Vah Çanakkale!

Sinan Çetin'in kendisi de dahil herkes için hayal kırıklığı olan "Çanakkale Çocukları"ndan sonra Çanakkale 1915 merakla bekleniyordu. Ve merakımızı giderdik. Öncelikle şunu söylemeliyim. Klişelere ve takıntılarımıza esir oluyoruz. Sinema hikâyesiyle, tekniğiyle, oyunculuğuyla, montajıyla bir bütündür. En önemli takıntımız savaş sahneleri olmalı. Çünkü Fetih filminde de bütün efor buna sarf edilmiş, hikâye es geçilmişti. Çanakkale filminde de "mutlaka seyircinin gözüne sokacağız" diye bir liste yapılmış ve bir çok şey atlanmış. Ders kitaplarında gördüğümüz siyah beyaz meşhur fotoğrafları birebir vermeye çalışmak, ancak iyi bir filmde ince düşünülmüş bir espri olarak yer alır. Ama filmi kurtarmaz. Dünya alemin ezbere bildiği detayları abartarak vermenin ne manası var? Filmin dağınıklığı beni de dağıttı. Bir defa yarı belgesel sayılabilecek, diyaloglara çok fazla yüklenilmiş uzunluğu insanı fena halde sıkan bir film. Hamasete yaslanmasın kimse. Seyit Onbaşının 200 küsur okkalık top mermilerini çatlarcasına yüklenişinin altı öyle çizilmiş ki, neredeyse perde yırtılacak. Seyit Onbaşı yükleniyor mermiyi, onlarca insan seyrediyor. Ucundan tutayım diyen yok. Sanki ağırlık kaldırma yarışması var. İngiliz gemisindeki subayların konuşması, belgesel seslendirmesi sanki. Tabyadan tabyaya geçen sahneler, aralarda bol bol nutuklar, gemilerin top atışları velhasıl bir curcuna. Hele bu karışıklığı kurtarmak için neredeyse her sekansta yer ve tarih belirtilen yazılar kullanılması tam bir facia... Çok para harcanmış bir Çanakkale Ödevi'nin sunumunu izledik velhasıl. Merak unsuru yok. Hikâye yok. Kimi zaman başarılı, kimi zaman can sıkıcı animasyonlar, efektler... Ve bazı dikkat çeken başarılı oyunculuklar. Ama bunların toplamından bir film çıkmıyor maalesef. Bizim tarihimiz böyle anlatılacaksa, varsın anlatılmasın. Kitaplardan okur geçeriz. Sinema "ortaya karışık" mantığıyla yapılan işleri kaldırmıyor. Turgut Özakman'ın kitapları çok satmıştı ama... Nasıl satıldığını herkes biliyor. Velhasıl Türk Sineması bu ikinci denemede de Çanakkale'yi geçebilmiş değil.