3 Avrupa ülkesi sandık başına gitti! İlk sonuçlar geldi

Avrupa'da sandık başına giden Romanya, Polonya ve Portekiz'de yapılan seçimlerden ilk sonuçlar geldi. 

ROMANYA

Romanya'da cumhurbaşkanı seçiminin 4 Mayıs'ta düzenlenen ilk turunda hiçbir adayın yüzde 50'nin üzerinde oy alamaması nedeniyle bugün gerçekleştirilen ikinci turda, merkez partilerin desteğine sahip bağımsız aday Nicuşor Dan ile aşırı sağcı Rumenlerin Birlik İttifakı (AUR) adayı George Simion yarıştı.

Romanya Merkez Seçim Bürosunca (BEC) açıklanan ve kesin olmayan sonuçlara göre, Nicuşor Dan oyların yüzde 54,3‘ünü alırken rakibi Simion ise yüzde 45,7'de kaldı. Yaklaşık 18 milyon seçmenin bulunduğu Romanya'da, 11 milyondan fazla seçmen oy kullandı. İlk turda, Simion yüzde 41, Dan ise yüzde 21 oy almıştı.

İlgili Haber

Romanya'da siyasi deprem! Başbakan istifa etti, geçici koltuk İçişleri Bakanı’na emanet

ROMANYA'NIN YENİ CUMHURBAŞKANI DAN

Bükreş Belediye Başkanı olarak 2020'den bu yana görev yapan 55 yaşındaki Dan, cumhurbaşkanı seçimine bağımsız aday olarak katıldı. Yolsuzlukla mücadele ve şeffaflık konularına odaklanan Dan, çevrenin korunması ve kentsel gelişime ilişkin çalışmalara odaklanacağını belirtti. Dan, seçim kampanyasını da Avrupa ve NATO yanlısı bir tutumla yürüttü.

Bu arada, Romanya'da 24 Kasım 2024'te yapılan cumhurbaşkanı seçiminin ilk turu, yapılan itirazlar sonucu iptal edilmiş, Anayasa Mahkemesi seçimlerin yeniden yapılmasına hükmetmişti. İlk tur, 4 Mayıs'ta yinelenmişti.

POLONYA

Polonya'da resmi PAP haber ajansına göre, ülkeyi 5 yıl temsil edecek yeni cumhurbaşkanının belirleneceği seçiminin ilk turu için oy verme işlemi, yerel saatle 21.00'de sona erdi. Ipsos araştırma şirketinin yayımladığı sandık çıkış anketleri, iktidarın adayı Rafal Trzaskowski'nin yüzde 30,8 oy oranı ile yarışı önde götürdüğüne işaret etti. Anketler, oyların yüzde 29,1'i ile muhalefetin adayı tarihçi Karol Nawrocki'nin ikinci sırada, Polonya Konfederasyon Partisinin adayı Slawomir Mentzen'in ise yüzde 15,4 oyla üçüncü sırada yer aldığını gösterdi.

Öte yandan, Avrupa Parlamentosunun (AP), ekim ayına kadar oturumlardan menedilen Polonyalı Milletvekili Grzegorz Braun'ın yüzde 6,2 oy aldığına işaret eden anketler, diğer adayların yüzde 6'nın altında oy aldığını öngörüyor. Braun, ocak ayında Holokost kurbanlarını anma amacıyla yapılan saygı duruşunu İsrail'in Gazze'de öldürdüğü Filistinliler için dua çağrısı yaparak "bozduğu" gerekçesiyle ekim ayına kadar AP'de düzenlenecek oturumlara katılımının yasaklandığını duyurmuştu.

Yaklaşık 29 milyon kayıtlı seçmenin bulunduğu Polonya'da, Başbakan Donald Tusk hükümeti ile muhalefet arasında, özellikle Avrupa Birliği (AB) ilişkileri, yargı reformları, kürtaj yasaları ve Rusya-Ukrayna Savaşı gibi konularda yaşanan çekişmelerin gölgesinde seçime gidildi.

13 adayın yarıştığı seçimlerin ilk turunda adaylardan hiçbirinin yüzde 50 barajını geçememesi durumunda en çok oy alan iki isim, 1 Haziran'da yapılacak ikinci turda yarışacak.

PORTEKİZ

Portekiz devlet televizyonu RTP, yerel saatle 08.00-19.00 (TSİ 11.00-22.00) arasında yapılan erken genel seçimlerle ilgili sandık başı anket sonuçlarını duyurdu. Buna göre, 230 sandalyeli Mecliste yüzde 29-34 oy oranıyla 85 ila 99 milletvekili çıkaran Demokratik İttifak'ın (AD), 116 olan Meclis çoğunluğunu elde edemediği için azınlık veya koalisyon hükümeti kurması gerekecek.

Başbakan Luis Montenegro liderliğindeki AD, 2024 yılındaki son seçimlerde 80 milletvekili çıkarmıştı. Ülkede 2015-2022 arasında iktidarda olan, son 1,5 yıldır Pedro Nuno Santos'un liderliğini yaptığı sol görüşlü Sosyalist Parti (PS) ise 14 ay önceki son seçimlere göre daha az milletvekili çıkaracak. PS'nin son seçimlerde yüzde 28 oy oranı ile 78 olan milletvekilinin 52-63'e (yüzde 21-26) gerileyeceği belirtildi.

Şu anda Avrupa Birliği Konseyi Başkanı olan Antonio Costa'nın liderliği zamanında PS, 2022'deki seçimlerde yüzde 52 oy oranı ile 120 milletvekili çıkarmıştı. Bu arada son seçimlerde büyük bir çıkış yakalayan, Andre Ventura'nın liderliğini yaptığı aşırı sağcı Chega Partisi de yüzde 18 olan oy oranını yüzde 20-24 aralığına kadar çıkardı. Chega, sadece 6 yıllık bir geçmişi olsa da her seçimde oylarını artırmasıyla dikkat çekiyor.

SEÇİMLERE KATILIM DÜŞTÜ

Diğer yandan yaklaşık 10,8 milyon seçmenin kayıtlı olduğu Portekiz'de seçimlere katılımın, 2024 yılındaki son seçimlere göre düştüğü görüldü. Son seçimlerde yüzde 59,84 olan katılım oranının RTP televizyonuna göre bugünkü seçimlerde 1-2 puan düşmesi bekleniyor. Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, seçimlerden önce halka hitaben yaptığı konuşmada, halka sandığa gitme çağrısı yapmıştı.

AD'nin lideri ve Başbakan Luis Montenegro, hakkında çıkan yolsuzluk iddiaları nedeniyle Mecliste güvenoyu alamamış, 11 Mart'ta hükümet düşmüş ve erken seçim kararı alınmıştı.

Portekiz, Bulgaristan'ın ardından son 10 yılda en fazla genel seçime giden ikinci Avrupa Birliği (AB) ülkesi olarak dikkati çekiyor. Portekizlerin çözüm bekleyen öncelikli sorunları, diğer AB ülkelerine oranla düşük asgari ücret ve emekli maaşları, konut krizi ve sağlık başta olmak üzere kamusal hizmetlerdeki eksikliklerin yarattığı sosyal zorluklar olarak sıralanıyor.