Dolar nereye?

Dövize yatırımı sevenlerin yüzü bir yıldır gülmüyor ama, ABD dolarını güvenli yatırım olarak görenlerin durumu tam bir trajedi. Kazanç sağlamayı bırakın, kayıplarını telafi etme derdindeler. Yıllardır eline üç kuruş geçince dolara yatırmaya alışmış yurdum insanı şaşkınlık içinde. Akşamdan sabaha her gün yükseldiğini gördükleri, "Dünyanın en güçlü ülkesinin parası", kendi ülkelerinin "dandik" ( bu tabir A.Savaş Akat'a aittir) para biriminin karşısında sürekli değer yitiriyor. Sevinsinler mi, üzülsünler mi karar veremiyorlar. Ekonomik toparlanma ve düşen enflasyon TL cinsi yatırımları cazip hale getirdiği gibi, iktisadi gidişata güvenin artmasıyla birlikte yastık altı dövizler de piyasaya geldi. Son bir yılda kurda yaşanan tersine hareketin temel sebeplerinden birisi de budur. Ama münhasıran ABD para birimine baktığımızda, gücünü değilse de güvenini kaybeden devasa bir ekonominin etkilerini görüyoruz. ABD ekonomisi son yıllarda iki büyük dertle boğuşuyor: Durgunluk ve büyük cari açık. Tabii paralelinde de bütçe açığı. Hem duran, hem de elde ettiği ve harcadığı döviz miktarı arasında giderek büyüyen bir fark varsa, ekonomiye güven azalıyor. Ülkenin para birimine talep de düşüyor. ABD büyüyen cari açığını yıllarca, dışardan gelen sermaye ve portföy yatırımlarıyla finanse etti. Ancak, son iki yıldır bu akış çok azalmış durumda. Petrol fiyatı ve Dolar OPEC dün bir açıklama yaptı ve doların zayıflamasından dolayı petrol fiyatlarını Euro veya sepet döviz cinsinden takip edebileceklerini söyledi. Çok önemli bir beyanat. ABD'nin, dünya üzerindeki ekonomik hegemonyasının sebeplerinden birisi de, doların "rezerv para" şeklinde kullanılmasıdır. Yani dünyadaki merkez bankaları bastıkları paraların karşılığını dolar olarak tutuyorlar, petrol, doğalgaz gibi stratejik ürünlerin fiyatı dolar cinsinden belirleniyor. Ticaretin üçte ikisi ABD para birimiyle yapılıyor dünyada. Eğer dolar rezerv para niteliğini kaybetmeye başlarsa, çok enteresan gelişmeler olabilir. O sebeple, OPEC'in açıklaması ilginç; bir yere not edin isterseniz. Dolara olan bu güvensizlik bir süre daha, -belki seçimlere kadar-sürecek gibi görünüyor dünyada. Bizim "dolarseverler" yine üzülecekler herhalde.