Sürüldüler ama bitmediler

1924 yılında başlayan sürgün hayatı, kadınlar için 28, erkekler için 50 yıl devam etti. 23 Haziran 1952'de hanedanın kadın üyelerinin vatana dönmesine imkân veren kanun çıktığında, 1924'teki sürgün listesinde bulunan 42 sultandan 17'si, aradan geçen 28 yıl içinde vefat etmiş bulunuyordu. Diğerlerinin de bu izinden faydalanıp sürekli kalmak için vatana dönmesi son derece zordu.
Aradan yarım asır geçtikten sonra 15 Mayıs 1974'te hanedanın erkek üyeleri için de vatana giriş izni verildiği zaman 1924 Martında vatandan çıkarılan 37 erkek üyeden sadece 10'nu hayatta bulunuyordu. Artık yaşları ilerlemiş, çoğunun İstanbul'da ne arkadaşları, ne de akrabaları kalmıştı. Çoğu vatanı terk ederken birkaç sene sonra bu hatadan vazgeçileceği ve geri dönecekleri konusunda umut içindeydiler. Ama dünyanın dört bir yanına öyle bir savruldular, hayat değirmeninin taşları arasında, bitmek bilmeyen uzun seneler boyunca öyle bir öğütüldüler ki hâlâ varlıklarını sürdürebilmeleri başka bir aile için kanaatime göre imkânsızdı.
89 sene önce tren ve gemilerle vatanı terke etmeye mecbur bırakılan 250 kişiden sadece bir kişi hayattadır. O da şu anda Beyrut'ta yaşayan 1922 doğumlu Bilun Hanımsultan olup Sultan Abdülmecid Han'ın torunu Fatma Zehra Sultan'ın kızıdır.
Bugün hayatta olan 25 şehzadeden sadece biri Azizî olup diğerleri Mecidî'dir. Mecidî olanların 2'si, Sultan Abdülmecid Han'ın padişah olmayan oğlu Mehmed Burhaneddin Efendi'nin torunlarıdır. Diğerlerinin 6'sı Muradî, 9'u Hamidî ve 7'si Reşadî'dir. 25 şehzadeden 3'ü 1974'de sürgünün kaldırılmasından sonra İstanbul'da doğmuştur. Diğerlerinin 13'ü sürgün devam ederken, 9'u da sürgünün kaldırılmasından sonra yurt dışında, ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, Avusturya, Suriye, Mısır ve Lübnan'da doğmuştur. Aralarında en yaşlı olanı, 23 Haziran 1924 Paris doğumlu Osman Bayezid Efendi olup hanedan reisidir. Sultan Abdülmecid Han'ın padişah olmayan oğlu Mehmed Burhaneddin Efendi'nin oğlu İbrahim Tevfik Efendi'nin oğludur ve Sultan Osman Gazi'nin 22. kuşaktan torunudur. En genç şehzade olan, 6 Haziran 2012 Londra doğumlu Ziya Reşad Efendi ise Sultan Osman Gazi'nin 25. kuşaktan torunudur.
Hayattaki 15 sultandan 1'i Sultan Beşinci Murad; 8'i Sultan İkinci Abdülhamid; 2'si Sultan Mehmed Reşad Han; 2'si Sultan Abdülmecid Han'ın padişah olmayan oğlu Mehmed Burhaneddin Efendi ve 2'si Sultan Abdülaziz Han soyundandır. En yaşlı sultan olan Safvet Neslişah Sultan, 25 Aralık 1925 Budapeşte doğumludur. İstanbul'da ikamet eden Sultan'ın babası, Sultan İkinci Abdülhamid Han'ın oğullarından Mehmed Abdülkadir Efendi'dir. Bir Osmanlı padişahının ikinci kuşak torunu olan hayattaki tek kişidir.
Osmanlı hanedan ailesine mensup hayattaki 40 şehzade ve sultan dışında, sultan çocuğu 21 sultanzade ve 13 hanımsultan ile bunların çocuk ve torunları olan 230 civarında aile üyesi ile birlikte Sultan İkinci Mahmud Han'ın neslinden olan hayattaki kişi sayısı 300'ü bulmaktadır. Bunlardan bir kısmı aynı zamanda Mısır, Ürdün, Haydarabad ve Kotwara hanedanlarına mensuptur.
Hayattaki şehzade ve sultanlardan sadece Harun Efendi ile 3 çocuğu ve büyük oğlundan 5, küçük oğlundan olan 1 torununun yanı sıra Safvet Neslişah Sultan İstanbul'da yaşamaktadır. Osman Selaheddin Efendi de zaman zaman İstanbul'a gelmekte ve Beylerbeyi'ndeki evinde kalmaktadır. Diğerlerinin tamamı, yurt dışında çeşitli ülkelerde ikamet etmektedir.