BA.2 hızla bulaşıyor | İşte 10 soruda BA.2 varyantı
SAĞLIK Haberleri
Uzmanlar, Dünya Sağlık Örgütünün “Avrupa’da oyunun sonuna gelindi” açıklamasına rağmen giderek daha çok bulaşan virüse karşı pandemiden çıkışta en önemli silahın aşılama oranlarının artması olduğunu söylüyor.
ZİYNETİ KOCABIYIK
Dünya Omicron varyantının etkisiyle sarsılırken şimdi de Omicron’un alt varyantlarından biri olan BA.2 varyantı ortaya çıktı. Avrupa ülkelerinde hızla yayılan ve ülkemizde de görülen BA.2 varyantı, orijinal Vuhan virüsünden 1,5 kat daha hızlı bulaşıyor. Uzmanlar BA.2 varyantı ile ilgili “şimdilik” korkulacak bir durum olmadığını söylüyor. Ancak bu kadar yoğun bulaşma sonucunda virüsün genetik yapısında büyük bir değişim yaşanarak gelecek aylarda daha tehlikeli bir varyantın ortaya çıkabileceğinden endişe ediliyor. Yine uzmanlar, günlük yüz bini aşan vaka sayısı ve 200’ü aşan ölüm oranları için eldeki en önemli silahın koronavirüs aşısında “hatırlatma dozu”nun mutlaka yaptırılması olduğunu hatırlatıyor. BA.2 varyantı ile ilgili merak edilenleri ve Covid-19’un gelecekteki seyrini Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Üyesi Prof. Dr. Bülent Ertuğrul’a sorduk...
1- BA.2 varyantı nedir?
Virüs insandan insana bulaşırken, genetik dizilimdeki bir kayıp sebebiyle spike proteini ana varyanttan biraz daha farklı hâle geliyor. Bu farklılık o varyantın karakterini belirliyor. Bugüne kadar Omicron varyantında 3 değişim gözlendi. Dünya Sağlık Örgütü bunu BA.1, BA.2 ve BA.3 olarak tanımladı. Bunların içinde dünyada baskın hâle gelen BA.2 oldu.
2- Nereden çıktı?
Diğer mutasyonlar genellikle Afrika’dan çıkarken bu varyantın kökeni net olarak bilinmiyor.
3- Daha kolay mı bulaşıyor?
Yeni varyantlar giderek hücrelerimize daha kolay yapışır hâle geldi. Orijinal Vuhan virüsünün enfeksiyon yapabilmesi için uzun süre ve yoğun virüse maruz kalmak gerekiyordu. Şu anda çok kısa sürede ve az sayıdaki virüs hastalık yapabiliyor. BA.2’nin orijinal virüse göre bir buçuk kat daha kolay bulaştığı belirlendi.
4- Daha mı ağır hasta ediyor?
Sevindirici tarafı Omicron’la aynı klinik tablo görülüyor. Hastalık hafif atlatılıyor. Ancak altını önemle çizmek gerekirse bu durum aşılı sağlıklı gençler için geçerli. Yaşlılar, kronik hastalıkları olanlar, aşısız olanlarda yoğun bakıma yatış ve ölüm oranları çok yüksek.
5- Tekrar tekrar hasta eder mi?
Omicron’un bir özelliği de spiketa oluşturduğu değişikliklerin, bağışıklık cevabından kaçabilmesidir. Bu BA.2 varyantında daha ön planda. O yüzden bağışıklıktan kaçabilen gizli varyant da deniyor. Bağışıklık cevabından kaçtığı zaman, yeterli bağışıklık cevabı geliştirmediği zaman o virüsle yeniden enfekte olma, birden fazla infeksiyon geçirebilme durumu görülebiliyor.
6- Aşılar ne kadar etkili?
Omicron, bağışıklık cevabını düzgün bir biçimde uyarabilseydi, bir daha karşılaştığımızda tam anlamıyla korunmuş olurduk. Bu durum aşının etkinliğini de düşürüyor. Şu anda mRNA aşısının üçüncü dozunu yaptırırsanız Omicron’a karşı ancak yüzde 70’ler civarında korunma sağlıyorsunuz. İnaktive virüs aşıları ise neredeyse etkisiz gibi. İki doz mRNA aşısının etkinliği yüzde 30-40’lara düşüyor. O yüzden hatırlatma doz aşılarını mutlaka yaptırmak gerekiyor.
7- Antikor gelişimi düştü mü?
Virüs sistemik dolaşıma girmediği ve daha çok üst solunum yolu enfeksiyonu olarak kendini gösterdiği için, Omicron ve BA.2 varyantında enfeksiyon sonrası antikor gelişim oranı diğer varyantlara göre daha düşük oluyor.
8- Covid-19’un sonu geldi mi?
Onu öngöremeyiz. Tabii ki olabilir. iki senaryo var, ya daha kötü bir varyantla karşılaşabiliriz ve daha ciddi hastalık yapabilir ya da hafifler ve üst solunum yolu enfeksiyonu gibi geçirilebilir. Virüsün hangi yolu seçeceğini henüz bilmiyoruz.
9- Virüs giderek zayıflıyor mu?
Şu anda bunu söylemek mümkün değil. Ne kadar çok çoğalırsa, genetik diziliminde hata yapma ihtimali o kadar artıyor ve buna bağlı olarak da yeni mutasyonlarla karşımıza çıkabiliyor. Omicron’un hızlı bulaşması sebebiyle son bir aydır milyonlarca insan enfekte oldu. Bu çoğalmalar sırasında virüs yeni varyantlara yol açabilir. Omicron klinik olarak bizi rahatlatan varyantlardan bir tanesi gibi duruyor. ama bunun tersi de olabilirdi. Önümüzdeki aylarda aşıların etkinliğini tamamen ortadan kaldırabilecek, daha tehlikeli bir varyantın ortaya çıkma ihtimali bizi korkutuyor.
10- Vaka artışının sebebi ne?
Omicron’un hızlı bulaşmasının yanında, aşılı sağlıklı kişilerde hafif hastalık tablosu yapması sebebiyle toplumun rehavete kapılması. Oysa şu anda iki yılın en yüksek vaka ve ölüm oranlarını yaşıyoruz.
'da Takip Edin!
