Haberler > Ekonomi > Kahve sevenleri kötü günler bekliyor! Üretim olumsuz etkilendi.. Zam kapıda

Kahve sevenleri kötü günler bekliyor! Üretim olumsuz etkilendi.. Zam kapıda

Düzenleyen: Ahmet Polat / Kaynak: Anadolu Ajansı

2 Ekim 2023 09:00 - Güncelleme: 2 Ekim 2023 09:33

Kahve sevenleri kötü günler bekliyor! Üretim olumsuz etkilendi.. Zam kapıda

Ekonomi Haberleri / Anadolu Ajansı

El Nino ve La Nina sıcaklarından etkilenen Brezilya ve Endonezya'da kakaonun ardından kahve üretimi de olumsuz etkilendi. Prof. Dr. Nazım Şekeroğlu, kahve fiyatlarının yükselişe geçebileceğini ve asıl tehlikenin kahve üretim alanlarının daralması olduğunu söyledi.

Brezilya ve Endonezya'daki olumsuz hava koşulları kahve fiyatlarının yükselmesine sebep olacak. Gaziantep Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nazım Şekeroğlu, El Nino ve La Nina hava olayları sebebiyle kahve üretiminin olumsuz etkilendiğini, asıl tehlikenin ise iklim değişikliğiyle birlikte kahve üretim alanlarının daralması olduğunu söyledi.

ULUSLARARASI KAHVE GÜNÜ

Uluslararası Kahve Örgütünün'nün (ICO) kahve için ortak bir gün kararlaştırmak için başlattığı çalışma sonucu 2014'ten beri 1 Ekim, Uluslararası Kahve Günü olarak kutlanıyor. Birleşmiş Milletler Gıda Örgütü (FAO) verilerine göre, dünyada en fazla ticareti yapılan tropikal ürün kahve, 25 milyon hane, kahve üretiminden gelir elde ediyor. Avrupa Birliği (AB) üyeleri ve Amerka Birleşik Devletleri (ABD) en çok kahve tüketen ülkeler olarak öne çıkarken, Brezilya, Vietnam ve Kolombiya en çok kahve üreten ülkeler arasında yer alıyor. Kahve üretiminde Arabica ve Robusta olmak üzere 2 temel çekirdek mevcut. Vietnam, Endonezya ve Hindistan en fazla Robusta üretimi yapan ülkeler olurken, Orta ve Güney Amerika'da Arabica yoğun olarak üretiliyor.

EL NİNO VE LA NİNA ETKİSİ

Birleşmiş Milletler Çevre Programı UNEP tarafından iklim anomalisi olarak tanımlanan El Nino ve La Nina hava olaylarının iklim kriziyle birlikte şiddetlenmesi bu ülkelerdeki kahve üretiminde dalgalanmalara neden oluyor. La Nina, üretimi daha olumsuz etkiliyor Güney Amerika ülkesi Brezilya'da, Sao Paulo Devlet Üniversitesi akademisyenleri tarafından yürütülen bir çalışmada, kahve üretiminde El Nino ve La Nina'nın etkili olduğu yıllarda standart sapmalarda bazı değişimler meydana geldiği görülürken, bu hava olaylarının, bazı bölgelerdeki kahve üretimine ciddi etkilerinin olduğu belirlendi. Söz konusu bölgelerde La Nina döneminde elde edilen ürün miktarı, El Nino döneminde alınan ürün miktarından hektar başına 325 kilogram daha düşük oldu.

3 BÖLGEDE DÜŞÜŞ GÖZLEMLENDİ

Robusto çekirdeğinin daha fazla üretildiği Endonezya'da, El Nino ve La Nina'nın bölgesel üretimi nasıl etkilediği üzerine yapılan bir diğer çalışmada da benzer sonuçlara ulaşıldı. Endonezya IPB Üniversitesi (Institut Pertanian Bogor) akademisyenleri tarafından 2021'de gerçekleştirilen çalışmada ülkenin en çok kahve üretilen 7 bölgesindeki üretim verileri, 1993 ve 2019 arasındaki çeşitli periyotlarda değerlendirildi. Yapılan çalışma sonucu La Nina ve El Nino'nun kahve üretim noktaları üzerinde farklı etkileri olduğu saptandı. La Nina'nın bir bölge hariç tüm bölgelerde verimliliği düşürdüğü saptanırken, El Nino'nun etkili olduğu dönemlerde 3 bölgede düşüş gözlemlendi.

SOĞUKLAR BİTKİYE ZARAR VERİYOR

Sıcaklıklardaki değişimlerin kahve üzerindeki etkisi Aynı zamanda Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Kahve ve Hindiba Komisyonu Üyesi olan Şekeroğlu, El Nino ve La Nina hava olaylarının kahve üretimi üzerindeki etkisine ilişkin sıcaklığın 5 derecenin altına düştüğü durumlarda bitki üzerinde oluşan buz kristallerinin öldürücü etki yaparak çiçek tomurcuklarını, çiçekleri ve meyveleri yok edebileceğini ve yapraklarda don yanıklarına neden olabileceğini aktardı, uzun süreli soğukların kahve bitkisine ciddi zarar verdiğini bildirdi.

TÜRK KAHVESİ SEVENLERİ ZOR GÜNLER BEKLİYOR

Şekeroğlu, Ağustos 2021'de Brezilya'nın Sao Paulo eyaletinde yaşanan aşırı düşük sıcaklıklarda çok sayıda kahve bitkisinin donduğunu hatırlattı. Şekeroğlu, düşük sıcaklığa alışkın olmayan kahve bitkilerinin, La Nina'nın yaşandığı dönemlerde ciddi zarar gördüğünü vurgulayarak, bununla birlikte El Nino'nun etkili olduğu yıllarda yaşanan sıcaklık artışlarının da kahve bitkisine zarar verebileceğine, verim ve kalitede düşüşler görülebileceğine dikkati çekti. "Filtre kahve, espresso ve Türk kahvesi sevenleri zor günler bekliyor" "El Nino ve La Nina, kahve piyasasını etkilese de asıl mesele küresel iklim değişikliğiyle birlikte kahve üretim alanlarının daralması ve üretimin tüketimi karşılayamayacak olmasıdır." diyen Şekeroğlu, küresel ısınmanın devam etmesi durumunda gelecek 50 yıl içinde kahve üretim alanlarının yarıya yakınının elverişsiz hale gelebileceği tahminini paylaştı.

KAHVE HARMANLAMALARI AROMAYI YOK EDİYOR

Şekeroğlu, şunları söyledi: "Bu durum kahve fiyatlarının hatırı sayılır bir biçimde artacağını, Robustaya göre daha aromalı ve kaliteli olan Arabica kahvelerine erişimin güçleşeceğini göstermektedir. Yükselen fiyatlar sonucu kahve harmanlarında Arabicaya göre düşük fiyatlı Robusta kahvelerinin oranının artması zaten alışılan kahve aromasını giderek yok ediyor. Bu aşamada kakule, muskat, vanilya ve tarçın gibi baharatlar veya çikolata benzeri ilavelerle aromalı kahvelerin tüketiciye sunulması piyasa oyuncularının ileriye dönük projeksiyonları arasında. Filtre kahve, espresso ve Türk kahvesi sevenleri ise maalesef zor günler bekliyor."

EN ETKİLİ YOL KÜRESEL ISINMANIN ÖNÜNE GEÇMEK

Şekeroğlu, kahvenin sürdürülebilirliği açısından bireylerin neler yapabileceği hakkında, "Kahveye gereken değeri verip daha kontrollü tüketmek en makul yol gibi görünüyor. Ama en etkili çözüm küresel ısınmanın önüne geçmek olacak." değerlendirmesinde bulundu.