Fransa ile Yeni Kaledonya arasında "tarihi" anlaşma: Yeni bir devlet kuruluyor!
Fransa ve Yeni Kaledonya yönetimi, Pasifik’te yeni bir dönemin kapısını aralayacak tarihi bir mutabakata vardı. “Yeni Kaledonya Devleti” adını alacak yapının, Fransa’ya bağlı kalırken kendi vatandaşlık sistemine ve anayasal statüsüne kavuşması öngörülüyor.
Fransa ve Yeni Kaledonya yönetimi, Pasifik’teki bu Fransız toprağının “Yeni Kaledonya Devleti” adıyla yeni bir statü kazanmasını öngören tarihi bir anlaşmaya vardı. Ada, Fransa’ya bağlı kalmaya devam ederken yeni bir devlet yapısına kavuşacak.
"YENİ KALEDONYA DEVLETİ" FRANSA ANAYASASINDA YER ALACAK
Fransa Başbakanı François Bayrou'nun "tarihi" olarak tanımladığı 13 sayfalık anlaşma, Yeni Kaledonya'nın Fransız denizaşırı bölgesi statüsünü koruyarak kendi vatandaşlık yapısını kurmasına izin verecek. Yeni Kaledonya vatandaşları bu statüyü Fransız vatandaşlığı ile birleştirebilecek.
Anlaşmaya göre, kurulacak “Yeni Kaledonya Devleti” Fransa Anayasası'nda tanımlanacak ve diğer ülkeler tarafından tanınabilecek. Fransa parlamentosu her iki kanadıyla onay sürecini tamamladıktan sonra metin, 2026'da Yeni Kaledonya halkının referandumuna sunulacak.
EKONOMİK İYİLEŞME PAKETİ İÇERİYOR
Anlaşma, 2024'te yaşanan ve en az 14 kişinin ölümüne yol açan şiddet olaylarının ardından bölgenin ekonomik toparlanmasını hedefliyor. Yeni bir mali paket kapsamında nikel işleme kapasitesinin yeniden canlandırılması da öngörülüyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Paris'te düzenlenen görüşmelere bağımsızlık yanlıları ve karşıtlarının yanı sıra yerel yöneticileri, iş dünyası ve sivil toplum temsilcilerini davet etmişti. 10 günlük müzakerelerin ardından taraflar üzerinde uzlaşı sağlandı.
OY HAKKI VE TEMSİL KONUSU NASIL OLACAK?
Yeni Kaledonya'da Mayıs 2024'te yaşanan olayların fitilini, Paris yönetiminin uzun süreli yerleşimcilere oy hakkı verme planı ateşlemişti. Yerli Kanak toplumu bu hamlenin kendilerini azınlığa düşürüp bağımsızlık hedeflerini yok edeceğini savunmuştu.
Yeni anlaşmaya göre, gelecekte Yeni Kaledonya'da oy kullanabilmek için adalarda en az 10 yıl yaşama şartı getirilecek.
BAĞIMSIZLIK REFERANDUMLARI SONRASI ÇIKMAZ
Yeni Kaledonya’da 2018, 2020 ve 2021’de üç bağımsızlık referandumu yapıldı. Tüm oylamalarda bağımsızlık reddedildi. Ancak 2021 referandumu Kanak nüfus tarafından Covid-19’un etkileri nedeniyle boykot edilmiş ve sonuçlar tartışmalı hale gelmişti.
Fransa yönetimi, yeni statünün kalıcı çözüm için "daha dengeli bir çerçeve" sağlayacağını savunuyor. Yaklaşık 270 bin nüfuslu Yeni Kaledonya, Pasifik'te Fransa'nın stratejik öneme sahip denizaşırı bölgelerinden biri olmaya devam edecek.
'da Takip Edin!
