Fordo Nükleer Tesisi yerin kaç metre altında, nerede? ABD'nin"bunker buster" bombası tesisi yok edebilir!
Ortadoğu'da gerilimin tırmanmasıyla birlikte gözler yeniden İran’ın en gizli nükleer tesislerinden biri olan Fordo’ya çevrildi. İsrail'in İran’a karşı başlattığı “Yükselen Aslan Operasyonu” kapsamında nükleer altyapıya yönelik hava saldırıları gerçekleşirken, Fordo’nun yeri ve yapısı bu saldırıların hedefleri arasında en kritik nokta oldu. Fordo Nükleer Tesisi yerin kaç metre altında, nerede, yok edilebilir mi soruları kamuoyunun gündeminde.
İsrail Başbakan Binyamin Netanyahu’nun duyurusuyla “Yükselen Aslan Operasyonu”nu başlattı. perasyon ile Natanz ve İsfahan’daki tesisler hedef alındı. Fakat Fordo gibi yer altı tesislerin henüz zarar görmediği düşünülüyor. Uzmanlar İsrail’in doğrudan Fordo'yu vurabilmesi için ya ABD’nin MOP mühimmatını kullanması ya da özel kuvvetlerle son derece riskli bir sızma operasyonu gerçekleştirmesi gerektiğini ifade ediyor.
FORDO TESİSİ YERİN KAÇ METRE ALTINDA?
İran’ın en korunaklı nükleer altyapılarından biri olan Fordo Yakıt Zenginleştirme Tesisi, yerin yaklaşık 80 ila 90 metre altında bulunuyor. Olağanüstü derinlik tesisi konvansiyonel hava saldırılarından korumak amacıyla tercih edildi.
Fordo Tesisi büyük bir dağın içerisine oyulmuş şekilde konumlanıyor. Sığınak delici olarak bilinen geleneksel bombalar genellikle 10-20 metre derinliğe kadar etkili olabiliyor.. ABD’nin özel mühimmatlarından GBU-57 “Massive Ordnance Penetrator” (MOP) tipi bomba ise 61 metre toprak ya da 18 metre beton içine nüfuz edebiliyor. Yine de bu tip mühimmat bile Fordo’nun bulunduğu derinliğe ulaşmakta yetersiz kalabiliyor.
FORDO TESİSİ NEREDE?
Fordo Nükleer Tesisi İran’ın Kum kentine yaklaşık 30 kilometre mesafede, Zagros Dağları’nın eteklerinde yer alıyor. Coğrafi olarak oldukça stratejik ve izole bir bölgede bulunan tesis,, 2002 yılında inşa edilmeye başlandı ancak İran bu tesisi Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na (IAEA) ancak 2009 yılında bildirdi.
Fordo yerleşim yerlerinden uzak ve topografik olarak saldırıya kapalı bir lokasyonda bulunuyor. Uydu görüntülerine yansıdığı kadarıyla dağın içine gizlenmiş yağpı hem fiziksel konumu hem de derinliği nedeniyle nükleer programın en kritik halkalarından birisi.
FORDO TESİSİ YOK EDİLEBİLİR Mİ?
Fordo’nun yer altındaki yapısı ve konumu tesisi yok etmeyi son derece zorlaştırıyor. Uzmanlara göre geleneksel hava saldırıları bu derinlikte bir hedefe zarar veremeyeceğinden, sadece ABD’nin envanterinde bulunan özel mühimmatlar bu tesise karşı etkili olabilir.
13,6 tonluk MOP bombaları dahi Fordo’nun tüm sistemlerini tek seferde devre dışı bırakmak için yeterli olmayabilir. Üstelik bu bombalar sadece B-2 Spirit tipi bombardıman uçaklarıyla taşınabiliyor ve bu uçakların Fordo’ya yakın bölgelere konuşlandırılması gibi askeri hazırlıklar büyük risk içeriyor.
İsrail’in elindeki sığınak delici bombalar ise 10 metre derinlikte etkili olabiliyor, bu da Fordo gibi bir hedef için yetersiz kalıyor. Uzmanlar tesise yönelik bir saldırının ancak çok katmanlı ve art arda yapılan operasyonlarla sonuç verebileceğini belirtiyor.
Buna rağmen tünellerin ne ölçüde güçlendirildiği bilinmediğimnden Fordo’nun dış müdahalelere karşı nükleer programın en dayanıklı yapı taşlarından biri olduğu düşünülüyor.
'da Takip Edin!
