Abîde Selmânî

Abîde Selmânî hazretleri, Tâbiinin büyüklerinden olup, Kûfe'de yetişen meşhur fıkıh âlimlerindendir. Resûlullah efendimizin (sallallahü aleyhi ve sellem) ve­fatından iki yıl önce, Mekkenin fethi sırala­rında Müslüman oldu; fakat Resûlullah efendimiz ile görüşemediği için eshabdan olamadı. Halife Ömer (radıyallahü anh) zama­nında Kûfe'ye yerleşti. Kûfe'nin meşhur dört fakihinden biridir. Bunlar; Abî­de, Haris, Alkame ve Şüreyh'dir. 72 (691) yılın­da vefat etti. Bir dersinde buyurdu ki:

Şevval ayının birinci günü Ramazan Bayramının, Zilhiccenin onuncu günü de, Kurban Bayramının birinci günleridir. Bu iki günde, güneş doğduktan ve kerâhet vakti çıktıktan sonra, işrak vaktinde iki rekat bayram namazı kılmak erkeklere vaciptir. Bayram namazlarının şartları, Cuma namazının şartları gibidir. Fakat burada hutbe sünnettir ve namazdan sonra okunur. Bayram namazları iki rekattir. Cemaat ile kılınır, yalnız kılınmaz. Birinci rekatte, sübhanekeden sonra, üç kere (Tekbîr-i zevâid) söylenir. Yani eller üç defa kulaklara kaldırılıp, birinci ve ikincisinde, iki yana uzatılır. Üçüncüsünde göbek altına bağlanır. İmam yüksek sesle Fatiha ve zamm-ı sure okuduktan sonra, doğru rükûya eğilinir. İkinci rekatte, önce Fatiha ve zamm-ı sûre okunup, sonra, iki el, yine üç kerre kulaklara kaldırılır. Üçünde de yanlara sallandırılır. Dördüncü tekbirde kulaklara kaldırılmayıp, rükûya eğilinir. Birinci rekatte beş, ikinci rekatte dört tekbir getirilmektedir. Cemaate yetişemeyen bayram namazını kaza etmez. 

Arefe günü, yani Kurban Bayramından önceki gün sabah namazından, dördüncü günü ikindi namazına kadar, yirmiüç vakitte hacıların ve hacca gitmeyenlerin, erkek kadın herkesin, cemaat ile kılsın yalnız kılsın, farz namazda veya bu bayramdaki farzlardan birini, yine bu bayram günlerinden birinde kaza edince, selam verir vermez, (Allahümme entesselâm...) demeden evvel, bir kere (Tekbîr-i teşrik) okuması vaciptir. (Allahü ekber, Allahü ekber. Lâ ilâhe illallah. Vallahü ekber, Allahü ekber ve lillahil-hamd) denir. Cuma namazlarından sonra da okunur. Bayram namazından sonra okumak müstehabdır. Camiden çıktıktan veya konuştuktan sonra okumak lazım değildir. İmam tekbiri unutursa, cemaat terk etmez.