Türk SİHA'larının dominasyonu korkuttu, ABD'nin ardından İsrail de karıştı
Son yıllarda savunma sanayii alanında yaptığı atılımla dünyada adından sıkça söz ettiren Türkiye, özellikle Bayraktar TB2, AKINCI ve ANKA gibi SİHA'ların ihracatı ile gündemde. Sık sık dünya manşetlerini süsleyen başarı, bu alanda zirvede olan ABD, İsrail ve Çin'de paniğe neden oldu. Yaşanan son gelişme ise ABD'nin ardından İsrail'in de bu konuda bir adım attığını ortaya koydu. İşte detaylar...
Türk savunma sanayii dünya çapında ses getirmeye devam ederken, Türk SİHA'larının oluşturduğu panik ise büyüyor. Özellikle Azerbaycan'da ve Ukrayna'da Bayraktar TB2'lerin sergilediği performans ile dünyanın gündemine gelmesi ve arkasından KIZILELMA ve AKINCI tipi SİHA'ların tercih edilen araçlar olması, paniği artırdı.
Türkiye, BAYKAR'ın önderliğinde başlattığı çalışmalarla insansız hava aracı (İHA) alanında öne çıkan ABD, İsrail ve Çin'in arasına adını yazdırdı. 30'dan dazla ülkeye SİHA ihraç etmeyi başaran Türkiye, öte yandan birçok anlaşmayı da imzaladı.
POLİTİKALARI GÖZDEN GEÇİRMEYE BAŞLADILAR
Türkiye'nin SİHA ihracatında yakaladığı başarı, ABD ve İsrail'de 'silahlı insansız hava aracı' ihracatında politikaların gözden geçirilmesine neden oldu. ABD, istisnai birkaç durum haricinde şu ana kadar MQ-1 Predator ve MQ-9 Reaper gibi SİHA’ları, yalnızca arasının çok iyi olduğu Fransa, İngiltere ve İtalya gibi stratejik müttefiklerine çok yüksek fiyatlarla ihraç etti.
İsrail ise ABD’den çok daha fazla ülkeye insansız hava aracı ihracat gerçekleştirdi ancak bilindiği kadarıyla bunların tamamı silahsız statüdeler ve yalnızca keşif ve gözetleme görevlerini yerine getirebiliyorlar. Çin’in ise “Ben SİHA istiyorum” diyen hemen hemen herkese bu platformları ihraç ettiğini söylemek mümkün.
ÇİN SİHA'LARINDA KALİTE SORUNU VAR
Ancak Çin’den tedarik ettiği SİHA’larda büyük kalite sorunları yaşayan ülkeler, bu platformları etkin bir şekilde kullanamadılar. Hatta Endonezya gibi Çin SİHA’sı tedarik eden ülkeler, daha sonra Türkiye’den SİHA tedarikinde bulundular. Ayrıca Çin’den savunma tedariki gerçekleştiren ülkeler, ABD’nin yaptırımlarının veyahut yaptırım tehditlerinin de hedefi oldular.
Özetle; Türkiye’nin pazara girişinden önce; Fransa, İngiltere, İtalya ve Hollanda gibi ABD’nin ‘seçkin müttefiki’ olan ülkeler, yüksek maliyetlerle de olsa ABD’den silahlı insansız hava aracı tedarik edebildiler. Geriye kalan ülkeler ise İsrail’den muharip kabiliyeti bulunmayan İHA’lar ile kalite sorunlarıyla boğuşan Çin SİHA’larını tedarik etmenin arasında kaldılar.
'ARADA KALAN ÜLKELER'İN TERCİHİ TÜRKİYE OLDU
Türkiye’nin pazara girişiyle birlikte ise bahsi geçen ‘arada kalan ülkeler’; kalite bakımından ABD, maliyet bakımından ise Çin SİHA’ları ile rekabet eden Türk savunma sanayii şirketleri tarafından geliştirilen SİHA platformlarına yoğun ilgi gösterdi.
Türkiye, özellikle Bayraktar TB2, ANKA ve AKINCI tipi SİHA’ların ihracatı şu ana kadar 30’dan fazla ülke ile 40’dan fazla ihracat sözleşmesi imzaladı. Bu SİHA’larla birlikte Roketsan, çok ciddi bir mühimmat satışı gerçekleştirdi.
TÜRK SİHA'LARI ABD'DE İSTİFA GETİRDİ
Bu durum, ilk olarak ABD’de tartışmalara neden oldu. Türkiye’nin savunma sanayii sektöründe çok ciddi bir küresel pazar payını ele geçirmesi sebebiyle ABD’li savunma uzmanları, ABD’nin SİHA ihracatındaki politikalarını gevşetmesi gerektiğini savundu. Ancak buna rağmen ABD’nin Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar gibi birkaç ülkenin SİHA talebini reddetmesi, beraberinde ABD Savunma Bakanlığı Pentagon’da en üst düzey silah satış uzmanı olarak görev icra eden Heidi Grant’ın istifasını getirdi.
ABD'NİN ARDINDAN İSRAİL DE KARIŞTI
Uzun süredir sessizliğini koruyan İsrail savunma sektörü ise, bu hafta sessizliğini bozdu. İsrailli savunma şirketi IAI’ın başkan yardımcısı Ron Tryfus, Heron MK 2 İHA’nın silahlı versiyonunu Avustralya’ya satabileceklerini açıkladı. İsrail, SİHA ihracatı konusunda ABD’den de daha sert bir politikaya sahip. Hatta internette araştırma yaparak, bir İsrail SİHA’sına ait fotoğraf bulmanız pek mümkün değil. Karşınıza hep silahsız insansız hava aracı fotoğrafları çıkacaktır.
Ancak İsrail’in SİHA ihracatına yönelik politikaların gevşetilmesi kararı, durdurduk yere alınmış bir karar değil. Edinilen bilgilere göre; son dönemde pek çok Asya ülkesi, Türkiye’den SİHA tedarik etti. Üstelik bu ülkelerin açtığı ihalelerin bazılarında, İsrailli ve Türk SİHA’ları yarıştı. Ancak çoğunluğunda karar, silahlı yapıda olduğu için Türk SİHA’larından yana çıktı.
İSRAİL 'REKABETÇİLİK' PEŞİNDE
Belki de ABD, SİHA platformlarının oluşturduğu pazar payı ile çok ilgilenmiyor. Çünkü bir SİHA’dan çok daha fazla gelir elde etmesini sağlayan farklı savunma ürünleri mevcut. Ancak İsrail’in savunma ihracatında, insansız hava araçları çok önemli bir pazar payına denk geliyor. Bu nedenle İsrail, rekabetçi olmak amacıyla bu kararı aldı diyebiliriz. (Savunmasanayist.com)
