Varisi olanlar dikkat: Covid-19 ve varisin ortak riski kan pıhtısı
SAĞLIK Haberleri / Haber Merkezi
Covid-19’un solunum sistemini etkilediğini hepimiz biliyoruz. Ancak virüs dolaşım sistemini de vuruyor. Bacaklardaki varisler pıhtıya zemin hazırlıyor.
Yapılan araştırmalar Covid-19’un yalnızca solunum değil, bir damar hastalığı olduğunu ortaya koyuyor. Koronavirüsün yaygın belirtileri ateş, öksürük, nefes darlığı, boğaz ağrısı, tat ve koku kaybı gibi yakınmalar olsa da bunlar yegane belirtiler değil. Artık hastalığın, dolaşım sistemini de ön planda etkilediği, hatta pek çok çalışmaya göre, bir solunum sistemi hastalığından ziyade bir 'dolaşım sistemi hastalığı' olduğu ifade ediliyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Semih Barlas, Covid-19-varis ve yaş ilişkisini anlatıyor.
COVID-19 KAN PIHTILARINA YOL AÇABİLİR
Covid-19'da damarlar, kalp, kan ve beynimiz hedef olabiliyor. Bunun sonucunda damar içi kan pıhtılaşması, 'inme' ve 'covid ayak parmakları' gibi unsurlar karşımıza çıkabiliyor. Venler içinde pıhtıların oluşması ve bu pıhtıların hayati organlarda kan akımını durdurmasına 'venöz tromboembolizm-VTE' adı veriliyor. Covid-19 hastalarının ortalama %19'unda bu tablo ile karşılaşılıyor ve kritik düzeydeki hastalarda oran daha da yükseliyor. Bacaklarındaki venleri bozulmuş, pıhtıya hazır zemin oluşmuş, varis gelişmiş, özellikle de ileri yaş grubunda, bu sorun çok daha belirgin oluyor.
ERKEKLERDE DAHA FAZLA GÖRÜLÜYOR
Covid-19'daki damar içi pıhtılaşma-VTE, yaşlılarda, aşırı kilolularda, hareket kısıtlılığı olanlarda, sigara içenlerde, daha önce farklı bir nedenle VTE geçirmişlerde, diyabet veya kronik böbrek hastalarında, kanser hastalarında, kalp veya akciğer yetmezliği olanlarda daha sık görülüyor. Pıhtı gelişen kadın hastalar, erkeklere göre %20 daha az. Bu durum, toplum içinde normal yaşantılarını sürdüren kadınlar için geçerli olsa da bakım evlerinde kalan ileri yaştaki kadın ve erkeklerin etkilenim oranları eşit. Covid-19 geçiren erişkinlerin %1.6'sında beyine giden damarlarda farklı boyutta kan pıhtıları oluşup, dolaşımı engelleyerek inmeye yol açabiliyor.
KORONAVİRÜS VE VARİS HASTALARINDA YAŞ UNSURU ÖNEMLİ
Bacaklarımızdaki varis hastalığı, ailesinde bu sorun bulunanlarda, kadınlarda, hamilelerde, aşırı kilolularda, uzun süre oturmayı veya ayakta durmayı gerektiren bir yaşantı sürdürenlerde, hormonal bozukluğu olanlarda veya içeriğinde hormon bulunan bir ilacı kullananlarda sık olarak görülüyor. Hastalığın yaşa göre sıklığına baktığımızda ise, 40 yaşın altındakilerde %22, 50 yaşında %35, 60 yaşında %41 oranında görülüyor. Buradan da anlaşılabileceği gibi, varis ile karşılaşma riski yaşla birlikte artıyor. Diğer yandan Covid-19 yaşlılarda çok daha ağır seyredebiliyor.
VARİSİ OLAN COVID-19 HASTALARI DİKKAT!
Tüm bunlar ışığında 'covid-damar içi pıhtı' ilişkisi göz önüne alınarak, covid geçirmekte olan, ileri yaşta, akciğer tutulumu düşünülen, bacaklarında varisleri bulunan, mevcut damar içi kireçlenme sorunu yüzünden inme, kalp krizi gibi damar tıkanıklığı riski taşıyan kişilerde, tanı konur konmaz, kan sulandırıcı ilaç başlanmalıdır. Benzer nedenlerle, Covid-19 sırasında akciğer tutulumu olduğundan şüphelenilen hastalarda, bacak venlerinde bir pıhtı olup olmadığına bakılmakta, 'D-Dimer' adı verilen bir pıhtılaşma testi yapılmalıdır. Varis, kadınları da erkekleri de, gençleri de ileri yaştakileri de etkileyebiliyor. "Bacaklarımda yıllardır varislerim var, pandemi sırasında bu konuyu gündeme getirmeyeyim" demek, hastane ortamından kaçınmak adına kısmen anlaşılabilir dursa da, varisleri bulunan bir kişinin, özellikle de ileri yaşta Covid'e yakalanması, çok ciddi sonuçları doğurabilir. Günümüzün varis tedavi yöntemleri ile bu sorundan süratle kurtulabilmeniz ve normal yaşantınıza dönebilmeniz olasıdır.
'da Takip Edin!
