Çocuklar para kavramını ebeveynden öğreniyor

DUYGU YILMAZ
duygu.yilmaz@tg.com.tr

Kredi kartınla ödesene’ cümlesini ebeveyn olarak çocuklarınızdan bir defa bile olsa duymuşsunuzdur. Günümüzde kredi kartı kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte çocuklara ‘param yok’ sözü geçersiz bir hâl almaya başladı. İşte bu yüzden uzmanlar çok küçük yaşlarda çocuklara paranın sınırsız olmadığını, bir emek karşılığında kazanıldığını ve paranın varlığı ya da yokluğunun hayatımızdaki yerinin anlatılmasını tavsiye ediyor. ‘Daha çok küçük’ diye düşünülmemeli, çocuklar 3 ila 6 yaş döneminde para ile ilgili basit kavramları algılayacak düzeydedirler. İlk olarak ebeveynlerin doğru mesajları iletebilmesi için kendi harcama alışkanlıklarını gözden geçirmesi şart. Çünkü çocuğunuzun sizi rol model aldığını unutmamalısınız. Dolayısıyla çocuğa parasını saçıp savuran ya da gereğinden fazla kısıtlamaya giden kötü bir örnek olmamak gerekiyor. Rol model olurken mesela alışveriş sırasında ürünleri kıyaslarken yaptığınız para hesabını sesli olarak yapabilirsiniz ve sebebini çocuğunuza anlatabilirsiniz. Hatta ortam müsaitse kasiyere parayı çocuğun vermesini sağlamakta faydalı olacaktır. 
OYUNLARINIZA  PARAYI DÂHİL EDİN
Para soyut bir kavram olduğu için tabii ki çocuğunuzdan hemen anlamasını beklememelisiniz. Onun yaşına göre daha anlaşılır olması için oyunlarınıza parayı dâhil edebilirsiniz. Mesela dört yaşındaki çocuğunuzla manavcılık oynayabilir ve para hesabı yapmasına fırsat tanıyabilirsiniz.

HARÇLIK KONUSUNA DİKKAT
Çocuklara para yönetimini öğretmenin en doğru yolu okul öncesinde kendi parasını idare etme imkânı tanımaktır. Çocuk böylece matematikten, planlamaya, doğru analizden, tasarrufa birçok şeyi öğrenmiş olur. Kısacası düzenli şekilde verilen harçlık çocuklar için eğitici bir yöntemdir. Ancak harçlık konusunda çocuğunuzla konuşarak net bir sınır çizmelisiniz. Parası bittiğinde gelip tekrar isteyerek alacağını düşünmemeli. Onun yerine haftalık olarak alıp tüm hafta o parayı idareli kullanmaya çabalamalıdır.

GÜNLÜK TUTMASINI TAVSİYE EDİN
Çocuğunuza büyüklerin gelir gider defterini nasıl tuttuğunu basit şekilde anlatarak, onun da bir harcama günlüğü tutmasını ve oraya günlük yaptığı harcamaları yazmasını isteyebilirsiniz. Hafta sonunda ise günlüğü açıp, eleştirmeden harcamalarını birlikte gözden geçirerek sohbet etmeniz para kavramı konusundaki düşüncelerini pekiştirecektir.


EN GÜZEL HEDİYE KUMBARA 
Çocuğunuza güzel bir kumbara hediye ederek en çok istediği şeyi sorabilirsiniz. Belki bir çanta, belki bir oyuncak belki de bir ayakkabı… İşte bu kumbaraya her gün para atarak biriktirdiğinde o istediği şeyi alabileceğini anlatmalısınız. Böylece hem para olmadan istediği şeyi alamayacağını hem de bayram harçlıklarını içerisine atarak birikim  ve tasarruf yapmayı öğrenecektir. Ancak süre  uzun olacağı için şevkinin kırılmaması adına 
küçük ödüller koyarak kumbaraya siz de  katkıda bulunabilirsiniz.


Yorgunluğun çaresi yürümekte saklı
Yürümek şüphesiz bir yere gitmekten çok daha fazlasını ifade ediyor. Bütün doktorların tavsiye etmekte birleştikleri zahmetsiz aktivitelerin de başında yer alıyor. Her gün sadece 10-15 dakika yürüyerek bile kalbiniz ve damarlarınızı hastalıktan koruyacağınızı biliyor muydunuz? Sürekli yorgun hissetmenizin sebebi de sadece hareketsizliğiniz olabilir. Yürümek kan şekerinizi dengelerken kilo kontrolünde de size yardımcı olacaktır. Öte yandan bir şehri keşfetmenin en keyifli yolu da yürümektir. Rotanızı belirleyin, pamuklu kıyafetlerinizi giyip, suyunuzu alın ve adım atmaya başlayın. Bir işe yoğunlaşamadığınızda da derin bir nefes alın ve sandalyenizden kalkarak biraz yürüyün. Çünkü yürümek bazen aklınızı dağıtmaya, bazen toplamaya kısaca hafiflemenize yardımcı olan en basit metottur. 

Güneşten kendi gölgenizle korunun
Uzmanlar güneş ışınlarının D vitamini üretimi için çok gerekli ancak fazlasının zararlı olduğuna dikkat çekiyor. Bilinçlenen insanlar da artık aşırı bronz tenin cilt kanserinin davetçisi olduğunu biliyor. Peki güneş ışınlarının güçlü olup olmadığını anlamanın en kolay yolunun gölgenizi takip etmek olduğunu biliyor muydunuz? Gölgeniz sizden kısa ise risk altındasınız demektir. Ne kadar kısaysa UV ışınları o kadar güçlüdür. Örnek verecek olursak öğle saatlerinde aşağı doğru baktığınızda gölgenizin çok kısa olduğunu veya hiç olmadığını görürsünüz. Bu da UV ışınlarının çok güçlü olduğunu ve büyük ihtimalle güneş yanıklarının oluşacağının habercisidir. Bundan korunmak için ilk olarak güneş ışınlarının en yoğun olduğu 11.00-14.00 saat aralığında güneşten kaçınmanız gerekiyor.