CHP'den Can Atalay için AYM'ye başvuru
Gündem Haberleri / Ajanslar
TİP'in tutuklu milletvekili Can Atalay'ın milletvekilliğinin düşürülmesi tartışmaları devam ediyor. CHP, Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesinin 'yok hükmünde' olduğunun tespit edilmesi talebiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili Can Atalay'ın milletvekilliğinin düşürülmesine yönelik Yargıtay kararı geçen günlerde TBMM Genel Kurulu'nda okunmuş, kararın okunmasıyla birlikte Can Atalay'ın milletvekilliği resmen düşürülmüştü.
Ana muhalefet partisi CHP, Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesinin ‘yok hükmünde’ olduğunun tespiti ve iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvurdu.
'VEKİLLİĞİNİN DÜŞÜRÜLMESİ YOK HÜKMÜNDE'
CHP’nin başvurusunu AYM’ye Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın iletti. Basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Günaydın, "Can Atalay'ın vekilliğinin düşürülmesi yok hükmündedir. 15 gün içinde karar Meclis'e gönderilmeli. Kurtulmuş bugüne kadar neden bu kararı okumadı?" diyerek şunları kaydetti:
"TBMM’de okundu ve Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşürüldüğü iddia edildi. Hepimiz biliyoruz ki Anayasa'nın 84. maddesinin 2. fıkrası uyarınca bir milletvekilliğinin düşürülebilmesi için bir kesin hüküm gereklidir. Oysa Atalay hakkında verilmiş kesin hüküm yoktur. AYM kendisine yapılan başvurular doğrultusunda Atalay’ın seçilme ve siyaset yapma hakkıyla ilgili haklarının ihlal edildiği kararını verdi.
ANAYASA'NIN HÜKÜMLERİNE AYKIRI
Tek hakimli bir üst yazı ile üst derece kararı temyiz merciine yollamış ve Yargıtay 3. Dairesinin genel başkanı bir yazı ile kararı TBMM’ye iletmiş bu karar da okunmuştur. Bu durum açıkça Anayasa’nın başlangıç hükümleri ila 2. 6. ve 153. maddesine aykırıdır. Anayasanın 2, 6,153. maddeleri uyarınca milletvekilliğinin düşürülmesi için tezkere okutması hükmünün yok sayılmasını AYM’den talep ediyoruz.
Ayrıca Meclis iç tüzüğünün eylemli olarak ihlal edilmesi sonucu oluşan Parlamento kararının da Anayasa'ya aykırı olduğu açıktır. Bu nedenle de Parlamento kararının iptal edilmesini ve yürütmesinin durdurmasını da talep ediyoruz. Biz AYM'nin daha önceki kararlarına uyarlı olarak, hem yok hükmünde sayılma hem de iptal ve yürütmenin durdurmasına yönelik taleplerimizi olumlu karşılaşmasını ve kararı TBMM'ye göndermesini bekliyoruz."
Öte yandan CHP'nin Can Atalay'ın vekilliğinin düşürülmesiyle ilgili yaptığı "Katibin konuşulması duyulmadı, kararın bağlayıcılığı yok" itirazı da reddedilmişti.
'YARGI KRİZİ'NE GİDEN SÜREÇ
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, 26 Nisan 2022'de Gezi Parkı davasında Osman Kavala'yı "hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs" suçundan ağırlaştırılmış müebbet, Can Atalay dahil 7 sanığı ise “hükümetin ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım" suçundan 18 yıl hapis cezasına çarptırdı.
25 Nisan 2022’de tutuklanan Can Atalay, tutukluluğu sürerken 14 Mayıs’ta milletvekili seçildi. Milletvekili seçilmesinin ardından avukatları aracılığıyla mazbatasını alan ancak tutukluluğu nedeniyle milletvekili yeminini edemeyen Atalay ile ilgili Yargıtay’a yapılan tahliye talepli başvuru reddedildi.
Atalay talebi reddedilince “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği” gerekçesiyle AYM’ye başvurdu. Atalay’ın avukatları, Anayasa'nın milletvekillerine yasama dokunulmazlığı getiren 83. maddesine dayanarak seçim sürecinin ardından müvekkillerinin tahliyesi ve hakkındaki yargılamanın durması gerektiğini vurguladı.
Anayasa’nın 83. maddesinde, "Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclis'in kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz" ifadesi yer alıyor.
AYM, Can Atalay ile ilgili olarak 25 Ekim'de 5'e karşı 9 oyla hak ihlali kararı verdi ve dosyayı, milletvekilinin tahliye edilmesi ve yargılamanın durması için yerel mahkemeye gönderdi. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi ise Atalay için hüküm verildiği gerekçesiyle dosyanın Yargıtay 3. Ceza Dairesi’ne gönderilmesini kararlaştırdı.
Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 8 Kasım'da hem karara uymadı hem de Türkiye'de ilk kez görülen bir karara imza atarak ihlal yönünde oy kullanan AYM üyeleri hakkında ise suç duyurusunda bulundu. “Yargı krizi” olarak adlandırılan olaya tepkiler sürerken, Can Atalay’ın avukatları bu kez AYM kararına uyulmaması nedeniyle bir kez daha Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.
AYM Genel Kurulu 21 Aralık’ta Can Atalay hakkında daha önce verdiği hak ihlali kararına uyulmaması nedeniyle yapılan ikinci başvuruyu inceledi. AYM, Anayasa'nın 67. maddesinde güvence altına alınan “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı” ile 19. maddesinde güvence altına alınan “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı”nın ihlal edildiğine bu kez 3'e karşı 11 oyla karar verdi. İrfan Fidan, Muhterem İnce ve Muammer Topal karşı oy kullandı.
AYM, Anayasa'nın 148. maddesinde güvence altına alınan "bireysel başvuru hakkı”nın ihlal edildiğine ise oy birliğiyle karar verdi. AYM ayrıca; hak ihlallerinin ortadan kaldırılması, yeniden yargılanmasına başlanması, infazın durdurulması, tahliyesinin sağlanması ve yeniden yapılacak yargılamada durma kararı verilmesi için kararın İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmesine oy birliğiyle karar vermiş ve Can Atalay'a 100 bin lira tazminat ödenmesine de hükmetmişti.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti ise AYM'nin Can Atalay hakkındaki kararını uygulamayarak, dosyayı bir kez daha Yargıtay'a göndermişti.
'da Takip Edin!
