Türkiye'nin en soğuk köyleri! Kış aylarında buralarda ulaşmak imkansızdı

Kar yağışıyla birlikte ülke geneline hakim olan soğuklar giderek artıyor. Türkiye'nin en soğuk yerleri de farklı yıllarda gündeme geliyor. Bir zamanlar en soğuk köylere ancak baharda ulaşılabiliyordu.

Bir zamanlar Türkiye'nin kış haberlerinde en merak edilen konulardan biri de soğuk havaların rekor seviyelere gelmesiydi.

Mevsimlerin kendini hissettirdiği aylarda gazetelerde şiddetli soğukların yaşandığı köylerdeki hayatlar dikkat çekiyordu.

Erzurum, Van, Kars, Ardahan rekorların şehirleri olarak akıllara geliyor ancak şehir merkezlerinden de şiddetli rekor soğukların yaşandığı köyler gazetelerde manşet oluyor.

EN SOĞUK YERLER

Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) tarafından resmi olarak “Türkiye’de ve Dünyada Kaydedilen En Düşük ve En Yüksek Değerler” raporlanıyor.

Bu rapora göre Türkiye'nin en soğuk illeri, ilçe ve köyleri şöyle:

Ağrı ili kırsalında 1972 yılı ve öncesinde ~−45 °C civarı çok düşük değerler kayıtlara geçmişti. Ancak Van'ın Çaldıran ilçesi 9 Ocak 1990 −46,4 °C ile Türkiye’de kaydedilmiş en düşük sıcaklık rekorunu kırdı.

4 Şubat 1947'de −37,0 °C ile Kars ve çevresinde soğuklar tespit edildi.

Ardahan Göle ve çevresi 28-29 Şubat 2024'de −34,3 °C görerek son yıllarda Türkiye’nin “en soğuk günü” olarak kaydedildi.

Erzurum yaklaşık −30 °C seviyeleri ile Türkiye'nin en soğuk illerinin başında geliyor.

MGM’nin 1991–2020 iklim istatistiklerinde Erzurum’da aylık değerler ortalama en düşükler −24 °C’nin altında olduğu görülüyor.

KUTUP KÖYE ZİYARET

Türkiye'nin bu en soğuk bölgelerine düşen kar yolları kapatıyor ve ulaşımı imkansız hale getiriyor. Bugünün imkanlarıyla bile ulaşılamayan köyler vaktiyle 'kutup köy' olarak anılıyordu.

Erzurum'un Meydanlar Köyü bunlardan biri. Köye ancak Mart ayında gidebilen muhabirimiz "evler Eskimo evlerini andırıyor" diyordu.

26 Mart 1987 tarihli Türkiye gazetesi haberinde kutup köydeki hayat şöyle anlatılıyor:

"Yurdumuzun batı bölgelerini tesiri altına aldıktan 15 gün sonra Doğu’ya kayan yoğun kar yağışı, Erzurum’un Meydanlar Köyü’nde hayatı bir başka şekilde etkiledi. Zaten normal mevsimlerin senelerde 8 ay kış yaşayan köylüler, bu sene dokuzuncu aylarına girdi.

Meydanlar Köyü, Erzurum’un kutup bölgesi sayılıyor. Kardan tüneller içinde kalan evler, Eskimo evlerini hatırlatıyor. Köy halkı, evlerinin içinde bulundurdukları küreklerle tünel açarak dışarı çıkıyor, yine tünel içinde kalmış çeşmeye yol açarak su ihtiyaçlarını karşılıyor.

"EN YAKIN KOMŞUYA TÜNEL AÇARAK 2 GÜNDE ULAŞABİLDİ"

Yolların açılmasından sonra bile Meydanlar Köyü’ne arabalarla ulaşmak mümkün olmuyor. Tek ulaşım aracı, tıpkı kutuplarda Eskimoların kullandığı vazgeçilmez vasıta olan kızak.

Haneli 250 nüfuslu Meydanlar Köyü, Tortum ilçesine 35, Erzurum’a ise 61 kilometre uzaklıkta. Son günlerin kar yağışı Doğu’ya kaydıktan sonra Meydanlar Köyü’nde kar 4 metreyi bulunca, evler tamamen kayboldu.

Zorunlu sayıları tuvalet ve su gibi ihtiyaçlarını, saatlerce kar altında tünel açarak gidermişler. Köylüler, birbirleriyle konuşabilmek için iki gün süren tünel çalışmasından sonra görüşme imkânı bulabilmişler.

Hâlen yolları kapalı bulunan ve hiçbir şekilde irtibat kurulamayan Meydanlar Köyü’ne, son kar yağışından önce gidebilmiştik. Bizim gittiğimiz zamanki kar kalınlığı evlerin boyunu aşmıştı. Elektrik tellerinin altından eğilerek geçmiştik.

Köylerinin yerinin değiştirilmesini, artık kendileri ve çocuklarının istikbali bakımından isteyen Meydanlar Köyü halkı, bunun gerçekleşeceğine inanıyor.

Köye yeni gelenler, bu kar tünellerinden geçerek bir eve girdikleri zaman kendilerini bir Eskimo evinde zannedebilirler. Köylülere soracak olursanız, birbirleriyle görüşebilmek için bu tünelleri birkaç gün içinde açtılar.

TÜNELDEN ÇEŞMEYE

Yoğun kardan tamamen kaybolan Meydanlar köyü halkı, çeşmelerine ulaşabilmek için önceleri günlerce tünel kazıp çeşmenin olduğu yere vardılar, sonra da çeşmeyi buldular.

Meydanlar Köyü'nde öylesine bir kar yağmış ki, evlere elektrik gelen tellere çarpmamak için dört büklüm bir vaziyette altından geçerek köye ulaştık!