Bana beğendiklerini söyle sana mesleğini söyleyeyim

Nasıl bir kişilik özelliği taşıdığınızı biliyor musunuz? Ya da kişiliğinize uygun işler nelerdir, nelerden hoşlanırsınız, neleri yapmak size keyif verir? Çabuk sinirlenir misiniz? Telaşlı mısınız yoksa sakin mi? Bir insanın kişiliği hakkında ip ucu toplamaya çalışırken ona ne tip sorular sorarsınız? Şimdi bu sorularda nereden mi çıktı? Uzmanlara göre bir kişinin ilgileri, onu tanımanın önemli bir parçasıdır ve kişiliği hakkında ciddi ip uçları verir. Yeni tanıştığımız ya da ilgi duyduğumuz insanların nelerden hoşlandıklarını, hangi faaliyetlere yöneldiklerini öğrenmeye çalışmamız da bu yüzdendir. İşe kendi açımızdan bakınca da sonuç çok farklı değil. Kendimizi tanımamızda da ilgilerimizin rolü çok büyük ve ilgilerimiz işimize yaklaşımımızı da büyük ölçüde etkiliyor. Yani seçtiğimiz meslek bizim ilgi alanlarımızla ve kişiliğimizle uyuşmuyorsa bir süre sonra iş bıkkınlığı, verim kaybı, mutsuzluk gibi bir çok süreç birbirini etkiliyor. Severek yapılan işlerde ise ortaya konulan katma değerin büyüklüğü tartışılamayacak kadar büyük. Hal böyle olunca size bir soru daha, "Nasıl bir kişiliksiniz ve kişiliğinizle uyuşan meslekleri biliyor musunuz?" Peki RIASEC modelini hiç duydunuz mu? Rıasec, Amerikalı bilim adamı Dr. John L. Holland tarafından geliştirilmiş ve insanları kişilik özellikleri bakımından 6 grupta toplayan aynı zamanda kişilik özellikleriyle mesleklerin uyumunun önemine dikkat çeken, adını belirlenmiş altı kişilik özelliğinin baş harflerinden almış bir model. Buyurun; kendinize uyan 6 kariyer eğiliminden birisini ve mesleğinizi seçin; * Realistic (Gerçekçi kişilik) Özellikleri: Pratiktirler , fiziksel etkinliklere yoğunlaşırlar ve elle tutulur, somut sonuçları tercih ederler. El becerisi, güç ve koordinasyon gerektiren işlere yönelirler. Çalışma ortamı: Konuları düzenli ya da sistematik olarak idare edilmesini gerektiren bir çalışma ortamıdır. Karekteristik meslekleri: Elektrik teknisyeni, inşaat mühendisi, çiftçi, elektronik mühendisi, marangoz. * Investigative (Araştırmacı) Kişilik özellikleri: Araştırmayı, gözlem yapmayı, analiz etmeyi, problem çözmeyi severler. Kendilerini entelektüel açıdan zorlayan konularla uğraşırlar. Çalışma ortamı: İşte analitik olmayı, araştırma ve teoriye yönelmeyi gerektirir. Karakteristik meslekleri: Doktor, kimyager, moleküler biyoloji, bilimadamı vb... * Artistic (Artistik) Kişilik özellikleri: Kendilerini düşünce ve kavramlar aracılığıyla (sineme, yazı, müzik, tiyatro gibi sanatsal araçlarla) ifade etmek önem taşır. Çalışma ortamı: Kişilerin kendi zamanlarını yönetebilmelerini sağlayan, üretimlerini kolaylayıcı rahat ortamlardır. Karakteristik meslekleri: Yazar, şair, müzisyen, tiyatro- sinema oyuncusu vb. * Social (Sosyal) Kişilik özellikleri: İnsanlara yardım edebilecekleri alanlarda görev almayı tercih ederler. Uyum ve işbirliğine önem verirler. Çalışma ortamı: İnsanların birbirini anlamasına dayanan esnek bir çevredir. Karakteristik meslekleri: Öğretmen, psikolojik danışman, hemşire, sosyal hizmet uzmanı vb. * Enterprising (Girişimci) Kişilik özellikleri: İkna etmeye, pazarlamaya, etkilemeye dayanan iş ortamlarını tercih ederler. Yönetmekten hoşlanırlar. Çalışma ortamı: Ekonomi ve finans konularının önemli olduğu ortamlardır. Karekteristik meslekleri: Avukat, savcı, halkla ilişkiler uzmanı, politikacı, tüccar... * Conventional (Geleneksel) Kişilik özellikleri: Veri analizi, finans gibi konuları içeren, yapılandırılmış ve kurallı işleri tercih ederler. Verimliliğe ve düzenliliğe değer verirler. Çalışma ortamı: Kuralları belirgin, düzenli sistemli rutin ortamlardır. Karakteristik meslekleri: Muhasebeci, sigortacı, bankacı, vergi müfettişi, emniyet müdürü vb. Okuyucu mektubu Teknik Eğitim Fakülte mezunları... Son günlerde birçok Teknik Eğitim Fakültesi mezunu gençten eğitimleri ve gelecek kaygıları ile alakalı mesaj alıyorum. Bakın bu gençler içinde bulundukları durumu ve kaygılarını nasıl açıklıyorlar; "Teknik egitim fakülteleri mesleki ve teknik liselerde görev yapacak meslek ögretmeni ihtiyacını karşılamak üzere kurulmuş olan eğitim kurumlarıdır. 4 yıllık lisans eğitimi verir, mufredatı % 90 oranında mühendislik fakülteleri ile örtüşmekte ve bunun yanında uygulamalı dersleri ve pedagoji egitimini kapsamaktadır. Su anda teknik egitim fakültelerinden mezun olanların ancak % 5'i Milli Egitim Bakanlıgı tarafından istihdam edilebilmektedir. Geriye kalan % 95'lik dilim ise sanayide "teknisyen" konumunda calışmaya razı olması halinde bazen is bulabilmekte veya işsiz olarak hayatını devam ettirmektedirler. "Hiç mühendis olanımız yok" 7 Ağustos 1992 tarih 21308 sayılı resmi gazetede 3795 sayılı kanunun yürürluğe girmesiyle birlikte yönetmelikte olduğu gibi; her yıl ÖSYM tarafından merkezi bir sınav yapılacak, belirli bir puan alanlar en cok iki yarıyıl bir tamamlama eğitiminden sonra kendi dallarında mühendis unvanı alacak sanmıştık. Oysa uygulama çok farklı oldu, sınav her nedense ÖSYM tarafından yapılan ilk ve tek klasik usulde olan sınav oluşu, kazananlar belli bir sayıya ulaşmadan sınıf açılmaması, sınav sorularının ODTÜ ögretim üyeleri tarafından ve hemen hemen lisansüstü seviyede hazırlanmış olması ve sonuç olarak bugüne kadar hiçbir teknik eğitim fakültesi mezununun bu eğitimi tamamlayarak mühendis unvanı alamamış olması bizleri bazı şüphelere sevketmektedir. Bizler teknik eğitim fakültesi mezunları olarak teknik öğretmen ihtiyacı kalmamış olan ülkemizde fakültelerimizin günün şartlarına uygun olarak bir düzenleme ile mühendislik fakültelerine donüştürülmesini ve mezunlarına mühendis unvanı verilmesini talep etmekteyiz. Sizden beklentimiz onbinlerce kişiyi ilgilendiren bu sorunumuzun çözümünde bize yardımcı olmanız ve desteğinizi esirgememenizdir." Gençler bizim geleceğimiz diyoruz, temelleri sağlam bir gelecek için ne kadar çaba harcıyoruz... B.A ---- Yazışma adresi: Türkiye Gazetesi, Gençlerin Dünyası Köşesi, 29 Ekim Caddesi No: 23 Yenibosna, İstanbul e-mail: baltinbasak@cozum-ik.com Fax: 0 212 454 31 00