İşverenler ne ister?

"Sizi en çok heyecanlandıran, terleten görüşme nedir?" diye sorsak aklınıza ne cevap gelir?" İşe muziplikle yaklaşanlardan hiç şüphesiz "kız istemek" cevabı gelecektir... Ancak kadın-erkek birçoğumuzun terlediği bir an var ki; o da iş görüşmeleri. Günümüz şartlarında birçok yetişkinin ortak meselesi iş. Özellikle yeni mezun gençler için hayatlarının ciddi bir dönüm noktası iş görüşmeleri. Her yıl binlerce gencin üniversitelerden mezun olduğu gerçeğini de göz önünde bulundurursak; işverenler artık aday seçiminde sadece alınan eğitimlere bakmıyorlar. Hal böyle olunca da mülakatlardan gelen cevaplarla adaylar birbirlerinin önüne geçiyorlar. Mülakatlar işletmeler için gerçekten çok önemli seçim yöntemi oldu. Birçok işletme de uygun adayını bulabilmek için mülakat teknikleri konusunda ciddi eğitimler alıyor. Mülakatlarda adayların psikolojik özellikleri, insan ilişkileri, işe istekliliği, becerileri gibi birçok nokta sorulan sorularla ortaya çıkarılmaya çalışılıyor. Beden dilinizden, ses tonunuza kadar bir çok kriter sizi görüşmelerde ortaya koyuyor. Özellikle seçiciliğin çok önemli olduğu, personel devir hızının düşük olduğu işletmelerde mülakatlar ciddi bir seçim aracı. Her sorunun bir amacı var? Mülakat ayrı bir uzmanlık dalı oldu. Ancak mülakata katılanlar kendilerine sorulan bazı sorularla işletmelerin neyi ölçmeye çalıştıklarını anlamıyorlar ve bazen de ciddiye almıyorlar. Görüşmelerde sorulan sorular ve cevaplarının yer aldığı pek çok doküman var. Bunları bazı insan kaynakları sitelerinde de bulabilirsiniz. Bazı adaylar görüşmelere, "sorulabilecek sorular bunlar cevapları da şunlar" şeklinde basma kalıp cevaplar hazırlayarak gidiyorlar. Fakat işini iyi bilen bir mülakatçı bu ezberciliği hemen anlıyor. Bunun yerine görüşmedeki soru tiplerini, bunların soruluş amacını bilirseniz, kendinizi bu konuda hazırlayabilirsiniz. İşte konunun uzmanlarından görüşmelerdeki soru tipleri ve amaçları: Görüşmelerde sorulan her sorunun belirli bir amacı vardır. Tüm soruları tahmin etmek imkansızdır. Eğer hangi tip soruların genellikle hangi amaçlarla sorulduğunu bilirseniz, benzer tür sorulara da hazırlıklı olabilirsiniz. İşte başlıca soru tipleri: GENEL SORULAR Genellikle görüşmenin başında sorulur. Bu soruların amacı, sizi belirli bir konu ile kısıtlamadan konuşturarak detaylı bilgi almaktır. Böylece görüşmeci verdiğiniz bilgilerden yola çıkarak daha detaylı bilgiler edinebilir. Bu tür soruların avantajı, önceden hazırlıklı iseniz görüşmede belirtmek istediğiniz ana konulara temas etme şansı vermesidir. Dezavantajı ise, konuşmayı çok seviyorsanız ilgisiz konulara girerek yeni sorulara çanak tutmanızdır. Bu tip sorulara örnekler: "Biraz kendinizden bahseder misiniz? Sizi neden işe alalım? Diğer adaylardan farkınız nedir?" KİŞİSEL BİLGİLERE YÖNELİK SORULAR Özgeçmişinizde belirtmediğiniz veya açıklanmasına ihtiyaç bulunan konular sorulabilir. Bu tür bilgilerin pozisyonda belirtilen işin yapılması ile ilgili olması gerekir. Bu tip sorulara örnekler: "Askerliğiniz hangi tarihe kadar tecilli? Herhangi bir sağlık probleminiz var mı? Yurt içi/dışı seyahat edebilir misiniz? Ehliyetiniz var mı?" EĞİTİMLE İLGİLİ SORULAR Bu soruların amacı geçmiş eğitimleriniz ve gelecekteki eğitim planlarınız hakkında bilgi almaktır. Genellikle yeni mezunlara sorulur. Bir amaç da adayın eğitim ve iş hayatı arasındaki ilişkiyi nasıl değerlendirdiğidir. Bu tip sorulara örnekler: "Mezun olduğunuz bölümü neden seçtiniz? Okulu bitirme dereceniz nedir? Hangi eğitim kurslarına katıldınız?" MESLEKİ BİLGİYİ ÖLÇEN SORULAR Bu soruların amacı, geçmiş iş tecrübenizin başvurduğunuz iş için ne derecede uygun olduğunu ortaya çıkarmaktır. Bu sorular ile o konuda neler bildiğiniz, neler yaptığınız doğrudan veya dolaylı yollarla sorularak o işe ne gibi katkılar yapabileceğiniz araştırılır. Bu tip sorulara örnekler: "Daha önce bulunduğunuz görevler ile bu pozisyon arasında nasıl bir ilişki kuruyorsunuz? Daha önceki görevlerinizde en önemli başarı/başarısızlıklarınız nelerdir? Neden?" "ÖZEL" SORULAR Yapılacak iş ile kişilik özellikleri arasında yakın bir ilişki vardır. Bu soruların amacı da, kişilik özelliklerinizin o iş için ne kadar uygun olduğunu tespit etmeye yöneliktir. Bu tip sorular genellikle dolaylı yoldan sorulur. Eğer bir sorunun diğer soru tipleri ile bir ilişkisini kuramıyorsanız bilin ki belirli bir kişilik özelliğiniz araştırılmaya çalışılıyordur. Bu tip sorulara örnekler: "Yöneticinizden haksız bir eleştiri alırsanız ne yaparsınız? Boş zamanlarınızda ne yaparsınız? Memnun olduğunuz/olmadığınız kişilik özellikleriniz nelerdir? Bir yöneticide hangi özellikleri ararsınız?" YETKİNLİĞİNİZLE İLGİLİ SORULAR Bu tip soruların amacı, o iş için gerekli yetkinliklerin sizde ne derecede bulunduğunu araştırmaktır. Yetkinlikler ile ilgili soruların daha iş odaklı olduğunu söyleyebiliriz. Bu sorular ile, analitik düşünme, problem çözme, karar verme, sorumluluk alma, inisiyatif kullanma, iletişim kurma, değişime açıklık, ekip çalışması ve işbirliğine yatkınlık gibi yetkinlikler hakkında bilgi edinilmeye çalışılır. Bu tip sorulara örnekler: "İş hayatınızda verdiğiniz en zor kararınızı anlatınız. Elemanlarınızı nasıl motive edersiniz? En güçlü/en zayıf yönleriniz nelerdir?" MOTİVASYON İLE İLGİLİ SORULAR Bu tip sorular ile mesleğinizi ne kadar sevdiğiniz ve başvurduğunuz iş için ne kadar istekli olduğunuz öğrenilmeye çalışılır. Çünkü işteki başarı ile iş motivasyonu arasında çok yakın bir ilişki vardır. Bu yüzden işverenler iş motivasyonu yüksek adayları tercih ederler. Bu tip sorulara örnekler: " Firmamız hakkında ne biliyorsunuz? Bu işi neden istiyorsunuz? Kariyerinize yeniden başlasanız ne yapıyor olmak istersiniz? Mesleğinizde en çok sevdiğiniz/sevmediğiniz şeyler nelerdir?" BEKLENTİLERLE İLGİLİ SORULAR Bir pozisyona kabul edilmeniz için sadece özelliklerinizin o pozisyona uygun olması yetmez, pozisyonun sağladığı imkanların da sizin beklentilerinize uygun düşmesi gerekir. Bu sebeple görüşmeciler, sizin o pozisyondan neler beklediğinizi de araştırmaya çalışırlar. Bu tip sorulara örnekler: "Kariyer hedefiniz nedir? 5 / 10 yıl sonra kendinizi nerede görüyorsunuz? En son aldığınız ücret/ücret beklentiniz nedir? Size ne gibi imkanlar sağlanıyor? İşe ne zaman başlayabilirsiniz?" Okuyucu mektubu Au-Pair şirketleri Geçen hafta Au-Pair Sistemi ile ilgili bir yazı yazmış ve okuyucularımıza bu sistemle yurt dışında eğitim imkanı bulabileceklerinden bahsetmiştik. Birçok okuyucumuz bu konuda yardım alabilecekleri kurumların isimlerini sormuşlar. Au-Pair olmak istiyorsanız detaylı bilgi için Yurt Dışı Eğitim Danışmanlığı Hizmeti veren ve aynı zamanda Uluslararası Au-Pair Birliği'nin (IAPO) kurucusu üyesi ICEP ile görüşebilirsiniz. * İstanbul : Barboros Bulvarı 41/B K.1 D.2 Beşiktaş Tel: (0212) 258 18 12 * Ankara : Yüksel Cd 9/10 Kızılay-Ankara Tel: (0312) 418 44 60 * Eskişehir: İ. İnönü Cd Başkurt İş Merkezi 42/26 Tel: (0222) 230 03 02 * İzmir: Çözüm Danışma, Cemal Gürsel Cd 180/11,Karşıyaka Tel: 0232 323 41 71 * İngiltere : Suite 2, 37 Great Russell Street, London WC1B 3PP Tel: 020 7580 4460 Başka bir şirket; * Assist-Aupair: Muhürdar Cad.No. 52 Kat.2 Kadıköy / İstanbul Tel : 0 216 418 8141 Yazışma adresi: Türkiye Gazetesi, Gençlerin Dünyası Köşesi, 29 Ekim Caddesi No: 23 Yenibosna, İstanbul e-mail: baltinbasak@cozum-ik.com Fax: 0 212 454 31 00