik mücadele." diyen Öter, sineklerin üreme yerleri ile ilgili bilgi vererek, "Onun dışında mücadeleyi yüzde 40 oranında etkileyen bir durum var. O da kültürel mücadele. Mesela sivrisineklerin üreme yeri olarak nereleri biliyoruz? Dereler, göletler, büyük su rezervleri, foseptikler. Maalesef Asya Kaplan Sivrisineği, bu tarz geniş büyük su rezervlerini kullanmıyor. Nereyi kullanıyor? Mesela küçücük bir yağmur birikintisi, bir tane bardak atılmış, gölgelikte kalmış, içine yağmur suyu dolmuş, burada korkunç sayıda, yüksek sayıda üreyebiliyor. Saksının dibindeki tabakta su birikmiş diyelim. Asya Kaplan Sivrisineği buna bayılır." ifadelerini kullandı.
Asya Kaplan Sivrisineğinin doğal yaşamda yumurta bırakmak için ağaç kovuklarını tercih ettiğini, şehirlerde ise bidon, saksı altları gibi küçük su kaplarına yumurta bıraktığını anlatan Öter, sivrisinekle mücadelede başarıda vatandaşların bilgilendirilmesinin de önemli olduğunu dile getirdi.
Doç. Dr. Kerem Öter, Türkiye'de 64 sivrisinek türü bulunduğunu, İstanbul'da ise Asya Kaplan Sivrisineği dahil olmak üzere en az 15-16 tür olduğunu belirterek, "Üreme yeri bakımından baktığımızda doğal alanları tercih edenler var, yapay olanları tercih edenler var. Örneğin, Aedes albopictus, şehir hayatında yapayı tercih ediyor. Bazı türler var biyolojik kirliliğin çok olduğu üreme yerlerini tercih eder. Mesela anofeller nispeten daha temiz, biyolojik bozulmanın olmadığı durgun suları tercih eder ama tüm sivrisinek türlerinin hepsinin orijininde durgun ve tatlı sular söz konusudur. Sivrisineklerle mücadeleye, entegre mücadele yöntemleriyle yaklaşıyoruz. Yani en güncel, bilimsel yaklaşım entegre vektör mücadelesi diye tanımlanmakta. Üreme yerlerinin, bataklıkların kurutulması, durgun suların bertaraf edilmesi, evlere sineklikler takılması fiziksel mücadelenin önemli unsurlarıdır." değerlendirmesini yaptı.
Mücadelede belediye, vatandaş ve akademi iş birliğinin de önemine değinen Öter, sivrisinek yayılmalarında küresel ısınmanın da önemli bir faktör olduğunu sözlerine ekledi.
Yayın Tarihi
|
Bizi Takip Edin
YORUMLAR
