JN1 yayılıyor… Maske takın çağrısı: ‘Bu kadarını kimse tahmin etmiyordu’

Son dönemde üst solunum yolları şikayetleriyle ilgili hastaneye başvurular arttı, acil servisler doldu taştı. Covid-19’un JN1 varyantının da yayıldığına ve kalabalık ortamlarda maske kullanılması gerektiğine dikkat çeken Başkanı Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, “Covid hala mevsimsel özellik kazanmadı, pandemik bir oranda devam ediyor. Dünyadaki görülme sayısı çok artmış durumda öldürmeye devam ediyor. Bu piki, bu kadarını kimse tahmin etmiyordu ama gördük” dedi.

Türkiye'de son zamanlarda üst solunum yolu şikayetleriyle hastanelere başvuruların arttığı belirtilirken Sağlık Bakanı Fahrettin Koca geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada geçen yılın aynı dönemine göre acile başvurularda yüzde 20’ye yakın artış olduğunu, İstanbul’un yoğun bakım doluluk oranı konusunda en fazla artış yaşanan il olduğunu belirtti. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klimik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz da konuyla ilgili uyarılar yaptı.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) covid-19'un JN1 varyantının küresel çapta yayılımı ve yaşanan artışa dikkat çekerken Prof. Dr. Yavuz da covid’in hala pandemik bir oranda olduğunu belirtti. Prof. Dr. Yavuz, maske kullanımının önemine vurgu yaparken riskli grupların aşı olması gerektiğini belirtti.

COVID-19 VE GRİP VAKALARI ARTTI

Solunum yolu hastalıklarına yönelik konuşan Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, covid-19 ve gribin artışta olduğunu ifade ederek, “Son 3-4 haftadır viral solunum yolu hastalıkları dediğimiz hastalıklarda ciddi bir artış var. Ne kadar aşağıyı etkilerse bu solunum yolu virüsleri o kadar ağır klinik tablolara neden olurlar. Bu şekilde daha aşağıları etkileme özelliği olan özellikle covid-19 bir de grip virüsü var. Şu anda hem Covid-19 hem influenza yani grip virüsünün çok arttığını görüyoruz. Özellikle risk gruplarında Covid ve influenzada hele ki aşısızlarsa solunum yolunun akciğer kısmını da tutabiliyor. Bu şekilde akciğerleri etkilenen kişilerde organ yetmezlik bulguları gelişebiliyor, bunların hastaneye, yoğun bakıma yatırılmaları gerekebiliyor.”

ENFEKSİYONUN YAYILMAMASI İÇİN NE YAPMALI?

Aşının önemine dikkat çeken Şimşek, “İnsanları korumak için elimizde grip ve covid-19 için de aşılar var. Risk grupları enfekte oldukları zaman hastaneye yatma, ölüm riskleri diğerlerine göre daha fazla. Enfeksiyonun tüm toplumda yayılmasının azaltılması gerekiyor. Bunu nasıl sağlayabiliriz; birincisi hasta olanlar evde kalırlar, çıkmak zorundaysa mutlaka maskeyle çıkarlar, ikincisi özellikle toplu olan yerlerde herkesin maske takmasını sağlayarak sağlayabiliriz. Aslında yeni bir aşıya ihtiyaç var şu an özellikle risk grupları için, o yeni aşının da Covid açısından ülkeye gelmesi gerekir. Şu anda ilk suşa göre çok çok büyük değişiklik geçirmiş bir suş (Bir bakteri veya virüsün farklı alttürü) etkili oluyor; JN1 dediğimiz bir dediğimiz suş. Türkiye’de de büyük ihtimal o etkili şu anda bu patlamayı ona bağlıyoruz. Bundan 3 ay önce de başka bir suşla yine bir covid’in pikini görmüştük. Bu piki biraz daha çok kişiyi etkilemiş görünüyor, birinci nedeni; insanların aşı ve geçirerek elde ettiği bağışıklığın azalması, ikincisi bu yeni JN1 suşunun geçmişte elde ettiğimiz bağışıklıktan kaçabilme özelliği olması nedeniyle Covid de biraz sıkıntı oluşturuyor” şeklinde konuştu.

“COVID HALA PANDEMİK ORANDA”

Üst solunum yolları problemleri nedeniyle hastanelerde oluşan yoğunlukların oluşturabileceği etkilere dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Hastane yoğunluğunun artması diğer hastaların işlerini aksatabilir, yoğun bakımda yer olmazsa ameliyatı yapmakta sıkıntı olabilir. Bunlar da diğer boyutları, çoklu boyutu var, bulaşmanın azaltılması hepimizin faydasına olur. Yoğun bakım yatakları yüzde 83 doluysa daha fazla dolmaması için çabalamamız gerektiğini düşünüyorum çünkü o yataklara bakan insan sayısı aynı. Gripten korkmaları gerekir, çok masum bir hastalık değildir, nezleden faklı bir hastalıktır, influenza virüsler tarafından yapılır, farklı influenza türleri olabilir. İster domuz gribi ister H3N2, ister influenza B olsun. Kalabalık ortamlarda insanların maske takması toplum sağlığı açısından şu anda önemli görünüyor. Sağlıklı beslenme ve sigaranın bırakılması dışında herhangi bir gıda takviyesinin bu hastalıkları engellediği tedavi ettiğine yönelik bir kanıt yok. İyi beslenme, sağlıklı, dengeli beslenme, bol su içmelerini tavsiye ediyoruz. Covid çok da şaşırtıyor bizi çünkü 4 yıldır hala mevsimsel özellik kazanmadı. Halen pandemik bir oranda devam ediyor, dünyadaki görülme sayısı şu anda çok artmış durumda birçok yerde halen öldürmeye devam ediyor. Basit bir nezle virüsüne henüz maalesef dönüşmedi. Bu piki, bu kadarını kimse tahmin etmiyordu ama gördük, biraz hızlı değişimi hala devam ediyor. Halen sakinleşmiş bir virüs gibi göremiyoruz.”